Akyl dişleri näme üçin giç çykýar?

  • 10.10.2021 17:01
  • 29k+

Amerikaly alymlar hemişelik diş hatarynyň altynjy, ýedinji we sekizinji dişleriniň adamlarda belli bir ýaşda çykmagynyň sebäbini öwrendiler. Mälim bolşy ýaly, hataryň iň soňky dişlerine akyl dişleri hem diýilýär.

Ferra.ru web sahypasynyň ýazmagyna görä, barlagçylar dürli jandar görnüşleriniň kelleleriniň 3D modelini döretdiler. Olar beden ulaldygyça kelläniň üýtgeýşine syn etdiler we  äňleriň ösüş depginine gözegçilik etdiler.  Netijede, her azy dişiniň çykyşy ýeriň we wagtyň takyk gatnaşygy bilen kesgitlenýändigini anykladylar. Bu dişler özüniň çykmagy bilen paralel ösýän temporomandibulýar bogunlaryň işine päsgel bermeli däldir. Eger-de olar gaty ir çyksa, onda çeýneme mahalynda äň bogunyna şikes ýetirip biler.

Umuman alanyňda, azy dişleriniň, şol sanda akyl dişleriniň peýda bolmagy äňiň ösmegine we dowamlylygyna baglydyr we ol primatlarda öz gezeginde ömrüň dowamlylygyna bagly bolup durýar.


15.09.2025 17:55
3.7k+

Ýerdäki çöllerden alnan bakteriýalaryň Aý we Mars topragynda ýaşap biljekdigi anyklanyldy

Ýerdäki çöllerde tapylan Chroococcidiopsis görnüşli sianobakteriýalar Aý we Mars topragynda ýaşamaga ukyplydygyny görkezdiler. Italiýanyň kosmos gullugynyň (ASI) barlagçylary ReBUS taslamasynyň çäklerinde şeýle netijä geldiler...

15.09.2025 09:54
4.3k+

Hytaý alymlary ilkinji gezek dinozawr ýumurtgalarynyň takyk ýaşyny kesgitledi

Hytaý alymlary ilkinji gezek ýurduň merkezi böleginde tapylan dinozawrlaryň ýumurtgalarynyň ýaşyny takyk kesgitlemegi başardy. Science XXI neşiriniň maglumatlaryna görä, täze çemeleşme hek döwrüniň klimatyny has çuň öwrenmäge mümkinçilik berer...

15.09.2025 09:48
1.3k+

Hytaý alymlary sütün öýjükleriniň kömegi bilen maýmynlaryň garramagyny haýallatdy

Hytaýyň ylymlar akademiýasynyň alymlarynyň geçiren ylmy gözlegleri adamyň genetiki taýdan güýçlendirilen sütün öýjükleriniň maýmynlarda garrama alamatlaryny haýalladyp biljekdigini görkezdi. Netijeler Cell žurnalynda neşir edildi...

14.09.2025 23:25
3.2k+

Hytaýly biologlar 36 petabaýtlyk maglumaty saklamak üçin “DNK- kassetany” döredýärler

Guandunyň Günorta ylym we tehnologiýa uniwersitetiniň alymlary sanly maglumatlary saklamagyň täze usulyny oýlap tapdylar. Olar 1980-nji ýylyň äheňindäki ýüzüne dezoksiribonuklein kislotasynyň sintetiki molekulalary çap edilen plastik lentany öz içine alýan "DNK-kassetany" işläp taýýarladylar...