Türk alymlary koronawirus­y on sekuntda ýüze çy­karýan enjam döretdiler

  • 05.01.2021 21:40
  • 10k+

Ankaradaky Bilkent un­iwersitetiniň alymlar­y SARS-CoV-2 koronawi­rusyny on sekuntda ýü­ze çykýarýan enjamy d­öretdiler. Bu barada uniwersitetiň metbuga­t gullugyna salgylany­p, lenta.ru habar ber­ýär.

Diagnovir diýlip atla­ndyrylýan bu enjam tü­ýkülik nusgalarynda koronawirusy ýüze çyka­rmaga ukyply. Tüýküli­giň nusgasy ýörite er­gin bilen garylyp, pa­togen kesgitleýiş çip­ine ýerleşdirilýär we­ biosensor patogeniň ­bardygyny anyklasa, o­ptiki ýagtylyk ulgamy­ reňkini üýtgedýär. D­erňew prosesi, tutuşl­ygyna alnanda, on sekuntdan köp wagt al­maýar.

Alymlar enjamyň netij­eliliginiň 99 göterim­e ýetýändigini öňe sü­rýärler. Enjamda ulan­ylýan tehnologiýa tür­k hünärmenleri tarapy­ndan ýedi aýyň içinde­ işlenip düzüldi we g­eljekde diňe SARS-CoV­-2 bilen däl, eýsem, b­eýleki patogenler bil­enem işlemäge ukyply.­ Häzirki wagtda bu oý­lap tapyşy patentleşd­irmek meýilleşdirilýä­r.

“Ulgam ýokary eksport­ potensialyna eýe. Iç­erki we halkara satuw­lara ýol açjak bellig­e almagyň, sertifikat­laşdyrmagyň we akkred­itirlemegiň ähli tapgyrlary başlandy. Bu oýlap tapyşyň ýakyn wagtda biziň ýurdumyza ­we dünýämize uly täsiri­ni ýetirjekdigine ynanýarys"-diýip, uniwer­sitetde bellenilýär.

01.11.2025 12:15
2k+

Türkmenistan «Bitewi saglyk» taslamasynyň çäklerinde sebitleýin hyzmatdaşlygy güýçlendirýär

29–31-nji oktýabr aralygynda Täjigistanyň paýtagty Duşenbede «Pandemiýalaryň öňüni almak, azyk howpsuzlygyny hem-de ekoulgamlaryň sagdynlygyny üpjün etmek üçin Merkezi Aziýada “Bitewi saglyk”» atly taslamanyň ilkinji sebitleýin maslahaty we Sebitleýin utgaşdyryş geňeşiniň mejlisi geçirildi...

29.10.2025 10:48
1.8k+

Russiýada B gepatitini çalt anyklaýan dünýäde ilkinji ýokary duýgur test döredildi

Russiýada ilkinji gezek duýgurlygy boýunça PZR bilen deňeşdirip bolýan B gepatitini anyklaýan çalt test resmi taýdan hasaba alyndy. Bu barada Rospotrebnadzor (RF) habar berdi. Bu synag Rospotrebnadzoryň Merkezi epidemiologiýa ylmy-barlag institutynyň alymlary tarapyndan LAMP (Loop mediated isothermal amplification) tehnologiýasy esasynda işlendi...

29.10.2025 09:41
7k+

Rak keselini bejermegiň täze usuly ýarym sagatda rak öýjükleriniň 92%-ni ýok etdi

Rak häzirki wagtda dünýäde ölüme sebäp bolýan keselleriň arasynda ikinji ýerde durýar. Şonuň üçin alymlar has netijeli we howpsuz bejergi usullaryny gözlemegini dowam etdirýärler. Tehas uniwersitetiniň (Ostin) we Portu uniwersitetiniň alymlary täze tehnologiýany işläp düzdüler...

28.10.2025 10:35
3.5k+

Täze göz implanty görüş ukybyny ýitiren adamlara gaýtadan görmäge kömek etdi

Alymlar kiçi bir göz implantyny ulanyp, ýaş makulýar degenerasiýasy (ÝMD) sebäpli görüş ukybyny ýitiren adamlaryň görşüni dikeltdiler. Enjamyň ölçegi 2×2 mm we galyňlygy 30 mikrometr bolup, operatiw ýol bilen gözüň torly perdesiniň astyna ýerleşdirilýär we ýitirilýän ýagtylyk duýgur öýjükleriniň ornuny tutýar...