ABŞ-da gidrogelden elektron «deri» döredildi

  • 30.01.2024 12:29
  • 5.1k+

Adam derisi – adamyň daşarky dünýä bilen baglanyşygyny üpjün edýän iň uly organdyr. Ol galtaşyga, temperatura we basyşa duýgurdyr. Bu häsiýetleri emeli materiallarda döretmek örän kyndyr.

ABŞ-nyň Tehas uniwersitetiniň alymlary bu meseläni nanoinženerlik gidrogellerini peýdalanyp çözmäge synanyşdylar. Olar 3D çap enjamynda çap edilen gyjyndyrmalara egilip, süýnüp we jogap berip bilýän elektron deri (E-skin) döretdiler.

«Duýgurlyk duýgusyny döretmek we ony dürli tehnologiýalara ornaşdyrmak adam bilen maşynyň özara täsiri üçin täze mümkinçilikler açýar» diýip, ylmy işiň awtorlary bellediler.

Ýörite işlenip düzülen molibden disulfidiniň nanobölejikleri «derä» elektrik we ýylylyk geçirijilik ukybyny berýär. Bu material çygly ýüzlere ýapyşmagy başarýar, bu bolsa ony lukmançylykda ulanmak mümkinçiligini döredýär.
Geljekde elektron derini hassanyň möhüm görkezijilerine yzygiderli gözegçilik edýän lukmançylyk enjamlary, protezler, innowasion robotlar, ykjam enjamlar we howpsuzlyk ulgamlary üçin ulanmak meýilleşdirilýär.


düýn 17:45
2.3k+

Fizika boýunça Nobel baýragy kwant tehnologiýalary ulgamynda açyş üçin berildi

Nobel komiteti 2025-nji ýylyň fizika boýunça baýragynyň eýelerini yglan etdi – olar üç amerikaly alym Jon Klark, Mişel Dewore we Jon Martinis boldy. Olara baýrak “makro derejesinde kwant tunneliniň açyşy we elektrik zynjyrynda energiýanyň kwantlaşmagyny görkezendigi üçin” berildi...

düýn 15:59
2.6k+

Meta ABŞ-da 70 futbol meýdançasynyň ululygyndaky maglumat merkezini gurýar

Meta kompaniýasy Luiziana ştatynda (ABŞ) 4 million inedördül fut (371 600 inedördül metr töweregi) meýdany bolan emeli aň maglumat merkezini gurýar, bu takmynan 70 futbol meýdançasyna deňdir. Reuters-iň habar bermegine görä, desganyň umumy çykdajysy takmynan 10 milliard dollar bolar...

düýn 13:08
3.7k+

Astronomlar sekuntda 6 milliard tonna tizlikde ulalýan ýalňyz planetany tapdylar

Astronomlar «sergezdan-planetanyň» – ýyldyzyň daşyndan aýlanman, kosmosda erkin gezip ýören obýektiň massasynyň rekord derejede ösýändigini hasaba aldylar. Ýewropanyň Günorta obserwatoriýasynyň «Örän uly teleskopynyň» (VLT) kömegi bilen geçirilen gözegçilikler, bu planetanyň sekuntda 6 milliard tonna tizlikde gaz we tozan sorup alýandygyny görkezdi...

düýn 13:02
3.3k+

Alymlar ebedi doňaklykdaky ýaşy, takmynan, 40 müň ýyl bolan mikrob­lary oýartdylar

Kolorado uniwersitetiniň (Boulder şäheri, ABŞ) alymlary on müňlerçe ýyl mundan ozal ebedi doňaklykda doňup galan gadymy mikroblary janlandyrdylar. Käbir nusgalardaky mikroorganizmler, takmynan, 40 müň ýyl bäri «uklapdyr»...