Alymlar dünýäniň uly derýalarynda dermanlaryň yzlaryny tapdylar

  • 18.02.2022 14:13
  • 20k+

Beýik Britaniýada Ýork uniwersitetiniň alymlary dünýäniň 104 ýurdundaky 258 uly derýanyň suwlarynda suw jandarlary we adam saglygy üçin howply bolan derman serişdeleriniň konsentrasiýasyny tapdylar. Bu barada ferra.ru habar berýär.

Gözleg işi 471 mln adamyň daşky gurşawa ýetirýän täsirini anyklamak üçin 137 geografiki sebitde geçirildi. Bellenilişi ýaly, 36 ýurtda derýalar derman serişdesiniň konsentrasiýa düzümi üçin hiç wagt barlanylmandyr. Gözlegiň dowamynda 61 birleşmäniň konsentrasiýasy ýüze çykaryldy.

Afrikada, Saharanyň günortasynda, Günorta Amerikada we Günorta Aziýada şeýle birleşmeler köp duşýar. Alymlaryň pikiriçe, munuň sebäbi ilatyň pes we orta girdejisi, şeýle-de hapa suwlary arassalamak hem-de galyndylary peýdalanmak boýunça ösmedik infrastrukturadyr. Bu sebitleriň derýalarynda karbamazepin, metformin we kofein birleşmeleri tapyldy. Bu birleşmeler seljerilýän ýerleriň ýarysyndan gowragynda ýüze çykaryldy. 

Habarlara görä, suw nusgalary alnan ýerleriň dörtden birinde azyndan bir birleşme suw jandarlary üçin howpsuz derejeden geçýärdi ýa-da derman serişdelerine çydamly patogenleriň ösüşine täsirini ýetirip bilýärdi. 


26.11.2025 11:15
2k+

Türkmen alymlary alunitiň, tozganyň we rozmariniň binýadynda fitomineral bejeriş gelini işläp taýýarladylar

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Intellektual eýeçilik boýunça döwlet gullugy «Alunitiň, tozganyň (Taraxacum officinale) we rozmariniň (Rosmarinus officinalis) fitomineral bejeriş geli» atly işläp taýýarlamak tehnologiýasyna awtorlyk hukugyny bellige aldy...

26.11.2025 10:04
1.9k+

Garaharsaň hatda adatdan daşary kosmos şertlerinde-de ýaşaýşa ukyply bolup çykdy

Physcomitrium patens garaharsaň (moh) görnüşiniň sporalary Halkara kosmos stansiýasynyň daşynda dokuz aý bolandan soň hem ýaşaýşa ukyply bolup galdy. Kosmosda wagty olar wakuuma, temperatura üýtgemelerine, mikrograwitasiýa, ultrabenewşe şöhlelerine we kosmos radiasiýasyna sezewar boldy diýlip, iScience žurnalyndaky täze makalada aýdylýar...

24.11.2025 13:51
6.5k+

Alymlar Santorinidäki 25 müňden gowrak ýertitremäniň sebäbini anyklady

Şu ýylyň başynda Santorini grek adasynda köpüsiniň ululygy 5 baldan geçýän onlarça müň ýertitreme bolup geçdi. Indi birnäçe aýdan soň alymlar bu hadysanyň sebäbini anyklady – ol magmanyň, ýagny erän dag jynsynyň ýerasty hereketi boldy diýip, Bi-bi-si habar berýär...

24.11.2025 13:43
3.7k+

Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi

21-22-nji noýabrda Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi. Bilim ministrligi tarapynda guralan bu bäsleşige Türkmenistanyň dürli künjeginden ýaşlaryň 300-e golaýy öz taýýarlan robotlary bilen gatnaşdy...