Alymlar syçanlaryň göni içinde işleýän böwrek modelini ösdürip ýetişdirdi

  • 21.09.2025 21:20
  • 1.8k+

Alymlar barlaghanada janly syçanlary ulanyp, emeli böwrek modelini ösdürip ýetişdirdiler. Olar böwregiň iki esasy elementini: gany süzýän nefronlary we peşewi ýygnaýan turbalary birleşdirýän aýratyn gurluşlary – assembloidleri ulandy. Ylmy iş Cell Stem Cell žurnalynda neşir edildi.

Ozal alymlar ýa-ha nefronlary, ýa-da turbalary aýratynlykda döredip bilýärdi. Ýöne bu keselleri öwrenmek üçin mümkinçilikleri çäklendirýärdi. Täze tehnologiýa iki komponenti birleşdirmäge mümkinçilik berdi we netijede tebigy organa ýakyn model alyndy. Bu, alymlaryň maglumatlaryna görä, her ýedinji uly adamda duş gelýän böwrek kesellerini çuňňur öwrenmäge ýol açýar.
Assembloidler kemala gelmedik böwrek öýjüklerinden alyndy, soňra syçanlaryň garyn boşlugyna oturdyldy. Olar organizmde ösmegini dowam etdirip, ulaldy we birleşdiriji dokumany hem-de gan damarlaryny emele getirdi.
Olar hakyky böwregiň işleýiş alamatlaryny görkezdi: gany süzdi, beloklary çekdi, böwrek gormonlaryny işläp çykardy we peşewiň emele gelmeginiň irki tapgyrlaryny görkezdi. Ösüş derejesi boýunça olar täze doglan syçanjygyň böwregi ýalydy.
Alymlar adam öýjüklerinden hem assembloidleri almaga synanyşdy. Ýöne olaryň kemala gelendigini bäbegiň böwrekleri bilen deňeşdirmek entek mümkin däl, sebäbi ylymda deňeşdirmek üçin şeýle organlaryň nusgalary ýok. Ýöne ylmy gözlegçiler olaryň başlangyç tapgyrlardan has ösendigini belleýär. 

 


şu gün 00:07
489

Ylmy barlaglaryñ netijesi: Tokaýlar bagtly bolmaga we durmuşdan kanagatlanmaga täsir edýär

Soňky ýyllarda dünýäniň iň bagtly ýurtlarynyň sanawynda Finlýandiýa yzygiderli birinji orunda durýar. Şol bir wagtda ol Ýewropanyň iň tokaýly ýurtlarynyň biridir. Bu ýagdaý halkara alymlaryň ünsüni özüne çekdi — olar finleriň gündelik durmuşynda tokaýlaryň bagt duýgusyna gönüden-göni täsir edýändigini anykladylar...

25.10.2025 15:42
4.9k+

Gara tomzaklar maslyk bilen iýmitlenmekligi 37 million ýyl ozal özleşdiripdir

Takmynan, 37 million ýyl ozal Argentinanyň Patagon peslikleri giň otluklar bilen örtülen bolup, bu ýer gylyç dişli torbalylaryň, äpet guşlaryň hem-de tapirlere we atlara meňzeş uly ot iýiji haýwanlaryň ýaşaýan mekany bolupdyr...

25.10.2025 14:32
1.9k+

«Sanly çözgüt–2025» bäsleşiginiň saýlama tapgyry başlandy

Türkmenistanyň Aragatnaşyk ministrliginde IT-tehnologiýalaryny, emeli aňy we robot tehnikasyny ösdürmäge gönükdirilen innowasion bäsleşik — «Sanly çözgüt–2025» boýunça saýlama tapgyry geçirilýär. Bäsleşik ýedi ugurda geçiriler: emeli aň robot tehnika we awtomatlaşdyrma «akylly» oba hojalyk tehnologiýalary akylly şäher konsepsiýalary sanly lukmançylyk elektron bilim hyzmatlar ulgamynyň sanlylaşdyrylmagy ...

24.10.2025 12:26
3.7k+

Ýaş alymlar rak keseline garşy "Troýan şekeri" bolan dermany döretdiler

Russiýanyň MIREA tehnologik uniwersitetiniň hünärmenleri rak keseline garşy täze fotodinamik bejergi usulynda şekeri peýdalandylar. Täze taýýarlanan derman serişdesindäki glýukoza molekulalary rak öýjüklerini aldap, olary derman serişdelerini has işjeň siňdirmäge mejbur edýär diýip, uniwersitetiň metbugat gullugy TASS-a habar berdi...