The Guardian Ýewropadaky her bir adamyň diýen ýaly hapa howadan dem alýandygyny anyklady

  • 22.09.2023 18:14
  • 9.4k+

Ýewropalylaryň takmynan 98%-i aşa zyýanly hapalanan howadan dem alýar, bu bolsa her ýylda 400 müň adamyň heläk bolmagyna sebäp bolýar diýip, The Guardian çarşenbe güni habar berdi.

Gazet hemra we gözegçilik stansiýalary tarapyndan toplanan maglumatlara salgylanyp, ýewropalylaryň 98% -iniň aşa zyýanly mikrobölejikleriň howada Bütindünýä Saglygy goraýyş guramasynyň maslahat berýän derejesinden aşa artyk ýerlerde ýaşaýandygyny tassyklaýar. Şol bir wagtyň özünde, raýatlaryň üçden iki bölegi zyýanlylygy BSGG tarapyndan kesgitlenen çäkden iki esse diýen ýaly ýokary sebitlerde ýaşaýarlar.
Demirgazyk Makedoniýada ýagdaý iň erbedi, ilatyň üçden iki bölegi zyýanly PM2.5 bölejikleriniň derejesi BSGG-nyň standartyndan dört esse köp bolan sebitlerde ýaşaýar. Şeýle hem, ýurduň paýtagty Skopýe ýaly käbir sebitlerde bu norma alty esse ýokarydyr.
Umuman aýdanyňda, gündogar Ýewropadaky ýagdaý onuň günbatar böleklerine garanyňda hasam ýaramaz. Italiýa muňa girmeýär, çünki ýurduň demirgazygyndaky mikrobölejikleriň sany normadan dört esse artykdyr.
Hünärmenler howanyň hapalanmagynyň her ýyl Ýewropada takmynan 400 müň adamyň heläk bolmagyna sebäp bolýandygyny bellediler. Şol bir wagtyň özünde, eger howanyň hili BSGG standartlaryna laýyk gelýän bolsady, onda bu adamlaryň 200 müňden gowragyny halas edip bolardy.


01.06.2025 19:05
3.9k+

Ýewropada kitleriň süňkünden ýasalan iň gadymy gurallar tapyldy. Awçylar olary 20 müň ýyl ozal ulanypdyrlar

Arheologlar Biskaý aýlagynyň kenaryndan kitleriň azyndan bäş görnüşiniň süňklerinden ýasalan süňk gurallary tapdylar. Olaryň ýaşy 20 müň ýyl töweregi, diýmek, olar şunuň ýaly görnüşdäki gurallaryň iň gadymysydyr diýip, New Scientist neşiri ýazýar...

30.05.2025 13:12
7.5k+

Beýik Britaniýada uçýan taksi ilkinji gezek açyk asmanda synag edildi

Britaniýanyň Vertical Aerospace kompaniýasy Ýewropada açyk howa giňişliginde ilkinji gezek howa taksisiniň uçuşyny amala aşyrdy. Bu barada The Daily Telegraph gazeti habar berýär. VX4 elektrouçarynyň prototipi Angliýanyň gündogar-günbataryndaky Kotsuolds sebitiniň asmanyna göterildi...

27.05.2025 13:34
13k+

Gorkunç rekord: deňiz guşunyň jüýjesiniň da:şlygyndan 778 bölek plastik tapyldy

Awstraliýaly barlagçylar ölen inçeçüňk deňiz guşunyň (Ardenna tenuirostris) jüýjesiniň daşlygyndan rekord mukdarda - 778 bölek plastik galyndylaryny tapdylar. Howsala döredýän açyş barada Awstraliýanyň gündogar kenaryndaky Lord-Hau adasynda deňiz guşlaryna gözegçilik edýän alymlar habar berdi...

13.05.2025 14:23
15k+

Saud Arabystanynyň The Line «ýatan gökdiräni» sebitiň howasyny üýtgedip biler

Saud Arabystanynda alnyp barylýan birnäçe megataslama sebitiň howa şertlerine oňaýsyz täsir edip biler. Şol taslamalaryň biri hem geljekde Neom tehnologik toplumynyň paýtagty boljak «The Line» şäher-binasydyr diýip, klimat meseleleri boýunça bilermen Donald Wublza salgylanyp, «Financial Times» habar berýär...