Alymlar ýüregiňi sagdyn saklamagyň ýönekeý usulyny anykladylar

  • 18.09.2019 16:37
  • 12k+

Gresiýadaky Afina milli uniwersitetiniň alymlarynyň anyklamagyna görä, telewizora seýrek tomaşa edýän we yzygiderli ertirlik naharyny edinýän adamlar gan damarlaryň dykylmagyndan has seýrek ejir çekýärler. Şeýle hem olar has maýyşgak arteriýa eýedirler. Bu bolsa ýürek keselleri bilen kesellemegiň we insultyň öňüni alýar.
Alymlar Gresiýanyň Korinf şäheriniň ýaşaýjylarynyň iki müňden gowragynyň ýaşaýyş durmuş keşbini, saglyk ýagdaýyny we daşky gurşawyň dürli faktorlarynyň oňa täsirini seljerip gördüler. Barlaga gatnaşan meýletinçileriň ýaşy 40-dan 99 ýaş aralygynda bolupdyr. Barlaga gatnaşyjylaryň arteriýa gan damarlarynyň ýagdaýyny anyklamak üçin birnäçe testler geçirilipdir.
Şol testleriň birinde bil oňurga arteriýasynda puls tolkunynyň ýaýraýyş tizligi kesgitlenilipdir. Mundan başga-da, meýletinçileriň arteriýa diwarjyklarynyň iç tarapynyň galyňlygyny ölçemek üçin USB (ultra ses barlagy) geçiripdirler. Arteriýalaryň diwarjyklarynyň galyňlygy galyndylaryň toplanmagy we insultyň ösmek howpunyň ýokary bolmagy bilen baglydyr.
Alnan netijelere görä, telewizora ýygy-ýygydan tomaşa edýänlerde, ýagny köp bölegini oturyp geçirýänlerde telewizora seýrek tomaşa edýänlere garanyňda gan damarlarynyň dykylmak howpy iki esse ýokarydyr. Şol bir wagtda, hatda az güýç sarp edýän fiziki işjeňlik hem (mysal üçin, öý hojalyk işleri bilen meşgullanmak) saglyk ýagdaýyňy gowulandyrýar.
Telewizora hepdede 21 sagatdan köp tomaşa etmeklik gipertenziýa howpuny ýokarlandyrýar. Onuň tersine, telewizora hepdede 7 sagatdan az tomaşa edýänlerde gipertenziýa howpy 68 %, süýji kesel bilen kesellemek howpy bolsa 50 % pesdir.
Mundan başga-da, öz içine süýt, çörek, peýnir we ýarma alýan kuwwat beriji ertirlik naharyny iýmeklik hem arteriýalaryň saglyk ýagdaýyny düýpli gowulandyrýar. Ertirlik naharyny sypdyrýan adamlaryň 15 %-inde arteriýalaryň gatylygy ýüze çykaryldy. Irdenlerine ertirlik edinmek bolsa, bu görkezijini 6,3 % aşakladýar.

04.08.2025 17:52
6.9k+

Hindistanda näsag bir zenanda ozal näbelli gan topary tapyldy

Hindistanyň Karnataka ştatynyň Kolar etrabynyň 38 ýaşly ýaşaýjysynda gan toparynyň ozal belli bolmadyk antigeniniň bardygy anyklandy. Açyşy lukmanlar ýürek operasiýasyny geçirmäge taýýarlyk görýärkäler ýüze çykardylar diýip, The New Indian Express gazeti habar berýär...

30.07.2025 14:49
2.4k+

Şweýsariýada Alsgeýmer keseline garşy dermanyň kliniki synaglary başlaýar

Şweýsariýanyň Roche farmasewtika kompaniýasy Alsgeýmer keseline garşy derman serişdesiniň kliniki synaglarynyň başlandygyny yglan etdi. Bu barada kompaniýanyň beýanyna salgylanyp, Reuters agentligi habar berdi...

29.07.2025 13:28
7k+

Türkmenistanyň lukmançylyk uniwersitetiniň talyplary Pekiniň uniwersitetinde tejribelik geçdiler

14–28-nji iýul aralygynda Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň Döwlet lukmançylyk uniwersitetiniň talyplary Hytaýyň däp bolan lukmançylygy boýunça Pekin uniwersitetinde önümçilik tejribeligini geçdiler. Hytaý tarapy geljekki türkmen lukmanlary üçin baý okuw we medeni maksatnamany taýýarlady...

26.07.2025 16:48
5.2k+

Beýik Britaniýada depressiýaly hassalary futbol bilen “bejererler”

Beýik Britaniýada ýeňil we ortaça depressiýasy bolan hassalara lukmançylyk görkezmesi hökmünde futbol oýunlaryna baryp görmek maslahat berler. Özboluşly başlangyç barada The Independent ýazýar. Taslama Leýboristik partiýadan parlamentiň agzasy Saýmon Ofer we Ecotricity energetika kompaniýasynyň eýesi Deýl Wins tarapyndan işlenip taýýarlandy...