Marsdaky Ýezero kraterinde iki kölüň bolandygynyň subutnamasy tapyldy

  • 29.01.2024 15:24
  • 16k+

Marsdaky Ýezero kraterinde dürli geologiki döwürlerde iki kölüň bolandygyny görkezýän subutnamalar tapyldy. Bu radar ulanyp, krateriň düýbündäki çökündileriň gurluşyny öwrenen Perseverance mars roweriniň kömegi bilen anyklandy diýip, Los-Anželesdäki Kaliforniýa uniwersitetiniň metbugat gullugyna (UCLA) salgylanýan TASS habar berýär.

"Perseverance-iň bortunda oturdylan RIFMAX radary, dürli eroziýanyň netijesinde emele gelen gatlaklaryň arasynda ýerleşýän iki gat köl çökündi jynslaryny ýüze çykardy. Kölleriň bu yzlary Ýerdäki gaýa jynslaryna meňzeýär, bu Ýezero kraterinde suw howdanlarynyň bolandygy baradaky gipotezany tassyklaýar” – diýip,  UCLA-nyň professory Dewid Peýjiň ýolbaşçylygyndaky Amerikan we Ýewropa planetolog alymlarynyň topary öz beýanynda aýtdy.

Maglumatlar 2022-nji ýylyň maý-dekabr aýlary aralygynda Perseverance mars roweri tarapyndan ýygnaldy. Şol wagt NASA-nyň bäşinji roweri alymlaryň "Hawksbill Gap" we "Nukshack Ledge" diýip atlandyrýan Ýezero krateriniň  düýbündäki iki sebitiň arasynda hereket edýärdi. Bu ýerler özara, takmynan, 700 m meýdany bölüşýär we şol bir wagtyň özünde krateriň düýbüniň dürli sebitlerinde ýerleşýär, olaryň birinde gadymy gury kölüň düýbi, beýlekisinde bolsa oňa akan mars derýasynyň deltasy bar.


23.12.2025 18:00
4.2k+

Gadymy ösümlikler güller peýda bolmazdan millionlarça ýyl öň, mör-möjekleri özüne çekmek üçin gozalaryny gyzdyrypdyrlar

Biologlaryň halkara topary ösümlikleriň, güller peýda bolmazdan millionlarça ýyl öň, ýylylyk ýaýratma — "görünmeýän ýagtylyk" — arkaly mör-möjekleri özüne çekendigini anyklady. Bu açyş mezozoý eýýamynda agdyklyk eden, infragyzyl yşaratlara esaslanýan aragatnaşyk kanalynyň bolandygyny subut edýär...

21.12.2025 13:20
3.3k+

Fizikler eliňde ody saklamaga mümkinçilik berýän dury materialy oýlap tapdylar

Boulderdäki Kolorado uniwersitetiniň fizikleri binalary ýylatmagyň usullaryna düýpli täsir edip biljek MOCHI diýlip atlandyrylýan dury ýylylyk izolýasiýa materialyny döretdiler. Bu özboluşly oýlap tapyş barada Science žurnalynda habar berildi...

17.12.2025 11:16
2.5k+

Astronomlar ilkinji gezek Günüň daşky serhediniň kartasyny çyzdylar

Astronomlar ilkinji gezek Günüň atmosferasynyň daşky serhediniň — Alwen üsti (Alfvén surface) hökmünde tanalýan zolagyň yzygiderli iki ölçegli kartasyny düzdüler. Bu serhet Gün şemalynyň magnit tolkunlarynyň tizliklerinden geçip, yzyna dolanmaz ýaly Günüň täsirinden çykýan we planetalarara giňişlige ýaýraýan sebitidir...

17.12.2025 11:12
4.2k+

Türkmen alymlary çölleşmä garşy göreşmek üçin bionanokompozit material döretdiler

Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologik parkynyň hünärmenleri gumuň göçmegi we çölleşmek meseleleri boýunça ylmy-barlag işlerini geçirdiler. Bu ylmy-barlag işleriniň çäklerinde sianobakteriýalaryň biomassasy esasynda dökülýän çägeleri berkitmek we olaryň göçmeginiň öňüni almak üçin bionanokompozit material (BNKM) döredildi...