“Habbl” teleskopy Sowur ýyldyzlar toplumynda mawy öwüsýän dumanlygy surata düşürdi

  • 03.07.2025 18:24
  • 3.6k+

Astronomlar “Habble” kosmos teleskopyny ulanmak bilen, Sowur ýyldyzlar toplumynda Ýerden takmynan 480 ýagtylyk ýyly uzaklykda ýerleşýän yzyna serpikdiriji şöhleli GN 04.32.8 dumanlygyny surata aldylar. DG 41 diýlip hem atlandyrylýan bu ýyldyzlar topary molekulýar buludyň düzümindedir.

"Şöhläni yzyna serpikdiriji dumanlyk - beýleki dumanlyklardan tapawutlylykda, bu kosmosdaky özi ýagtylyk çykarmaýan tozan bulutlarydyr. Muňa derek ýakynynda ýerleşen ýyldyzlaryň ýagtylygy olaryň tozanlaryndan yza serpigip, ýagtylandyrýar" – diýip, “Habble” obserwatoriýasynyň astronomlarynyň habarynda aýdylýar.

Ýagtylygy ýaýradýandygy sebäpli bu dumanlyklar köplenç mawy görünýär. GN 04.32.8 “Habbldan” alnan şekiliniň merkezinde görünýän üç sany ýagty ýyldyz bilen yşyklandyrylýar. Ýagtylygyň esasy çeşmesi merkezde ýerleşýän Sowuryň üýtgeýän V1025 ýyldyzydyr.
Üç ýyldyzdan biri bolan HP Sowur (HP Tauri) dumanlygy bölekleýin ýapýar. Ol T Sowur (T Tauri) ýyldyzy tipli ýaş üýtgeýän ýyldyzyň bir görnüşidir. Üç obýektiň - HP Tau, HP Tau G2 we HP Tau G3 üçüsi hem, barlagçylaryň pikirine görä,  dartyş güýji bilen baglanyşykly we üç ýyldyzly ulgamy emele getirýär diýlip hasaplanýar.
Şeýle hem suratda uly bolmadyk, ýasyrak mämişi tegmil görünýär, bu protoplanetanyň diskinde gizlenen ýaňy-ýakynda dörän protoýyldyzdyr. "Diskiň bize gapdal durany sebäpli, ol öwrenmäge amatly" -diýip, barlagçylar belleýäler.


düýn 21:21
2.9k+

NASA-nyň täze tejribesinde 4 meýletinçi bir ýylyny Marsyň “simulyatorynda” geçirer

NASA Marsyň barlag bazasyny simulýasiýa edýän gurşawda adamlary izolirlemek boýunça tejribeleriniň ikinji tapgyryny geçirer. 19-njy oktýabrda dört meýletinçi Hýustonyň Jonson adyndaky Kosmos merkeziniň Mars Dune Alpha barlaghanasyna ugrar...

düýn 19:53
4k+

“Jeýms Uebb” teleskopy ýaşamak üçin şertleri bolup biljek planetany tapdy

TRAPPIST-1 ýyldyz ulgamyna girýän TRAPPIST-1e ekzoplanetasynda ýaşaýyş üçin laýyk gelýän şertler bolup biler. Bu barada “Jeýms Uebb” kosmos teleskopyndan alnan täze maglumatlara salgylanyp, NewScientist neşiri habar berýär...

09.09.2025 13:07
5.7k+

Hytaý asteroidi urup, planetany goramak tehnologiýasyny iş ýüzünde barlamak isleýär

Hytaý Ýeri kosmos howplaryndan goramak tehnologiýasynyň netijeliligini barlamak üçin, asteroidi urmak boýunça görkezme missiýasyny taýýarlaýar. Bu barada Hytaýyň Aý maksatnamasynyň baş inženeri Wu Weýžen çuň kosmos boýunça maslahatda aýtdy...

08.09.2025 13:21
2.6k+

SpaceX Falcon 9 raketalarynyň uçuş sanyny 120-ä çenli artdyrmaga rugsat aldy

SpaceX Floridadaky Kanaweral burnundan Falcon 9 raketalarynyň uçuş sanyny ep-esli artdyryp biler. ABŞ-nyň Federal raýat awiasiýasy edarasy (FAA) ekologiýa synyny tamamlady, bu hem kompaniýa uçuşlaryň sanyny ýylda 50-den 120-ä çenli artdyrmaga mümkinçilik berdi diýip, TechCrunch habar berýär...