Adam her sagatda takmynan 16 mikroplastiki böleji demine dartýar

  • 15.06.2023 14:54
  • 21k+

Halkara fizikler topary ilkinji gezek adamyň ýokarky dem alyş ýollaryndan geçýän mikroplastiki bölejikleriň hereketini öwrendi we her sagatda ortaça 16 mikroplastiki bölejigiň adamlaryň dem alyş agzalarynda çökýändigini anyklady. Bu Ýeriň plastikler bilen hapalanmagyna garşy göreşmegiň zerurdygyny ýene bir gezek nygtap görkezýär diýip, sişenbe güni Amerikanyň Fizika institutynyň (AIP) metbugat gullugy habar berdi.

"Alymlar dürli ululykdaky we hertüýsli şekildäki mikroplastiki bölejikleriň, adamyň dem alyş ýollaryna düşenlerinde, çalt we kadaly dem alynýarka özlerini alyp barşyny hasapladylar. Alymlar tarapyndan geçirilen hasaplamalar bu bölejikleriň ep-esli böleginiň dem alyş ulgamynyň käbir ýerlerinde, şol sanda burun boşlugynda we bogazda çöküp galýandygyny görkezdi "- diýip habarda aýdylýar.

Sidneýiň Tehnologiýa Uniwersitetiniň uly ylmy işgäri Muhammet Yslamyň ýolbaşçylygyndaky awstraliýaly, hytaýly we eýranly fizikler topary bölejikleriň adamyň dem alyş ulgamyna aralaşanlarynda özlerini alyp barşy bilen gyzyklandy. Alymlaryň bu meselä bolan gyzyklanmasy bir ýyl mundan ozal lukmanlaryň plastmassa bölejikleriniň kämahal dem alyş ýollaryna has çuň aralaşýandygyna ilkinji subutnamalary tapmagy bilen baglanyşyklydyr.


12.09.2025 18:14
5.2k+

ÝUNISEF: dünýäde aşa agramly çagalaryň sany 391 milliona ýetdi

Artykmaç agramy bolan 5 ýaşdan 19 ýaşa çenli çagalaryň we ýetginjekleriň sany 2000-nji ýyldan bäri iki esse artyp, 391 milliona ýetdi. Bu barada BMG-niň Çagalar gaznasynyň (ÝUNISEF) çagalaryň iýmitleniş ýagdaýyna bagyşlanan täze hasabatynda aýdylýar...

11.09.2025 21:25
11k+

Rak keselini bejermegiň iki täze usuly onkologiýa çemeleşmäni düýpli  özgertmegi wada berýär

Onkologiýada iki täze çemeleşme rak keseliniň bejergisini ep-esli üýtgäp biler. Olar barada The Financial Times gazetinde çap edilen makalada aýdylýar. Birinjisi - radioaktiw izotoplary göni çişlere eltmäge mümkinçilik berýän, Şweýsariýanyň Novartis kompaniýasy tarapyndan işlenip düzülen radioligand bejergisidir...

08.09.2025 17:14
2.6k+

BSGG maýmyn mamasy boýunça adatdan daşary ýagdaý režimini ýatyrdy

Bütindünýä saglygy goraýyş guramasy indi maýmyn mamasynyň ýaýrawyny halkara derejesindäki adatdan daşary ýagdaý hökmünde görmeýär. Bu barada BSGG-niň baş direktory Tedros Adhanom Gebreýesus aýtdy. Adatdan daşary ýagdaý režimi bir ýyldan gowrak ozal bu ýokanjyň Afrikada ýaýramagy sebäpli adatdan daşary komitetiň görkezmeleri boýunça girizilipdi...

04.09.2025 12:02
4.1k+

BSGG: depressiýa we was-waslyk her ýyl dünýä ykdysadyýetine $1 trln zyýan ýetirýär

Bütindünýä saglygy goraýyş guramasy “Häzirki günde global psihiki saglyk” we “Psihiki saglygyň atlasy 2024” hasabatlaryny hödürledi. Olarda bütin dünýäde dürli psihiki bozulmalardan 1 milliarddan gowrak adamyň ejir çekýändigi aýdylýar...