Koronawirusyň esasy gowşak tarapy ýüze çykaryldy

  • 18.08.2020 14:13
  • 29k+

Amerikan alymlary koronawirusyň oňa bar bolan serişdeleriň kömegi bilen täsir etmäge mümkinçilik berjek gowşak tarapyny ýüze çykardylar. Çikago uniwersitetiniň ýanyndaky Pritsker adyndaky molekulýar inženeriýasy mekdebiniň barlag işini alyp baryjylary alnan maglumatlary “Science Advances” žurnalynda neşir etdiler. Bu barada Ria NOWOSTI ýazýar.

Makalanyň awtorlarynyň bellemegine görä, “dermanlar üçin has gowy nyşan” – bu Mpro proteaza (wirusyň replikasion mehanizmine gatnaşýan ferment). Öň, lukmanlar onuň gurluşyna täsir etmekçi we onuň kömegi bilen täze koronawirus bilen SARS-CoV-yň arasyndaky tapawudy anyklamakçy boldular.
Amerikan hünärmenlerine belokda koronawirus ýokanjyny bejermekde täze strategiýalary işläp düzmegiň esasy açary bolup biljek, öň öwrenilmedik baglanyşygy tapmak başartdy.

Alymlar proteaza has netijeli täsir edýän birleşmeleriň biriniň çişmä garşy we antioksidant häsiýetine eýe bolan ebselen derman molekulasydygyny anykladylar. Hünärmenler bu tapyndy COVID-19-y bejermegiň bar bolan strategiýalaryny gözden geçirmegiň gerekdigini görkezýär diýip hasaplaýarlar.

düýn 13:42
4.5k+

ABŞ-da böwrekdäki daşy aýyrmak bejergisinde ilkinji gezek robotlaşdyrylan Focalist  ulgamyny ulandylar

Lukmançylyk tehnologiýalary pudagynda işleýän Mendaera kompaniýasy robotlaşdyrylan göçme Focalist ulgamyny ulanyp, dünýädäki ilkinji operasiýanyň geçirilendigini yglan etdi. Mayo Clinic Arizona-nyň urology Karen Stern ony böwrekdäki uly daşlary bejermegiň adaty görnüşi bolan howply nefrolitotomiýa (PCNL) wagtynda ulandy...

15.09.2025 10:38
4.2k+

Hassanyň kesel kesgidi goýlandan soň rahatlanmasyny “Rumpelştilshen täsiri” diýip atlandyrdylar

Lukmanlar gyzykly bir hadysa üns berdiler: käbir hassalar lukmandan keseliniň takyk adyny bilenlerinden soň derrew rahatlyk duýýarlar. Şol sebäpli olaryň saglygy entek bejergä başlanmazdan öň gowlaşyp ugraýar. Amerikaly alymlar bu hadysa doganlar Grimmleriň ertekisindäkä meňzedip “Rumpelştilshen täsiri” diýip at bermegi teklip etdiler...

15.09.2025 10:34
5.4k+

Ekologlar Amazon tokaýlarynyň onlarça keseliň öňüni almaga kömek edýändigini subut etdiler

Daşky gurşawy goraýjylaryň halkara topary arassa tokaýlyklaryň uly meýdany tutýan Amazon sebitlerinde ýangyn bilen baglanyşykly 27 keseliň we zoonoz ýokançlygynyň ep-esli az bolýandygyny anyklady. Tebigaty goramak boýunça halkara bileleşiginiň (IUCN) habaryna görä, bu maglumatlar tokaýy çapylan ýerleri dikeltmegiň we agaç çapmagyň çäklendirilmeginiň zerurdygyny tassyklaýar...

12.09.2025 18:14
6.1k+

ÝUNISEF: dünýäde aşa agramly çagalaryň sany 391 milliona ýetdi

Artykmaç agramy bolan 5 ýaşdan 19 ýaşa çenli çagalaryň we ýetginjekleriň sany 2000-nji ýyldan bäri iki esse artyp, 391 milliona ýetdi. Bu barada BMG-niň Çagalar gaznasynyň (ÝUNISEF) çagalaryň iýmitleniş ýagdaýyna bagyşlanan täze hasabatynda aýdylýar...