Alymlar ABŞ-nyň üstündäki bulutlarda täsin deşikleriň gelip çykyşyny anykladylar

  • 05.03.2024 12:18
  • 12k+

NASA-nyň “Terra” hemrasy Meksika aýlagynyň üstündäki bulutlarda syrly tegelek deşikleri bellige aldy. Gädikleri ýada salýan bu emele gelmeler eýýäm birnäçe wagtdan bäri adamlary biynjalyk etmek bilen, adatdan daşary hadysalar baradaky teoriýa sebäp boldy. Emma, anyklanylyşy ýaly, olary uçarlar döredýär eken diýip, Daily Mail ýazýar.

Şeýle “deşikler” ilkinji gezek 1940-njy ýyllarda göründi. Olar 2100 – 5500 metr belentlikde topbak-topbak bulutlarda emele gelýär.
Şeýle belentlikde bulutlaryň temperaturasy, takmynan, -15 gradusa çenli peselýär, ýöne olardaky suw damjalary doňmaýar. Bu şeýle belentlikde howada buz kristallarynyň döremegi üçin gerek bolan tozan we tozgajyk ýaly ownujak bölekleriň az bolmagy bilen baglanyşyklydyr.
Muňa garamazdan, haçan-da howa uçarlaryň ganatlarynyň ýa-da perleriniň ýanynda hereket edende, daş-töwerekdäki suw bugy hasam sowaýar. Netijede, suw damjalary doňýar. Doňan bölejikler hem aşak gaçyp başlap, şeýle “deşikleri” emele getirýärler.
NASA tarapyndan düşürilen suratda Maýaminiň halkara howa menzilinden uçan uçarlar tarapyndan döredilen “deşikler” şekillendirilendir.
Kawum we kanal bulutlary (alymlar olary şeýle atlandyrýarlar) tebigy ýagdaýda hem emele gelip biler, ýöne bu seýrek bolýar.


düýn 13:31
4k+

Iki sany derman serişdesi syçanlaryň ömrüni 30% uzaltdy. Indiki synag adamlarda

Maks Plank Jemgyýetiniň Garramagyň biologiýasy institutynda (Germaniýa) syçanlarda birnäçe synag geçirip gördüler. Barlagçylar rapamisin bilen trametinibiň birleşmeginiň haýwanlaryň ömrüni takmynan 30% uzaldýandygyny anykladylar...

01.06.2025 18:47
4.3k+

Geohimikler altynyň gelip çykyşyny düşündirdiler: ol Ýeriň özeninden syzylyp çykýar

Germaniýanyň Göttingen uniwersitetiniň geohimikleri görlüp-eşidilmedik açyş etdiler. Olaryň barlaglary altynyň we beýleki gymmatly metallaryň üstki gatlaga Ýeriň özeninden syzylyp çykýandygyny subut etdi. Nature žurnalynda çap edilen ylmy makalada bu prosesiň milliardlarça ýyllap dowam edýändigi aýdylýar...

01.06.2025 13:56
2.9k+

Paleontologlar Ispaniýada stegozawryň gowy saklanyp galan kelleçanagyny tapdy

Ispan paleontologlary möhüm tapyndy barada habar berdi. Ýurduň gündogaryndaky Teruel welaýatynda geçirilen gazuw-agtaryş işleri wagtynda stegozawryň kelleçanagy tapyldy – ol örän gowy ýagdaýda saklanyp galypdyr...

01.06.2025 13:53
3.9k+

Indoneziýanyň kenaryndaky Ýuwaş ummanynyň düýbünde gadymy dünýäniň yzlary tapyldy

Indoneziýanyň kenarlarynda, Ýawa bilen Madura adalarynyň arasyndaky bogazyň düýbünde suwa giden gadymy jülgäniň yzlary tapyldy. Häzir bu ýerde ummanyň ýalpak ýeri bar diýip, Daily Mail habar berýär. Geologlar Sumatra, Ýawa we Borneo adalarynyň arasyndaky umman düýbüniň birwagtlar gury ýer bolandygyny bireýýäm kesgitläpdi...