“Jeýms Uebb” “Kosmos baýguşynyň” şekilini surata aldy

  • 14.07.2025 16:50
  • 3.7k+

“Jeýms Uebb” kosmos teleskopy haýran galdyryjy wakanyň - iki sany halka şekilli galaktikanyň çaknyşygynyň şekilini düşürdi. Bu takmynan 38 million ýyl ozal, Ýerden milliardlarça ýagtylyk ýyly uzaklykda bolup geçdi. Birleşmegiň görnüşi astronomlara baýguşyň gözlerini ýatlatdy, şonuň üçin bu obýekt "Kosmos baýguşy" diýip atlandyryldy.

Halkaly galaktikalar seýrek duş gelýä, olar astronomlaryň berýän maglumatlaryna görä, ähli belli galaktikalaryň takmynan 0,01%-ini tutýar. Şeýle gurluşyň birinjisi  - Hoguň obýekti 1950-nji ýylda Artur Hog tarapyndan açyldy. Iki sany halka şekilli  galaktikanyň arasyndaky çaknyşyklar has-da seýrek ýüze çykýar, bu hem alymlaryň baha bermegine görä, hadysany özboluşly edýär.
Birleşmek prosesinde tutuş ulgamyň massasy takmynan 320 milliard Gün massasydyr. Galaktikalaryň biriniň merkezinde ýagty işjeň ýadro görünýär - bu adatdan daşary uly gara deşik bilen baglanyşykly hasaplanylýar. Hasaplamalara görä, bu galaktikalardaky gara girdaplaryň, degişlilikde, takmynan 67 we 26 million Gün massasy bar.
Galaktikalaryň arasyndaky baýguşyň "çüňküne" meňzeýän sebit güýçli ýyldyz emele geliş zolagy hasaplanýar.
Astronomlar bu görnüşdäki birleşmeleriň galaktikalaryň ewolýusiýasynda möhüm rol oýnaýandygyny bellediler, olar massany artdyrýar, gurluşy üýtgedýär we gazy paýlaýarlar.


31.07.2025 20:18
6.1k+

Aý we Ýer bir günde Günüň öňüni örtdi. NASA-nyň zondy seýrek hadysany ýazga aldy

NASA-nyň gije-gündizleýin Günüň işjeňligini yzarlaýan Solar Dynamics Observatory (SDO) kosmos zondy 25-nji iýulda  seýrek hadysany bellige aldy. Günüň öňüni ilki Aý bölekleýin ýapdy we üç sagatdan soň Ýer hem şu ýagdaýy gaýtalady...

30.07.2025 14:41
7.2k+

Günüň üstünde üç ýyldan bäri ilkinji gezek täze polýar deşikler emele gelip başlady

Günüň üstünde 2022-nji ýyldan bäri ilkinji gezek polýar koronal deşikler peýda bolup başlady. Bu barada Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Kosmos barlaglary institutynyň we Sibir bölüminiň Gün-Ýerüsti fizika institutynyň web sahypasyna salgylanýan TASS habar berdi...

29.07.2025 14:16
10k+

2027-nji ýylyň awgustynda boljak doly Gün tutulmasy XXI asyrda iň uzak dowam etjegi bolar

2027-nji ýylyň 2-nji awgustynda boljak  Gün tutulmasy 6 minut 22 sekunt dowam eder. Bu üstümizdäki asyryň Gün tutulmasynyň iň uzak döwri bolar diýip,  Space.com ýazýar. Neşir sosial ulgamlarda we metbugatda “dünýä garaňkylyga bürener” diýlen köp sanly oýlanyşyksyz aýdylan “çaklamalaryň” üstünden gülýär...

14.07.2025 10:59
2.7k+

“Çane-6” Aýyň asteroid bilen çaknyşmagynyň netijeleri barada täze maglumatlary aldy

Hytaýyň “Çane-6” missiýasy tarapyndan Aýyň arka tarapyndan getirilen toprak nusgalarynyň seljermesi alymlara, takmynan, 4 mlrd ýyl ozal uly asteroid bilen çaknyşmagyň Aý mantiýasynyň çuň gatlaklarynyň düzümini üýtgedip bilendigini anyklamaga mümkinçilik berdi...