Türkmenistanda dürli ýokanç keselleriň ýaramaz täsirine garşy amala aşyrylýan işler

  • 15.05.2021 14:52
  • 23k+

Raýatlar dynç alşa gitmezinden öň, ýollamanama alandan soň, welaýatlarda we Aşgabat şäherinde kesgitlenilen ýörite ýerlerde (saglyk öýlerinde) COVID-19-a garşy sanjym alarlar. Emele gelen ýagdaý, Keselleriň ýaýramagyna garşy göreşýän adatdan daşary topar tarapyndan geçirilýän işler hem-de dürli ýokanç keselleriň ýaramaz täsirine garşy amala aşyrylýan işler boýunça teklipler barada saglygy goraýyş we derman senagaty ministri N.Amannepesow döwlet Baştutanyna hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly,

  • Zerur bolan hemme anyklaýyş we sarp ediş serişdeleriniň ýeterlik mukdarda bar, olaryň ätiýaçlyk gory döredildi. Ýurdumyza Polimeraz zynjyrly reaksiýasynyň enjamynyň ikisi getirilip, enjamlary Türkmenbaşy şäherinde arassaçylyk-epidemiologiýa gullugynyň barlaghanasynda gurnamak göz öňünde tutulýar;
  • Dynç alşa gidýän 18 ýaşdan uly raýatlara COVID-19-a garşy sanjym edilendigini hem-de soňky 72 sagadyň dowamynda lukmançylyk gözegçiliginden geçilendigini, şeýle hem koronawirus ýokanjynyň ýokdugyna degişli barlagyň geçilendigini tassyklaýan resminama berler. 18 ýaşdan kiçi raýatlar, öz nobatynda, soňky üç gije-gündiziň dowamynda lukmançylyk barlagyndan geçendigi we test tabşyrandygy barada resminama alarlar;
  • Awazadaky hyzmat ediş desgalaryna işe kabul edilen işgärler bellenen tertipde lukmançylyk gözegçiliginden geçmeli bolarlar hem-de COVID-19-a garşy test barlagyndan geçendigini tassyklaýan resminama almaly bolar. Häzirki wagtda bu işgärlere koronawirusa garşy sanjym edildi;
  • Milli syýahatçylyk zolagynyň çäklerindäki hyzmat ediş ulgamynyň işgärleri her 15 günden çalşyk görnüşinde işlärler we her çalşykda COVID-19-a garşy test barlagyny geçerler;
  • Döwlet Baştutanynyň başlangyjy netijesinde Russiýa Federasiýasyndan sanjymlaryň 3 görnüşi hem-de HHR-den 2 görnüşi getirildi;
  • Tomusky dynç alyş möwsüminde «Awaza» milli syýahatçylyk zolagyna dynç alşa gelýän raýatlaryň Türkmenbaşy şäheriniň howa menzilinde, demir ýol we awtoulag menzillerinde beden gyzgyny ölçenilýär;
  • Dynç alşy bökdençsiz üpjün etmek maksady bilen, Awazanyň ähli myhmanhanalarynda, kottejlerinde we sagaldyş merkezlerinde lukmançylyk otaglary hem-de ýokanç kesele güman edilen näsaglar üçin izolýatorlar döredildi. Zerur bolan derman we saglygy goraýyş maksatly serişdeler bilen üpjün edilen şol otaglarda we izolýatorlarda beýlekilerden üzňe saklamak üçin ýerler tejribeli lukmanlaryň nobatçylygy guralar;
  • Gaýragoýulmasyz lukmançylyk hyzmatlary ýerine ýetirmek maksady bilen, gije-gündiz işleýän lukmançylyk bölümi döredilip, oňa “Tiz kömek” awtoulagy berkidiler. Dynç alyş möwsüminde syýahatçylyk zolagyndaky desgalarda 35 lukman, 35 şepagat uýasy we 12 sanitar lukman saglygy goraýyş hyzmatlaryny ýerine ýetirer;
  • Türkmenistanyň Prezidentiniň tabşyrygyna laýyklykda, dynç alyş döwründe ýiti öýken sowuklama keseline güman edilen adamlar Awaza etrabynda ýerleşýän karantin merkezine ýerleşdiriler;
  • “Awazada” ýerleşen desgalarda we olaryň daş-töwereginde dezinfeksiýa, dezinfeksiýa we deratizasiýa işleri yzygiderli geçiriler. Naharhanalarda we aşhanalarda jemgyýetçilik iýmitiniň guralyşyna, iýmit önümleriniň hiline, howpsuzlygyna hem-de saklanylyşyna gözegçilik ediler;
  • Hazar deňziniň suwunyň ekologiýa we sanitariýa-epidemiologiki ýagdaýyna, zolagyň çäginde ýerleşýän agyz suw süýjediji hem-de beýleki desgalarda, şeýle hem adamlaryň suwa düşýän we dynç alýan ýerlerinde arassaçylyk ýagdaýlaryna gözegçilik amala aşyrylar. Meýilnama laýyklykda, Hazaryň türkmen kenarynyň bellenen nokatlarynda suwuň, topragyň we howanyň barlaglary geçirilip durlar;
  • Ýurdumyzyň şypahanalary hem tomusky dynç alyş möwsümine doly taýýarlanyldy. Islendik şypahanada saglygyny dikeltmegi üçin raýata ýaşaýan ýeri boýunça saglyk öýünden berilýän şypahana depderçesi hem-de saglyk ýagdaýy barada kepilnama zerurdyr. Saglygy dikeltmek üçin «Awaza» şypahanasyna barmaga we onda bolmaga ygtyýar COVID-19 ýokanjyna garşy sanjym edilendigi baradaky goşmaça kepilnama esasynda berilýär;
  • Döwlet Baştutanynyň tabşyrygyna laýyklykda, çagalar sagaldyş merkezlerini öňümizdäki dynç alyş möwsümine taýýarlamak maksady bilen, geçirilýän ähli işlere gözegçiligi amala aşyrýan ýörite topar döredildi. Tomusky dynç alyş möwsümine taýýarlyk görmegiň çäklerinde öňüni alyş çärelerini amala aşyrmak, şol sanda ähli sagaldyş merkezlerinde zyýansyzlandyryş işlerini geçirmek, binalaryň içinde her gün 2-3 wagtyna üzärlik tütetmek we otaglary ýelejiretmek, zir-zibil ýygnalýan ýerleri her gün arassalap durmak we zyýansyzlandyrmak, guralýan çäreleriň dowamynda howpsuz aralygyň saklanylmagyny berjaý etmek, çagalaryň beden gyzgynyny yzygiderli galtaşyksyz ölçemek, çagalar sagaldyş merkezleriniň işgärlerine sanjym etmek göz öňünde tutulýar.

