Günüň üstünde üç ýyldan bäri ilkinji gezek täze polýar deşikler emele gelip başlady

  • 30.07.2025 14:41
  • 7.8k+

Günüň üstünde 2022-nji ýyldan bäri ilkinji gezek polýar koronal deşikler peýda bolup başlady. Bu barada Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Kosmos barlaglary institutynyň we Sibir bölüminiň Gün-Ýerüsti fizika institutynyň web sahypasyna salgylanýan TASS habar berdi.

Çap edilen maglumatlara görä, bu gurluşlar 2021-2022-nji ýyllarda ýitirim boldy diýen ýaly we soňky bir hepdäniň dowamynda gaýdyp gelmäge başlapdyr. Kosmosdan alnan suratlara görä, indi demirgazyk koronal deşik emele gelipdir. Şuňa meňzeş gurluşyň bir aýyň içinde günorta polýus sebitinde hem peýda bolmagyna garaşylýar.
Alymlaryň bellemegine görä, täze dörän deşikler Günüň işjeňliginiň serpilmegi netijesinde ýok edilmese, olar ýakyn 6-8 ýylda Gün diskiniň görünýän bölegi bolup galar.
Laboratoriýanyň berýän maglumatlaryna görä, polýar koronal deşikleriň emele gelmegi Günüň işjeňliginiň gowşamagy bilen baglanyşyklydyr. Soňky ýyllarda olaryň ýoklugy 2023-2024-nji ýyllarda Gün sikliniň iň ýokary derejesiniň geçendigi bilen düşündirilýär.
Şeýle hem hasabatda polýar koronal deşikleriň adaty görnüşlere meňzeşdigi, ýöne diňe Günüň demirgazyk we günorta polýuslarynyň golaýynda emele gelýändigi aýdylýar. Mundan başga-da, olaryň ömri adaty gurluşlaryň ömründen ep-esli uzakdyr: eger adaty deşikler 2-3 aý durýan bolsa, polýar deşiklerini bir duran ýerinde birnäçe ýyl synlap bolýar.


13.09.2025 13:03
4.5k+

Alymlar 13-14-nji sentýabrda magnit hadysalarynyň bolmagyny çaklaýarlar

13-14-nji sentýabrda Ýer ýüzünde G2–G3 derejesindäki (bäş derejeli şkalada ikinji we üçünji dereje) magnit tupanlarynyň bolmagyna garaşylýar. Bu barada Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Kosmos barlaglary institutynyň Gün astronomiýasy laboratoriýasy hem-de Gün–Ýer fizikasynyň Sibir bölüminiň institutynda habar berildi...

07.09.2025 19:15
10k+

Kosmosdan dünýäniň iň beýik dag derýasynyň ugrunyň nähili üýtgändigini görkezdiler

Tibetdäki Ýarlung Zangbo derýasy ortaça 4000 metr belentlikden akýar, bu bolsa ony dünýäniň iň beýik derýasyna öwürýär. Ýol ugrunda ol 6000 metrden gowrak çuňlukdan - Arizonadaky Uly kanýondan üç esse diýen ýaly uly, planetanyň iň çuň gurak kanýonyndan akyp geçýär...

02.09.2025 16:30
5.5k+

Ýeri G2-G3 derejeli magnit tupanlary gurşap aldy. Olar azyndan bir gün dowam eder

Ýerde 2-nji sentýabra geçilen gije magnit tupanlary başlady. Olar azyndan bir gün dowam eder diýip, RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň we Gün-Ýer fizikasy institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasynyň metbugat gullugy habar berýär...

25.08.2025 13:42
11k+

Aý Günüň golaýyndan geçdi: teleskoplar Gün tutulmasyna taýýarlygy düşürip ýetişdiler

23-nji awgustda Aý Günüň ýanyndan geçdi. Bu hadysany GOES-19 kosmos apparatyna ornaşdyrylan SUVI Gün teleskoplary ýazga aldy. Suratlar we wideo ýazgylar Aşgabat wagty bilen irden sagat 10 töwereginde, astronomik täze Aý döwründen takmynan bir sagat öň düşürildi...