Dünýäniň abraýly uniwersitetleriniň dördüsi Ýerden daşary ýaşaýşy gözlemek başlangyjyny öňe sürdüler

  • 09.03.2023 11:43
  • 25k+

Dünýäniň abraýly dört uniwersitetinden alymlar Ýerdäki ýaşaýşyň gelip çykyşyny öwrenmek we Älemiň beýleki ýerlerinde bolup geçýän şuňa meňzeş biologiki prosesleri gözlemek boýunça täze başlangyjy işe girizdiler. Bu barada Financial Times ýazýar diýip, forbes.kz habar berýär.

Bu işe Beýik Britaniýadaky Kembrij uniwersitetiniň, ABŞ-daky Garward we Çikago uniwersitetleriniň hem-de Şweýsariýadaky Sýurihiň ýokary tehniki mekdebiniň hünärmenleri gatnaşýar. Başlangyja 1995-nji ýylda Güne meňzeş ýyldyzyň daşyndan aýlanýan ilkinji belli ekzoplanetany ilkinji bolup açanlaryň biri bolan şweýsariýaly astronom Didýe Kelo ýolbaşçylyk edýär. “FT” şol wagtdan bäri alymlaryň 5000-den gowrak ekzoplanetany açandygyny, şeýle-de diňe Akmaýanyň ýoly galaktikasynda ýene-de milliardlarça ekzoplaneta bar diýlip hasaplanýandygyny belleýär.
Ýerden daşary ýaşaýşy gözlemek boýunça başlangyja gatnaşyjylar astronomiýanyň iň täze mümkinçiliklerinden, şol sanda “Jeýms Uebb” orbital obserwatoriýasyndan we Marsa hem-de Ýupiteriň hemralaryna täze planetara missiýalardan peýdalanarlar. Gözlegçiler beýleki planetalarda iň ýönekeý mikroblardan başlap ösen siwilizasiýalara çenli dürli görnüşdäki ýaşaýşy tapmagy maksat edinýärler.
Beýleki planetalarda ýaşaýşyň gözlegi ýaşaýşyň özüniň gelip çykyşynyň we onuň Ýerdäki ewolýusiýasynyň ýönekeý bir şowly tötänlikdigine ýa-da Älemiň düýp tebigatynyň bir bölegidigine düşünmäge mümkinçilik berer diýip, Kembrij uniwersitetiniň ewolýusiýa biology Emili Mitçell belledi.


düýn 13:04
2.2k+

Awstraliýada adam derisine has ýakyn deri nusgalary ösdürilip ýetişdirildi

Kwinslend uniwersitetiniň ýanyndaky Freýzer institutynyň barlaghanasyndan awstraliýaly alymlar ilkinji gezek doly derejede adam derisiniň gurluşyny gaýtalaýan deri nusgalaryny ösdürip ýetişdirdi. Bu barada ABC ýaýlym korporasiýasy habar berdi...

23.08.2025 12:32
5.2k+

Alymlar žiraflary dört görnüşe böldi

Halkara tebigaty goramak birleşigi (IUCN) žiraflary resmi taýdan dört görnüşe böldi. Ozal olaryň hemmesi bir görnüş diýlip hasaplanýardy diýip, Bi-bi-si belleýär. Indi ylym şu aşakdakylary tapawutlandyrýar: Demirgazyk...

20.08.2025 14:19
10k+

Hytaýda robot balygyň kömegi bilen umman çuňluklary öwrenilip başlandy

Harbiniň inženerlik uniwersitetiniň (Hytaý) ylmy gözlegçileri ummanyň energiýasynyň hasabyna hereket edýän ýumşak robot balygy döretdi. Ol umman ýaşaýjylaryna zyýan ýetirmezden onuň çuňluklaryndaky ýaşaýşy öwrenmek üçin niýetlenýär...

19.08.2025 19:02
5.1k+

Hytaýda depressiýa garşy göreşmek üçin syçanlara adam beýnisiniň öýjükleri oturdyldy

Hytaýly alymlar sütün öýjüklerinden adam beýnisiniň öýjüklerini döredip, depressiýadan ejir çekýän syçanlara oturtdylar. Synaglaryň netijesinde öýjükleriň transplantasiýasy haýwanlarda aladany, göwnüçökgünlik duýgusyny azaltdy we lezzet almak ukybyny güýçlendirdi diýip, South China Morning Post neşiri ýazýar...