Alymlar dünýäniň uly derýalarynda dermanlaryň yzlaryny tapdylar

  • 18.02.2022 14:13
  • 20k+

Beýik Britaniýada Ýork uniwersitetiniň alymlary dünýäniň 104 ýurdundaky 258 uly derýanyň suwlarynda suw jandarlary we adam saglygy üçin howply bolan derman serişdeleriniň konsentrasiýasyny tapdylar. Bu barada ferra.ru habar berýär.

Gözleg işi 471 mln adamyň daşky gurşawa ýetirýän täsirini anyklamak üçin 137 geografiki sebitde geçirildi. Bellenilişi ýaly, 36 ýurtda derýalar derman serişdesiniň konsentrasiýa düzümi üçin hiç wagt barlanylmandyr. Gözlegiň dowamynda 61 birleşmäniň konsentrasiýasy ýüze çykaryldy.

Afrikada, Saharanyň günortasynda, Günorta Amerikada we Günorta Aziýada şeýle birleşmeler köp duşýar. Alymlaryň pikiriçe, munuň sebäbi ilatyň pes we orta girdejisi, şeýle-de hapa suwlary arassalamak hem-de galyndylary peýdalanmak boýunça ösmedik infrastrukturadyr. Bu sebitleriň derýalarynda karbamazepin, metformin we kofein birleşmeleri tapyldy. Bu birleşmeler seljerilýän ýerleriň ýarysyndan gowragynda ýüze çykaryldy. 

Habarlara görä, suw nusgalary alnan ýerleriň dörtden birinde azyndan bir birleşme suw jandarlary üçin howpsuz derejeden geçýärdi ýa-da derman serişdelerine çydamly patogenleriň ösüşine täsirini ýetirip bilýärdi. 


düýn 14:13
5.1k+

Müsürde ýitirilen gadymy Imet şäheri tapyldy: ol ýerde birwagtlar köp gatly jaýlar bolupdyr

Arheologlar Müsüriň gadymy Tanis şäherinden 10 km uzaklykda, Nil deltasynyň golaýynda ýitirilen Imet şäheriniň üstüni açdy. Gazuw-agtaryş işleri Mançester uniwersitetinden Müsüri öwrenýän alym Niki Nilseniň ýolbaşçylygynda geçirildi diýip, Daily Mail habar berýär...

04.07.2025 18:32
4.7k+

Uelsiň paýtagtynda şäher seýilgähiniň aşagyndan bürünç asyrynyň mazary tapyldy

Britaniýanyň Kardiff şäherindäki Trelaý seýilgähiniň aşagyndan meýletinçi  arheologlar bürünç eýýamynyň mazaryny tapdylar. Tapyndylar takmynan b.e. öňki 1500-nji ýylda gurlan tegelek jaýyň gapdalyndan tapyldy. Bu bina bu ýerden iki ýyl ozal gazylyp tapylypdy...

04.07.2025 18:30
2.7k+

Şweýsariýada geljekdäki ýitgileriň öňüni almak üçin mikrob saklaýjy enjam döredilýär

Şweýsariýada Microbiota Vault Initiative - mikrob dürlüligini goramak üçin “mikrobiologik gämi” taslamasy durmuşa geçirilýär. Alymlary geljekde köp möhüm bakteriýalaryň adam bedeninden ýok bolup gitmeginiň mümkindigi alada goýýar...

04.07.2025 18:28
3.1k+

Alymlar howadan agyz suwuny alýan “gabarçakly örtük” döretdiler

Massaçusets Tehnologiýa institutynyň (MIT) alymlary aşa gurak şertlerde-de, mysal üçin Sahara çölünde ýa-da Ölüm jülgesinde (ABŞ-da ýerleşýär)  howadan agyz suwuny alyp bilýän enjamy döretdiler diýip, Live Science ýazýar...