Borty syçanly, siňekli we kömelekli hemra kosmosda 30 gün bolandan soň Ýere gaýdyp geldi

  • 20.09.2025 06:24
  • 9k+

Bortunda janly organizmler bolan “Bion-M” № 2 hemrasy kosmosda 30 gün bolandan soň Russiýanyň Orenburg sähralaryna gondy. “Roskosmos” gonuş ýerinden kadrlary hödürledi.

Bortda 75 syçan, 1,5 müň töweregi siňek, öýjükli kulturalar, ösümlikler (kalendula, ehinaseýa, moh), däneli, däne kösükli we senagat ekinleriniň nusgalary bardy. Şeýle-de, olar bilen bilelikde orbita kömelekler, lişaýnikler, öýjükli materiallar we öňki hemralarda eýýäm kosmosda bolan tohumlardan ösdürilip ýetişdirilen ösümlik tohumlary uçuryldy.
“Roskosmos” gonuşdan soň janly organizmleriň ýagdaýy barada entek habar bermedi. Gonuşdan soň olar öwrenmek üçin Moskwa iberiler.
Alymlar “Bion-M” hemrasynda on tejribe geçirmegi meýilleşdiripdi. Syçanlara ýörite gutynyň içindäki datçikleriň we käbir syçanlarda oturdylan çipleriň kömegi bilen gözegçilik edildi. Indi alnan maglumatlar Ýerde syçanlaryň iki topary bilen deňeşdiriler: biri adaty şertlerde, beýlekisi barlaghana şertlerinde ýaşady. Ylmy gözlegçiler kosmosyň haýwanlaryň gormonyna, immunitetine, suw-duz çalşygyna we reproduktiw ulgamyna ýetirýän täsirini öwrener.
Taslamanyň maksady kosmos radiasiýasynyň derejesi HKS-iň orbitasyndan üçden bir ýokary bolan giňişlikde janly organizmleriň uçuşy nähili geçirýändigine düşünmekden ybarat. Netijeler geljekki ekipažly uçuşlar, şol sanda Ýere golaý orbitanyň çäginden daşary uçuşlar üçin gorag usullaryny işläp taýýarlamaga kömek eder.


düýn 16:42
4.6k+

Türkmenistanly okuwçylar Panamada geçiriljek «Robotlaryň olimpiadasyna» ugradylar

Türkmen mekdep okuwçylary robototehnika boýunça halkara derejeli abraýly bäsleşik hasaplanýan "First Global Challenge 2025" ýaryşyna gatnaşarlar. «Robotlaryň Olimpiadasy» diýlip hem atlandyrylýan bu ýaryş 29-njy oktýabrdan 1-nji noýabra çenli Panamada geçirilip, dünýäniň 190 döwletinden gatnaşyjylary bir ýere jemlär...

düýn 00:07
3.6k+

Ylmy barlaglaryñ netijesi: Tokaýlar bagtly bolmaga we durmuşdan kanagatlanmaga täsir edýär

Soňky ýyllarda dünýäniň iň bagtly ýurtlarynyň sanawynda Finlýandiýa yzygiderli birinji orunda durýar. Şol bir wagtda ol Ýewropanyň iň tokaýly ýurtlarynyň biridir. Bu ýagdaý halkara alymlaryň ünsüni özüne çekdi — olar finleriň gündelik durmuşynda tokaýlaryň bagt duýgusyna gönüden-göni täsir edýändigini anykladylar...

25.10.2025 15:42
5.7k+

Gara tomzaklar maslyk bilen iýmitlenmekligi 37 million ýyl ozal özleşdiripdir

Takmynan, 37 million ýyl ozal Argentinanyň Patagon peslikleri giň otluklar bilen örtülen bolup, bu ýer gylyç dişli torbalylaryň, äpet guşlaryň hem-de tapirlere we atlara meňzeş uly ot iýiji haýwanlaryň ýaşaýan mekany bolupdyr...

25.10.2025 14:32
2.1k+

«Sanly çözgüt–2025» bäsleşiginiň saýlama tapgyry başlandy

Türkmenistanyň Aragatnaşyk ministrliginde IT-tehnologiýalaryny, emeli aňy we robot tehnikasyny ösdürmäge gönükdirilen innowasion bäsleşik — «Sanly çözgüt–2025» boýunça saýlama tapgyry geçirilýär. Bäsleşik ýedi ugurda geçiriler: emeli aň robot tehnika we awtomatlaşdyrma «akylly» oba hojalyk tehnologiýalary akylly şäher konsepsiýalary sanly lukmançylyk elektron bilim hyzmatlar ulgamynyň sanlylaşdyrylmagy ...