Ýurdumyzda daşky gurşawy gorap saklamak, ilatyň arassa daşky gurşawda ýaşamagyny we ekologiýa abadançylygyny üpjün etmek boýunça Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň degişli gulluklary tarapyndan atmosfera howasynyň ýagdaýyna, şol sanda howanyň temperaturasynyň, basyşynyň, çyglylygynyň, ýeliň ugrunyň we tizliginiň ýagdaýyna, şeýle hem howanyň düzümindäki tozanyň we beýleki hapalaýjy maddalaryň mukdaryna gündelik gözegçilik işleri alnyp barylýar.
Häzirki aşa gyzgyn günlerde Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligi, ine, şulary maslahat berýär:
Häzirki wagtda tomus pasly bilen bagly yssy howaly günler dowam edýär. 5-nji, 6-njy we 7-nji iýulda welaýatlarda we Aşgabat şäherinde howanyň aşa gyzmagy gündizine +45ºC, käbir welaýatlarda +47ºC çenli baryp ýetdi. 8-nji iýulda-da Ahal, Lebap we Mary welaýatlarynda aşa gyzgyn howanyň dowam etmegine garaşylýar. Howanyň aşa gyzmagynyň netijesinde günüň ýiti şöhlesiniň adamlaryň saglygyna edýän ýaramaz täsiri hem güýçlenýär.
Günüň energiýasy ýa-da radiasiýasy elektromagnit şöhlesi hökmünde bolup, ol radiasiýanyň ýaýraýyş tolkunlarynyň uzynlygyna baglylykda gamma, rentgen, ultramelewşe, infragyzyl şöhlelere, göze görünýän ýagtylyga bölünýär.
Gysga tolkunly rentgen şöhlelenmesi tutuşlygyna we ultramelewşe şöhlesiniň 98%-ne çenli mukdary atmosfera howasyna, esasan hem ozon gatlagyna siňýär. Ýeriň üstki gatlagyna uzyn tolkunly göze görünýän ýagtylyk we infragyzyl şöhlesi hem-de az mukdarda ultramelewşe şöhlesi gelip ýetýär.
- Şunuň bilen baglylykda, yssy howanyň, günüň ultramelewşe şöhlesiniň ýaramaz täsirinden goranmak üçin raýatlaryň açyk meýdanda bolýan wagtlarynda saýawanlary ulanmaklary, günüň şöhlesinden goraýan açyk reňkli, ýeňil, howany oňat geçirýän egin-eşikleri geýmekleri maksadalaýyk hasaplanylýar.
- Şoňa görä-de, bu ugurda aýratyn ünsli bolmak zerurdyr. Şeýle hem, önümçilik kärhanalarynda, tokaý zolaklarynda, ekerançylyk we öri meýdanlarynda howanyň aşa gyzýan döwründe ýangyn howpsuzlygynyň düzgünlerini berk berjaý etmek, gözegçilik işlerini we göreş çärelerini güýçlendirmek maslahat berilýär.
Yssy howanyň boljak günlerine öňünden taýýarlyk görmek, onuň zyýanly täsirlerinden goranmak üçin bu barada ýurdumyzyň köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň üsti bilen ilaty yzygiderli habarly etmek, köpçülikleýin dynç alynýan ýerlerde, çagalar sagaldyş we dynç alyş merkezlerinde düşündiriş we wagyz-nesihat işlerini geçirmek, tokaý zolaklaryny, olaryň daş-töweregini haşal otlardan arassalamak we sürüm geçirmek, ýangyn howpsuzlygyna garşy gözegçilik işlerini güýçlendirmek üçin, edara-kärhanalarda jogapkär işgärleriň gije-gündizleýin nobatçylyklaryny guramak, Aşgabat şäherindäki we welaýat merkezlerindäki bag nahallaryna hem-de otlara, tokaý zolaklaryndaky baglara idegi güýçlendirip, olary howanyň salkyn wagtlary suwarmak, baglary, gyrymsy agaçlary, gülleri ýuwmak hem-de olaryň daş-töwereklerini suwlamak arkaly amatly howa şertlerini döretmek, her bir edara-kärhanalaryň öz iş aýratynlyklaryny göz öňünde tutup, önümçilik işlerini howa şertlerine görä alyp barmak zerur bolup durýar. - Magnit hadysasy günüň işjeňligi netijesinde döreýän hadysadyr. Günüň işjeňligi artan ýagdaýynda uly göwrümde günüň plazmasynyň akymy emele gelýär. Bu akym ýeriň magnit meýdanynyň durnuksyz ýagdaýda bolmagyna getirýär. Ýer ýüzünde älem giňişligine gözegçilik edýän edaralar tarapyndan günüň işjeňliginiň ýeriň magnit meýdanyna edýän täsirine gözegçilik edilýär. Bu ugurda Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Gidrometeorologiýa baradaky gullugy tarapyndan degişli edaralar bilen bilelikde işler alnyp barylýar. Magnit hadysasy özüniň täsir edişi boýunça durnukly, durnuksyz, gowşak täsirli, aram täsirli, güýçli täsirli görnüşleri bilen tapawutlandyrylýar. Magnit hadysasy adamlara we olaryň saglygyna öz täsirini ýetirýär.
