Dünýä ummanlary 2021-nji ýylda ýylamagyny dowam etdi

  • 14.01.2022 23:46
  • 7.6k+
Dünýä ummanlary 2021-nji ýylda ýylamagyny dowam etdi

Alymlar 2021-nji ýylda ummanlaryň öňküsinden has ýylandygyny anykladylar. Muny Advances in Atmospheric Sciences žurnalyna salgylanyp, inscience.news habar berdi.

Bütindünýä ummanynyň temperaturasy ýylsaýyn ýokarlanyp, täze rekord derejelere ýetýär. Munuň özi howanyň üýtgemegine gönüden-göni täsir edýär. Şonuň üçin alymlar Bütindünýä ummanynyň temperaturasyna ýakyndan gözegçilik edýärler we her ýyl onuň näderejede üýtgändiginiň jemlerini jemleýärler.

Alymlar soňky bir ýylda ähli ummanlaryň ýüzündäki suwuň (2000 metr çuňluga çenli) 2020-nji ýyldakysyndan 14 zettajoul köp energiýa siňdirendigini anykladylar. Bu bolsa 2020-nji ýylda dünýäde elektrik energiýasynyň öndürilişinden 145 esse köpdür. Şeýle hem alymlar ummanlaryň kömürturşy gazynyň zyňyndylarynyň 20-30%-ini siňdirýändigini, munuň bolsa onuň turşamagyna getirýändigini tassykladylar.

Alymlaryň pikiriçe, täze gözlegiň netijesi adam işjeňligi sebäpli ummanlaryň temperaturasynyň ýokarlanýandygyny görkezýär. Bular bolsa öz gezeginde deňiz derejesiniň ýokarlanmagyna getirip, güýçli tupanlara we harasatlara sebäp bolýar, şeýle hem ýagyş we güýçli suw joşma howpuny döredýär.


şu gün 08:32
60

Alymlar: tebigat adam gatyşmazdan 215 mln gektar tokaýy dikeldip bilerdi

Awstraliýadan we ABŞ-dan halkara alymlar topary tokaýlaryň tebigy taýdan dikelmeginiň global mümkinçiliklerine baha bermek üçin ylmy gözleg geçirdiler. Nature žurnalynda çap edilen netijeler adam gatyşmazdan tokaýlaryň...

06.11.2024 10:02
4.4k+

Dünýädäki agaçlaryň her üçünji görnüşine ýok bolmak howpy abanýar

Dünýä boýunça agaçlaryň 16 müň görnüşine ýitip gitmek howpy abanýar. CNN-niň  habar bermegine görä, bu barada Gyzyl kitap üçin Halkara tebigaty goramak bileleşiginiň (IUCN) hasabatynda aýdylýar. Agajyň adamzada...

04.11.2024 12:36
3.1k+

2030-njy ýyla çenli generatiw emeli aň pudagy millionlarça tonna elektron galyndylaryny öndürip biler

Nature Computational Science žurnalynda neşir edilen täze ylmy gözleg generatiw emeli aň pudagynyň ösmeginiň çynlakaý ekologiýa netijeleri barada duýdurýar diýip, Techxplore ýazýar. Hytaýyň Ylymlar akademiýasynyň...

30.10.2024 19:00
1.9k+

Microsoft ummandan uglerody aýyrmak boýunça Ebb Carbon tehnologiýasyna maýa goýýar

Microsoft Ebb Carbon kompaniýasy bilen ummandan kömürturşy gazyny aýyrmak boýunça şertnama baglaşdy. Bu şertnamada geljek on ýylyň dowamynda 350,000 tonna çenli CO2 çykarmak göz öňünde tutulýar diýip, Greekwire...