Angliýada 390 million ýyllyk daşa öwrülen agaç galyndysy tapyldy

  • 06.03.2024 23:54
  • 7.6k+

Kembrij uniwersitetiniň britaniýaly alymlary şu güne çenli tapylan iň gadymy tokaý galyndysyny ýüze çykardylar. Takmynan, 390 million ýyl ýaşy bolan we dewon döwrüne degişli bolan galyndylar Angliýanyň günorta-günbataryndaky Hengmen çägesöw gatlagyndan tapyldy. Bu gözleg barada Journal of the Geological Society (JGS) atly ylmy neşirde çap edildi.

Işiň ýolbaşçysy Nil Dewisiň bellemegine görä, gadymy tokaý kladoksilopsid diýlip atlandyrylan we häzirki wagtda ýok bolup giden ösümlik görnüşinden ybarat bolupdyr. Ol gyrymsy agaçlar we sfenopsidler bilen ýakyndan baglanyşykly bolup, palma agaçlaryna meňzäpdir, ýöne olar bilen hiç hili umumylygy ýokdur.

«Bular boýy iki-dört metre ýetýän şahaly we täçli agaçlar bolupdyr, ýagny tokaý biraz pes bolupdyr» diýip, Dewis belledi.

Agaçlaryň galyndylary çökündiler bilen doldurylan içi boş sütünler we gaýalaryň agramy bilen mynjyran görnüşde saklanyp galypdyr. Agaçlarda şahalaryň ösýän ýerleriniň yzlary saklanyp galypdyr.
Arheologlaryň bellemeklerine görä, olaryň açyşlary Ýeriň ýüzünde takmynan 390 million ýyl ozal tokaý gurşawynyň çalt depginde ösüp başlandygyny görkezýär.


22.06.2025 11:49
6.9k+

Hytaýda seýilgähdäki abatlaýyş işleri wagtynda hazynadan doly gadymy aramgähler tapyldy

Žiçžao şäher okrugynda (Şandun welaýaty, Hytaý) seýilgähdäki abatlaýyş işleri wagtynda arheologlar üç gadymy aramgähiň üstünden bardy. Bu barada Hytaýyň jemgyýetçilik ylymlary akademiýasynyň Arheologiýa institutyna salgylanyp, Independent habar berýär...

17.06.2025 13:01
9.5k+

Ortaýer deňzinde 2570 m çuňlukdan XVI asyra degişli adaty bolmadyk ýükli gämi tapyldy

Fransuz arheologlary Ortaýer deňzinde 2570 metr çuňlukdan XVI asyrda gark bolan söwda gämisini tapdylar. Medeniýet ministrliginiň Suwasty arheologiýa bölüminiň müdiri Arno Şomas bu Fransiýanyň territorial suwlarynda gämi heläkçiligi hasaba alnan iň çuň ýerdir diýip, habar berdi...

16.06.2025 13:25
2.2k+

Burunda işdäniň gözegçiligine täsir edýän reseptorlar tapyldy

Ýewropaly neýrofiziologlar burnuň ys alyş epiteliýsinde iýmitiň ysyny alanda doýmak duýgusyny güýçlendirýän reseptorlaryň aýratyn kategoriýasyny tapdylar. Garramagyň biologiýasy instituty (Germaniýa) bu neýronlarda bökdençligiň ýüze çykmagy artykmaç iýmeklige we semremeklige getirip biljekdigini ýüze çykardy...

11.06.2025 13:31
4k+

Nematod gurçuklarynyň syýahat etmek üçin “janly diň” guruşlary ilkinji gezek wideo alyndy

Maks Plank Jemgyýetiniň Haýwanlaryň özüni alyp barşy institutynyň we Konstans uniwersitetiniň alymlary ýabany tebigatda ilkinji gezek nematodlaryň adaty bolmadyk hereketini hasaba aldylar. Bu gurçuklar wertikal “janly diňler” görnüşinde düzülip, golaýyndan geçýän mör-möjekleriň bedeninde “ýapyşyp” ondan-oňa geçýärler...