Borty syçanly, siňekli we kömelekli hemra kosmosda 30 gün bolandan soň Ýere gaýdyp geldi

  • 20.09.2025 06:24
  • 9.1k+

Bortunda janly organizmler bolan “Bion-M” № 2 hemrasy kosmosda 30 gün bolandan soň Russiýanyň Orenburg sähralaryna gondy. “Roskosmos” gonuş ýerinden kadrlary hödürledi.

Bortda 75 syçan, 1,5 müň töweregi siňek, öýjükli kulturalar, ösümlikler (kalendula, ehinaseýa, moh), däneli, däne kösükli we senagat ekinleriniň nusgalary bardy. Şeýle-de, olar bilen bilelikde orbita kömelekler, lişaýnikler, öýjükli materiallar we öňki hemralarda eýýäm kosmosda bolan tohumlardan ösdürilip ýetişdirilen ösümlik tohumlary uçuryldy.
“Roskosmos” gonuşdan soň janly organizmleriň ýagdaýy barada entek habar bermedi. Gonuşdan soň olar öwrenmek üçin Moskwa iberiler.
Alymlar “Bion-M” hemrasynda on tejribe geçirmegi meýilleşdiripdi. Syçanlara ýörite gutynyň içindäki datçikleriň we käbir syçanlarda oturdylan çipleriň kömegi bilen gözegçilik edildi. Indi alnan maglumatlar Ýerde syçanlaryň iki topary bilen deňeşdiriler: biri adaty şertlerde, beýlekisi barlaghana şertlerinde ýaşady. Ylmy gözlegçiler kosmosyň haýwanlaryň gormonyna, immunitetine, suw-duz çalşygyna we reproduktiw ulgamyna ýetirýän täsirini öwrener.
Taslamanyň maksady kosmos radiasiýasynyň derejesi HKS-iň orbitasyndan üçden bir ýokary bolan giňişlikde janly organizmleriň uçuşy nähili geçirýändigine düşünmekden ybarat. Netijeler geljekki ekipažly uçuşlar, şol sanda Ýere golaý orbitanyň çäginden daşary uçuşlar üçin gorag usullaryny işläp taýýarlamaga kömek eder.


düýn 17:03
5.5k+

Tanis şäherinden tapylan 225 heýkeljik mazarda ýatan faraonyň adyny anyklamaga ýardam etdi

Arheologlar Nil deltasyndaky gadymy Tanis şäherinde ýerleşýän şa mazaryndan 225 sany jaýlamak üçin niýetlenen heýkeljik tapdylar. Bu artefaktlaryň ýüzündäki nyşanlar atsyz sarkofagda ýatan merhumyň şahsyýetini anyklamaga mümkinçilik berdi: ol faraon Şeşonk III bolup çykdy...

düýn 15:06
3.2k+

400 müň ýyllyk oduň yzy tapyldy: neandertallar Homo sapiens-den has öň ot ýakypdyr

Arheologlar Suffolk graflygyndaky arheologik ýadygärligiň çäginde adamlaryň 400 müň ýyl mundan ozal – öňki hasap edilenden tas 350 müň ýyl ir ot ýakmagy öwrenendigine subutnama tapdy. Ylmy gözleg Nature žurnalynda neşir edildi...

14.12.2025 23:36
4.9k+

Geň soňlama: Hytaýda daşdan düwnüp heläk bolan gadymy guş tapyldy

Paleontologlar Hytaýyň Týanýu Tebigy Taryh Muzeýiniň zat saklanýan ýerlerinde adaty bolmadyk açyş etdiler. Geçirilen barlagda öň mälim bolmadyk guş görnüşiniň köp sanly ýuwdulan daşlardan düwnüp ölendigini görkezýän galyndy tapyldy...

12.12.2025 16:06
5k+

Pasha adasyndaky äpet daş tokgalary bäsdeşligiň netijesi bolup çykdy – täze barlag

Öň Pasha adasyndaky ýüzlerçe äpet daş tokgalary ýerli jemgyýetiň wekilleri tarapyndan bir serdaryň ýolbaşçylygynda döredilen diýlip hasaplanýardy. Ýöne täze barlagyň awtorlary bu tassyklamany şübhe astyna aldylar...