Alymlar ýüregiňi sagdyn saklamagyň ýönekeý usulyny anykladylar

  • 18.09.2019 16:37
  • 12k+

Gresiýadaky Afina milli uniwersitetiniň alymlarynyň anyklamagyna görä, telewizora seýrek tomaşa edýän we yzygiderli ertirlik naharyny edinýän adamlar gan damarlaryň dykylmagyndan has seýrek ejir çekýärler. Şeýle hem olar has maýyşgak arteriýa eýedirler. Bu bolsa ýürek keselleri bilen kesellemegiň we insultyň öňüni alýar.
Alymlar Gresiýanyň Korinf şäheriniň ýaşaýjylarynyň iki müňden gowragynyň ýaşaýyş durmuş keşbini, saglyk ýagdaýyny we daşky gurşawyň dürli faktorlarynyň oňa täsirini seljerip gördüler. Barlaga gatnaşan meýletinçileriň ýaşy 40-dan 99 ýaş aralygynda bolupdyr. Barlaga gatnaşyjylaryň arteriýa gan damarlarynyň ýagdaýyny anyklamak üçin birnäçe testler geçirilipdir.
Şol testleriň birinde bil oňurga arteriýasynda puls tolkunynyň ýaýraýyş tizligi kesgitlenilipdir. Mundan başga-da, meýletinçileriň arteriýa diwarjyklarynyň iç tarapynyň galyňlygyny ölçemek üçin USB (ultra ses barlagy) geçiripdirler. Arteriýalaryň diwarjyklarynyň galyňlygy galyndylaryň toplanmagy we insultyň ösmek howpunyň ýokary bolmagy bilen baglydyr.
Alnan netijelere görä, telewizora ýygy-ýygydan tomaşa edýänlerde, ýagny köp bölegini oturyp geçirýänlerde telewizora seýrek tomaşa edýänlere garanyňda gan damarlarynyň dykylmak howpy iki esse ýokarydyr. Şol bir wagtda, hatda az güýç sarp edýän fiziki işjeňlik hem (mysal üçin, öý hojalyk işleri bilen meşgullanmak) saglyk ýagdaýyňy gowulandyrýar.
Telewizora hepdede 21 sagatdan köp tomaşa etmeklik gipertenziýa howpuny ýokarlandyrýar. Onuň tersine, telewizora hepdede 7 sagatdan az tomaşa edýänlerde gipertenziýa howpy 68 %, süýji kesel bilen kesellemek howpy bolsa 50 % pesdir.
Mundan başga-da, öz içine süýt, çörek, peýnir we ýarma alýan kuwwat beriji ertirlik naharyny iýmeklik hem arteriýalaryň saglyk ýagdaýyny düýpli gowulandyrýar. Ertirlik naharyny sypdyrýan adamlaryň 15 %-inde arteriýalaryň gatylygy ýüze çykaryldy. Irdenlerine ertirlik edinmek bolsa, bu görkezijini 6,3 % aşakladýar.

22.12.2025 00:06
2.8k+

Türkmenistanda pudagara maslahatda «Bitewi saglyk» çemeleşmesiniň durmuşa geçirilmegi ara alnyp maslahatlaşyldy

19-njy dekabrda Aşgabatda Birleşen Milletler Guramasynyň binasynda Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň (BSGG) goldawy bilen, Türkmenistanda «Bitewi saglyk» çemeleşmesini durmuşa geçirmek boýunça Milli pudagara utgaşdyryjy komitetiň 4-nji mejlisi geçirildi...

16.12.2025 19:27
5.3k+

Russiýanyň Gamaleýa merkezi rak keseline garşy mRNK-sanjymynyň ilkinji synag tapgyryny çykardy

Gamaleýa adyndaky Epidemiologiýa we Mikrobiologiýa ylmy-derňew merkezine degişli bolan mRNK-preparatlary öndürýän fabrika onkologiýa kesellerine garşy göreşmek üçin niýetlenen sanjymyň ilkinji üç synag tapgyryny üstünlikli çykardy...

15.12.2025 14:50
6.1k+

Johnson & Johnson saglyk üçin howply çaga prisypkasy sebäpli $40 mln tölemäge borçlandy

Los-Anjelesiň Ýokary kazyýeti Johnson & Johnson kompaniýasyny köp ýyllaryň dowamynda talk saklaýan çaga prisypkasyny ulanmagyň netijesinde ýumurtgalygyň rak keseline sezewar bolandygyny aýdan iki aýala 40 mln dollar tölemäge borçlandyrýan karary çykardy...

12.12.2025 15:36
5.5k+

Robot-hirurg ilkinji gezek kataraktany aýyrmak boýunça operasiýa geçirdi

Lukmançylyk bilen inženerçiligiň çatrygynda göz hirurgiýasynda uly öwrülişikleri wada berýän düýpli öňe gidişlik boldy: Kaliforniýanyň Los-Anjeles uniwersitetinde (UCLA) işlenip düzülen robot ulgamy dünýäde ilkinji gezek adamda kataraktany aýyrmak boýunça operasiýany üstünlikli geçirdi...