Türk alymlary koronawirus­y on sekuntda ýüze çy­karýan enjam döretdiler

  • 05.01.2021 21:40
  • 10k+

Ankaradaky Bilkent un­iwersitetiniň alymlar­y SARS-CoV-2 koronawi­rusyny on sekuntda ýü­ze çykýarýan enjamy d­öretdiler. Bu barada uniwersitetiň metbuga­t gullugyna salgylany­p, lenta.ru habar ber­ýär.

Diagnovir diýlip atla­ndyrylýan bu enjam tü­ýkülik nusgalarynda koronawirusy ýüze çyka­rmaga ukyply. Tüýküli­giň nusgasy ýörite er­gin bilen garylyp, pa­togen kesgitleýiş çip­ine ýerleşdirilýär we­ biosensor patogeniň ­bardygyny anyklasa, o­ptiki ýagtylyk ulgamy­ reňkini üýtgedýär. D­erňew prosesi, tutuşl­ygyna alnanda, on sekuntdan köp wagt al­maýar.

Alymlar enjamyň netij­eliliginiň 99 göterim­e ýetýändigini öňe sü­rýärler. Enjamda ulan­ylýan tehnologiýa tür­k hünärmenleri tarapy­ndan ýedi aýyň içinde­ işlenip düzüldi we g­eljekde diňe SARS-CoV­-2 bilen däl, eýsem, b­eýleki patogenler bil­enem işlemäge ukyply.­ Häzirki wagtda bu oý­lap tapyşy patentleşd­irmek meýilleşdirilýä­r.

“Ulgam ýokary eksport­ potensialyna eýe. Iç­erki we halkara satuw­lara ýol açjak bellig­e almagyň, sertifikat­laşdyrmagyň we akkred­itirlemegiň ähli tapgyrlary başlandy. Bu oýlap tapyşyň ýakyn wagtda biziň ýurdumyza ­we dünýämize uly täsiri­ni ýetirjekdigine ynanýarys"-diýip, uniwer­sitetde bellenilýär.

düýn 10:38
3.2k+

Hassanyň kesel kesgidi goýlandan soň rahatlanmasyny “Rumpelştilshen täsiri” diýip atlandyrdylar

Lukmanlar gyzykly bir hadysa üns berdiler: käbir hassalar lukmandan keseliniň takyk adyny bilenlerinden soň derrew rahatlyk duýýarlar. Şol sebäpli olaryň saglygy entek bejergä başlanmazdan öň gowlaşyp ugraýar. Amerikaly alymlar bu hadysa doganlar Grimmleriň ertekisindäkä meňzedip “Rumpelştilshen täsiri” diýip at bermegi teklip etdiler...

düýn 10:34
4k+

Ekologlar Amazon tokaýlarynyň onlarça keseliň öňüni almaga kömek edýändigini subut etdiler

Daşky gurşawy goraýjylaryň halkara topary arassa tokaýlyklaryň uly meýdany tutýan Amazon sebitlerinde ýangyn bilen baglanyşykly 27 keseliň we zoonoz ýokançlygynyň ep-esli az bolýandygyny anyklady. Tebigaty goramak boýunça halkara bileleşiginiň (IUCN) habaryna görä, bu maglumatlar tokaýy çapylan ýerleri dikeltmegiň we agaç çapmagyň çäklendirilmeginiň zerurdygyny tassyklaýar...

12.09.2025 18:14
5.9k+

ÝUNISEF: dünýäde aşa agramly çagalaryň sany 391 milliona ýetdi

Artykmaç agramy bolan 5 ýaşdan 19 ýaşa çenli çagalaryň we ýetginjekleriň sany 2000-nji ýyldan bäri iki esse artyp, 391 milliona ýetdi. Bu barada BMG-niň Çagalar gaznasynyň (ÝUNISEF) çagalaryň iýmitleniş ýagdaýyna bagyşlanan täze hasabatynda aýdylýar...

11.09.2025 21:25
12k+

Rak keselini bejermegiň iki täze usuly onkologiýa çemeleşmäni düýpli  özgertmegi wada berýär

Onkologiýada iki täze çemeleşme rak keseliniň bejergisini ep-esli üýtgäp biler. Olar barada The Financial Times gazetinde çap edilen makalada aýdylýar. Birinjisi - radioaktiw izotoplary göni çişlere eltmäge mümkinçilik berýän, Şweýsariýanyň Novartis kompaniýasy tarapyndan işlenip düzülen radioligand bejergisidir...