SPHEREx kosmos teleskoby alty aýyň içinde tutuş asman sferasynyň infragyzyl şöhlelerdäki ilkinji doly kartasyny düzmegi tamamlady. Apparat adamyň gözüne görünmeýän 102 dürli spektral diapazonda ýüz millionlarça galaktikany surata aldy.
SPHEREx (Spectro-Photometer for the History of the Universe, Epoch of Reionization, and Ices Explorer) şu ýylyň mart aýynda uçuryldy we maý aýynda yzygiderli gözegçiliklere başlady. Dekabr aýyna çenli ol asman sferasynyň ähli 360 gradusyny doly öz içine almagy başardy.
Alnan maglumatlar alymlara şu aşakdakylara düşunmäge ýardam eder:
- Uly Partlamadan soňky ilkinji pursatlarda bolup geçen prosesleriň galaktikalaryň emele gelmegine we paýlanyşyna nähili täsir edendigi;
- Älemiň 14 milliard ýyla golaý dowam eden ewolýusiýasyny yzarlamak;
- Akmaýanyň Ýolunda ýaşaýşyň döremegi üçin zerur bolan esasy elementleriň (mysal üçin, suw buzy we organika) paýlanyşyny öwrenmek.
"SPHEREx bary-ýogy alty aýyň içinde ummasyz mukdarda maglumat toplady" diýip, NASA-nyň ştab-kwartirasynyň Astrofizika bölüminiň direktory Şon Domagal-Goldman aýtdy. "Bizde tutuş asmanyň täze 102 sany kartasy bar, olaryň her biri öz tolkun uzynlygynda kosmos obýektleri barada özboluşly maglumatlary berýär".
SPHEREx Ýeriň töwereginden günde takmynan 14,5 gezek aýlanyp, her gün 3600-e golaý surat düşürýär. Iki ýyllyk esasy missiýasynyň dowamynda teleskop asman sferasyny ýene-de üç gezek doly barlagdan geçirer. Bu bolsa ölçegleriň takyklygyny has-da ýokarlandyrmaga mümkinçilik berer.
Häzirki wagtda ähli alnan maglumatlar ylmy jemgyýetçilik we köpçülik üçin elýeterli edildi.
