Adamyň ganynda ilkinji gezek mikroplastika tapyldy

  • 29.03.2022 20:29
  • 20k+

Amsterdamyň Erkin uniwersitetiniň alymlary ilkinji gezek adam ganynyň mikroplastika bilen hapalanmasyny ýüze çykardylar. Bu açyş bölejikleriň tutuş beden boýunça hereket edip, organlarda ornaşyp biljekdigini görkezýär diýip, Day.Az belleýär.

Derňew geçirijiler 22 sany näbelli donoryň gan nusgalaryny seljerdiler we olaryň 17-sinde ululygy 0,0007 mm çenli bolan plastik bölejiklerini tapdylar. Nusgalaryň ýarysynyň düzüminde adatça içgiler üçin çüýşelerde ulanylýan PET-plastigi, olaryň üçden birinde bolsa önümleri gaplamakda ulanylýan polistirol tapyldy. Gan nusgalarynyň dörtden biri plastik paketleri taýýarlamakda ulanylýan polietileni saklaýardy. Käbirinde bolsa plastigiň iki ýa-da üç görnüşi bar. 

“Biziň gözleglerimiz ganymyzda polimer bölejikleriniň bardygyna ilkinji subutnamadyr – bu öňegidişlik netijesi. Şeýle-de bolsa, biz derňewimiziň çägini giňeltmeli we nusgalaryň ölçegini, baha berilýän polimerleriň sanyny artdyrmaly” – diýip, ekotoksikolog Dik Wetkah aýtdy. Goşmaça gözlegler eýýäm dowam etdirilýär diýip, ol sözüniň üstüni ýetirdi.


15.09.2025 17:55
3.8k+

Ýerdäki çöllerden alnan bakteriýalaryň Aý we Mars topragynda ýaşap biljekdigi anyklanyldy

Ýerdäki çöllerde tapylan Chroococcidiopsis görnüşli sianobakteriýalar Aý we Mars topragynda ýaşamaga ukyplydygyny görkezdiler. Italiýanyň kosmos gullugynyň (ASI) barlagçylary ReBUS taslamasynyň çäklerinde şeýle netijä geldiler...

15.09.2025 09:54
4.4k+

Hytaý alymlary ilkinji gezek dinozawr ýumurtgalarynyň takyk ýaşyny kesgitledi

Hytaý alymlary ilkinji gezek ýurduň merkezi böleginde tapylan dinozawrlaryň ýumurtgalarynyň ýaşyny takyk kesgitlemegi başardy. Science XXI neşiriniň maglumatlaryna görä, täze çemeleşme hek döwrüniň klimatyny has çuň öwrenmäge mümkinçilik berer...

15.09.2025 09:48
1.3k+

Hytaý alymlary sütün öýjükleriniň kömegi bilen maýmynlaryň garramagyny haýallatdy

Hytaýyň ylymlar akademiýasynyň alymlarynyň geçiren ylmy gözlegleri adamyň genetiki taýdan güýçlendirilen sütün öýjükleriniň maýmynlarda garrama alamatlaryny haýalladyp biljekdigini görkezdi. Netijeler Cell žurnalynda neşir edildi...

14.09.2025 23:25
3.2k+

Hytaýly biologlar 36 petabaýtlyk maglumaty saklamak üçin “DNK- kassetany” döredýärler

Guandunyň Günorta ylym we tehnologiýa uniwersitetiniň alymlary sanly maglumatlary saklamagyň täze usulyny oýlap tapdylar. Olar 1980-nji ýylyň äheňindäki ýüzüne dezoksiribonuklein kislotasynyň sintetiki molekulalary çap edilen plastik lentany öz içine alýan "DNK-kassetany" işläp taýýarladylar...