Şeýlelikde, tomusky dynç alyş döwründe öňüni alyş çäreleriniň ählisini Türkmenistanyň Keselleriň ýaýramagyna garşy göreşýän adatdan daşary topary tarapyndan kabul edilen çözgütlere pugta laýyklykda amala aşyrmak maksat edinilýär.

22.08.2025 15:19
4.9k+

Dişleriň sagdyn bolmagy üçin: Russiýada düzüminde probiotikler bolan sakgyç döredildi

Seçenow uniwersitetiniň hünärmenleri probiotiklerden we prebiotiklerden düzülen çeýnelýän sakgyç döretdiler. Uniwersitetiň metbugat gullugynyň habaryna görä, täze önüme «Reteriks» diýlip at berildi. Onuň maksady – kariýesiň, gingiwitiň we beýleki stomatologik keselleriň töwekgelçiligini azaltmakdyr...

22.08.2025 08:21
4.5k+

Russiýaly alymlar pnewmoniýany we meningiti oýaryjyny dargadýan wirusy tapdylar

Sibir Ylymlar akademiýasynyň (SO RAN) Himiýa-biologiýa we fundamental lukmançylyk institutynyň hünärmenleri pnewmoniýa, meningit, sepsis döredýän we köplenç hassahanalarda giňden duş gelýän howply bakteriýany ýok edip bilýän täze wirus-bakteriofagy açdylar diýip, «Nauka v Sibiri» neşiri habar berýär...

18.08.2025 10:02
2.1k+

ABŞ-da düzgünleşdiriji dowamly öýken keselini bejermek üçin ilkinji derman serişdesini tassyklady

ABŞ-nyň Azyk önümleriniň hiline we derman serişdelerine gözegilik müdirligi (FDA) Insmed kompaniýasynyň mukowissidozsyz bronhoektazlary bejermek üçin niýetlenen Brinsupri dermanyny tassyklady. Bu dowamly öýken keseli dem alyş ýollarynyň öwezini dolup bolmajak zeperlenmesi, dowamly üsgülewük we nemiň  artykmaç bölünip çykmagy bilen utgaşýar diýip, Reuters ýazýar...

18.08.2025 08:54
6.9k+

Oguljahan Atabaýewa “Arkadag Medisina Klasteri” toplumynyň gurluşygynyň barşy bilen tanyşdy

16-njy awgustda Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň bejeriş işleri boýunça wise-prezidenti Oguljahan Atabaýewa Arkadag şäherine baryp gördi...