Arheologlar 50-nji ölçegdäki rim aýakgabyny tapdy

  • 06.07.2025 20:16
  • 12k+

Arheologlar Britaniýanyň demirgazygyndaky Nortumberlend graflygynda ýerleşýän Magna rim galasyndaky gazuw-agtaryş işlerinden soň özboluşly tapyndy barada habar berdi. Rimliler tarapyndan zibil ýeri hökmünde ulanylan gorag garymynda 32 jübüt deri aýakgaby tapyldy. Bu barada “Windolanda” haýyr-sahawat gaznasy habar berdi.

Umumy toplumdan sekiz jübüt ylmy gözlegçilerde aýratyn gyzyklanma döretdi. Olaryň dabanynyň uzynlygy azyndan 30 santimetrdi (biziň ölçeglerimiz boýunça – takmynan, 46-47-nji ölçeg), iň uly jübüt bolsa 32,6 santimetre ýetýär – bu 50-nji ölçegden hem uludyr.
Bu şeýle ululykdaky aýakgaplaryň ilkinji gezek tapylmagy däl. Soňky 55 ýylda goňşy Windolanda rim galasynda arheologlar 5 müň jübüt rim aýakgabyny tapdy, olaryň arasynda adatdan daşary ululykdaky 4-5 jübüt hem bardy.

Arheolog Reýçel Freýmiň aýtmagyna görä, bu babatda birnäçe pikir bar: ýa-da bu sebitde, hakykatdanam, örän uzyn adamlar ýaşapdyr, ýa-da aýakgap bu ýere gelen göwresi uly bolan adamlara degişli bolupdyr.
Alymlara häzirlikçe bu aýakgaby kimiň geýendigi we onuň haçan taýýarlanandygy mälim däl. Deslapky maglumat boýunça, olaryň ýaşy iki müň ýyla barabar. Has takyk senäni şol bir toprak gatlaklarynda tapylan keramikanyň seljermesi arkaly kesgitlemek başardar.
Freým Magnada we Windolandada aýakgaplaryň örän gowy ýagdaýda saklanmagynyň toprakda kislorodyň az bolmagy bilen baglanyşyklydygyny belledi. 


31.10.2025 21:40
8.1k+

Müsürde dünýäniň bir siwilizasiýa bagyşlanan iň uly muzeýi açylýar

Dubliniň Heneghan Peng Architects binagärlik býurosy Gizadaky Uly Müsür muzeýiniň gurluşygynyň taslama yglan edilenden otuz ýyldan gowrak wagtdan soň doly tamamlanandygyny habar berdi. Muzeý Giza piramidalarynyň golaýynda 500 000 inedördül metr meýdanda ýerleşýär we köpüsi ozal köpçülige görkezilmedik faraonlar döwrüniň 100 000-den gowrak artefaktyny jemleýär...

20.10.2025 10:52
11k+

Angliýada bitewi diýen ýaly “gylyç şekilli ażdarha” tapyldy

Beýik Britaniýanyň Ýura kenarynda alymlar öň belli bolmadyk, delfiniň ululygyndaky gadymy deňiz süýrenijisi — ihtiozawryň bitin diýen ýaly skeletini tapdylar. Britan paleontologlary Papers in Paleontology žurnalynda çap eden makalasynda bu tapyndynyň ihtiozawrlaryň ewolýusiýasynyň taryhyndaky boşlugy doldurmaga kömek edýändigini belleýärler...

13.10.2025 09:51
6.8k+

Türkiýedäki Karahantepede adamyň şekili bolan gadymy daş sütüni tapyldy

Türkiýäniň günorta-gündogaryndaky neopolit döwrüne degişli Karahantepe sebitinde gazuw-agtaryş işleri wagtynda adamyň şekili bolan T-şekilli daş sütüni tapyldy. Bu barada Türkiye Today habar berýär. Ozal alymlar goňşy Göbekli-Tepede hem eliň we penjäniň şekili bolan şuňa meňzeş sütünleri tapypdy, ýöne bu ullakan daş böleginde ýüzüň şekili mese-mälim oýulan ilkinji tapyndy boldy...

07.10.2025 23:23
5.2k+

Müsürde 20 ýyldan soň faraon Amenhotep III-niň aramgähini dikeldiş işleri tamamlandy

Müsürde Luksoryň günbatar kenaryndaky Patyşalar jülgesinde faraon Amenhotep III-niň aramgähini dikeltmek işleri tamamlandy. Bu barada ýurduň syýahatçylyk we gadymy ýadygärlikler ministri Şerif Fathi habar berdi...