Gäwürgaladan tapylan V asyra degişli Buddanyň kellesini dikeltmek işleriniň ikinji tapgyry tamamlandy

  • 07.03.2024 00:25
  • 13k+

Kaliforniýanyň iň uly sungat muzeýi bolan J.Paul Getti muzeýi we Türkmenistanyň Döwlet medeni merkeziniň Döwlet muzeýi gadymy Merw şäherinden tapylan bäşinji asyra degişli Buddanyň kellesini goramak we dikeltmek boýunça işleriň ikinji tapgyryny tamamlady.

"Türkmenistan: Altyn asyr" elektron neşiriniň habar bermegine görä, bu bilelikdäki taslama «ABŞ-nyň Medeni mirasy gorap saklamak boýunça ilçileriň gaznasy» (AFCP) maksatnamasy arkaly mümkin boldy.
Buddanyň kellesini dikeltmek bu gaznanyň Türkmenistandaky 30-njy taslamasydyr.
Toparda J.Paul Getti muzeýiniň gadymyýetleri gorap saklamak bölüminiň müdiri Suzanna Gensike, konserwator, hususy tejribe bilen meşgullanýan Fabio Kolombo we Padui uniwersitetiniň professory, 3D kompýuter şekillendiriş boýunça hünärmeni Juzeppe Salemi dagy bar.
Üç hepdelik işiň dowamynda Getti muzeýiniň hünärmenleri taslamanyň iň möhüm tapgyrlaryndan birine ýetip, öňki dikeldiş işleri wagtynda kelläniň käbir ýerlerinde ulanylýan bölekleri aýyrmagy tamamladylar.
Bu işe taýýarlyk görmek üçin Getti muzeýiniň 2023-nji ýylda Aşgabat şäherine eden ilkinji sapary wagtynda toplanan maglumatlary Getti topary 3D çap edilen gabyklara ýerleşdirdi.
Hünärmenler, artefaktyň gaýtadan işlenilmeginden ozal, işlenip taýýarlanylandan soň we ýagdaýyny resmileşdirmek üçin bölekleriň içki ýüzleriniň fotogrammetrini aldylar.
Getti muzeýi we Döwlet muzeýi 2024-nji ýylyň ahyrynda Buddanyň kellesi bilen bagly işleri dowam etmek üçin goşmaça tapgyrlary meýilleşdirýär.
Getti muzeýi ilki bölekleri gurnamak üçin taýýarlamak we dikeldiş işleriniň dowamynda artefaktyň gurluş bitewüligini üpjün etmek üçin 3D içerki dizaýny çap eder we döreder.
Taslamanyň esasy maksady, dikeldilen Buddanyň kellesiniň Türkmenistanyň Döwlet muzeýinde görkezilmegi we hünärmenleriň Türkmenistanda buddaçylyk mirasy baradaky ylmy işleriniň netijelerini neşir etmekdir.
«ABŞ-nyň Medeni mirasy gorap saklamak boýunça ilçileriň gaznasy» (AFCP) ABŞ-nyň Döwlet Departamenti tarapyndan döredildi. 2001-nji ýylda döredilen gününden bäri AFCP 130-dan gowrak ýurtda müňden gowrak medeni mirasy gorap saklamak taslamalaryna goldaw berdi.


düýn 14:13
5.2k+

Müsürde ýitirilen gadymy Imet şäheri tapyldy: ol ýerde birwagtlar köp gatly jaýlar bolupdyr

Arheologlar Müsüriň gadymy Tanis şäherinden 10 km uzaklykda, Nil deltasynyň golaýynda ýitirilen Imet şäheriniň üstüni açdy. Gazuw-agtaryş işleri Mançester uniwersitetinden Müsüri öwrenýän alym Niki Nilseniň ýolbaşçylygynda geçirildi diýip, Daily Mail habar berýär...

04.07.2025 18:32
4.7k+

Uelsiň paýtagtynda şäher seýilgähiniň aşagyndan bürünç asyrynyň mazary tapyldy

Britaniýanyň Kardiff şäherindäki Trelaý seýilgähiniň aşagyndan meýletinçi  arheologlar bürünç eýýamynyň mazaryny tapdylar. Tapyndylar takmynan b.e. öňki 1500-nji ýylda gurlan tegelek jaýyň gapdalyndan tapyldy. Bu bina bu ýerden iki ýyl ozal gazylyp tapylypdy...

04.07.2025 18:30
2.7k+

Şweýsariýada geljekdäki ýitgileriň öňüni almak üçin mikrob saklaýjy enjam döredilýär

Şweýsariýada Microbiota Vault Initiative - mikrob dürlüligini goramak üçin “mikrobiologik gämi” taslamasy durmuşa geçirilýär. Alymlary geljekde köp möhüm bakteriýalaryň adam bedeninden ýok bolup gitmeginiň mümkindigi alada goýýar...

04.07.2025 18:28
3.1k+

Alymlar howadan agyz suwuny alýan “gabarçakly örtük” döretdiler

Massaçusets Tehnologiýa institutynyň (MIT) alymlary aşa gurak şertlerde-de, mysal üçin Sahara çölünde ýa-da Ölüm jülgesinde (ABŞ-da ýerleşýär)  howadan agyz suwuny alyp bilýän enjamy döretdiler diýip, Live Science ýazýar...