Arheologlar 50-nji ölçegdäki rim aýakgabyny tapdy

  • 06.07.2025 20:16
  • 11k+

Arheologlar Britaniýanyň demirgazygyndaky Nortumberlend graflygynda ýerleşýän Magna rim galasyndaky gazuw-agtaryş işlerinden soň özboluşly tapyndy barada habar berdi. Rimliler tarapyndan zibil ýeri hökmünde ulanylan gorag garymynda 32 jübüt deri aýakgaby tapyldy. Bu barada “Windolanda” haýyr-sahawat gaznasy habar berdi.

Umumy toplumdan sekiz jübüt ylmy gözlegçilerde aýratyn gyzyklanma döretdi. Olaryň dabanynyň uzynlygy azyndan 30 santimetrdi (biziň ölçeglerimiz boýunça – takmynan, 46-47-nji ölçeg), iň uly jübüt bolsa 32,6 santimetre ýetýär – bu 50-nji ölçegden hem uludyr.
Bu şeýle ululykdaky aýakgaplaryň ilkinji gezek tapylmagy däl. Soňky 55 ýylda goňşy Windolanda rim galasynda arheologlar 5 müň jübüt rim aýakgabyny tapdy, olaryň arasynda adatdan daşary ululykdaky 4-5 jübüt hem bardy.

Arheolog Reýçel Freýmiň aýtmagyna görä, bu babatda birnäçe pikir bar: ýa-da bu sebitde, hakykatdanam, örän uzyn adamlar ýaşapdyr, ýa-da aýakgap bu ýere gelen göwresi uly bolan adamlara degişli bolupdyr.
Alymlara häzirlikçe bu aýakgaby kimiň geýendigi we onuň haçan taýýarlanandygy mälim däl. Deslapky maglumat boýunça, olaryň ýaşy iki müň ýyla barabar. Has takyk senäni şol bir toprak gatlaklarynda tapylan keramikanyň seljermesi arkaly kesgitlemek başardar.
Freým Magnada we Windolandada aýakgaplaryň örän gowy ýagdaýda saklanmagynyň toprakda kislorodyň az bolmagy bilen baglanyşyklydygyny belledi. 


16.07.2025 06:12
4.3k+

Belizde maýalaryň gadymy şäheriniň ilkinji hökümdary - Te Kaab Çaakanyň mazary tapyldy

Hýuston uniwersitetiniň arheologlary Karakolda (Beliz) maýalaryň bu gadymy şäheriniň ilkinji hökümdary we onuň şa nesilşalygynyň esaslandyryjysy Te Kaab Çaagyň mazaryny tapdylar. Bu Merkezi Amerikanyň döwleti bolan Belizdäki iň uly maýa arheologik ýadygärliginde 40 ýyldan gowrak wagtlap geçirilen barlagda tapylan ilkinji şa mazarydyr...

12.07.2025 19:24
13k+

Germaniýada arheologlar ýaşy 125 000 ýyl bolan gadymy ýag “fabrikasyny” tapdy

Arheologlar Germaniýadaky Noýmark-Nord diýen ýerde 172 haýwanyň – atlaryň, sugunlaryň we öküzleriň 2000-den gowrak süňk bölegini tapdy. Süňkler döwlüp, ýag almak üçin gaýnadylypdyr. Bu 125 müň ýyl ozal neandertallar tarapyndan ýagyň işlenmeginiň subutnamasydyr diýlip, Science Advances žurnalynda ýerleşdirilen habarda aýdylýar...

12.07.2025 19:23
8.7k+

Gizadaky Sfinksiň aşagynda 1200 m çenli çuňlukda ýerasty gurluşlaryň yzlary tapyldy

Müsüri öwrenmek bilen meşgullanýan italiýaly alymlaryň topary Giza belentliginiň aşagynda ýerasty desgalaryň yzlarynyň tapylandygyny habar berdi. Daily Mail-iň ylmy gözlege gatnaşyjylara salgylanyp ýazmagyna görä, alymlar, esasan, Uly Sfinks heýkeliniň töwereklerine ünsi jemledi...

07.07.2025 13:35
6.6k+

Täjigistanda eýesiniň ady ýazylan I-III asyrlaryň küýzesi tapyldy

Arheologlar Täjigistanda Kuşan imperiýasy döwründe ýaşan bir aýalyň adyny saklaýan baktriýa dilindäki ýazgy bilen keramiki gaby tapdy. Tapyndy Sarband obasynyň golaýyndaky gadymy Halkajar şäherçesinde ýüze çykaryldy diýip, The Times of Central Asia-a salgylanyp, Archaeology Magazine habar berýär...