ABŞ-da gidrogelden elektron «deri» döredildi

  • 30.01.2024 12:29
  • 5.1k+

Adam derisi – adamyň daşarky dünýä bilen baglanyşygyny üpjün edýän iň uly organdyr. Ol galtaşyga, temperatura we basyşa duýgurdyr. Bu häsiýetleri emeli materiallarda döretmek örän kyndyr.

ABŞ-nyň Tehas uniwersitetiniň alymlary bu meseläni nanoinženerlik gidrogellerini peýdalanyp çözmäge synanyşdylar. Olar 3D çap enjamynda çap edilen gyjyndyrmalara egilip, süýnüp we jogap berip bilýän elektron deri (E-skin) döretdiler.

«Duýgurlyk duýgusyny döretmek we ony dürli tehnologiýalara ornaşdyrmak adam bilen maşynyň özara täsiri üçin täze mümkinçilikler açýar» diýip, ylmy işiň awtorlary bellediler.

Ýörite işlenip düzülen molibden disulfidiniň nanobölejikleri «derä» elektrik we ýylylyk geçirijilik ukybyny berýär. Bu material çygly ýüzlere ýapyşmagy başarýar, bu bolsa ony lukmançylykda ulanmak mümkinçiligini döredýär.
Geljekde elektron derini hassanyň möhüm görkezijilerine yzygiderli gözegçilik edýän lukmançylyk enjamlary, protezler, innowasion robotlar, ykjam enjamlar we howpsuzlyk ulgamlary üçin ulanmak meýilleşdirilýär.


07.07.2025 10:53
3.3k+

Astronomlar ilkinji gezek goşa supernowa partlamasynyň «barmak yzyny» surata aldylar

Çilidäki Ýewropanyň günorta obserwatoriýasynyň (ESO) Örän uly teleskobyndan (VLT) peýdalanan astronomlar «Ia» görnüşli ýaş supernowa galyndysy bolan SNR 0509-67.5-iň suratyny aldylar. Onuň ýaşynyň 300-350 ýyl aralygyndadygy çaklanýar...

06.07.2025 15:46
9.8k+

ABŞ-da mallary goramak üçin milliardlarça tohumsyz siňekler köpeldiler

ABŞ-nyň hökümeti Tehasda we Meksikada et senagatyny Amerikanyň tropik et siňeginiň (Cochliomyia hominivorax) zabun liçinkalaryndan halas etmek üçin uly taslamany durmuşa geçirip başlady. Bu siňekler mallaryň ýarasynda ýumurtga taşlaýarlar, bu bolsa iri şahly mallaryň kesellemegine we  ölmegine sebäp bolup bilýär...

06.07.2025 15:03
11k+

Heopsyň piramidasynda hakyky gurluşykçylaryň atlary tapyldy, olar gul däl bolup çykdy

Arheologlar Heopsyň piramidasynda ozal näbelli ýazgylary tapdylar, bu onuň gurluşykçylarynyň gelip çykyşyny anyklamaga kömek edýär diýip, Daily Mail ýazýar. Müsüri öwreniji alym Zahi Hawassyň berýän maglumatlaryna görä, täze açyşlar gadymy grek awtorlarynyň piramidany 100 müň sany gullaryň gurandygy baradaky tassyklamany ýalana çykarýar...

06.07.2025 14:49
2.9k+

ABŞ-da millionlarça dollar sarp edilen kosmos ýadro reýderi taslamasy ýapyldy

ABŞ-nyň Goranmak boýunça geljekki barlag taslamalary gullugy (DARPA) NASA bilen kosmos termiki ýadro hereketlendirijisini (NTP) döretmek baradaky bilelikdäki taslamany ýatyrdy. Bu karar häzirki zaman raketa tehnologiýasynyň gazananlary, şol sanda SpaceX-iň üstünligi we ýadro hereketlendirijileriniň geljeginiň täze seljermesi bilen düşündirilýär  diýip, Space News habar berýär...