Kanadadaky tokaý ýangynlaryndan çykýan tüsse baryp kosmosdan hem görünýär

  • 07.06.2025 19:01
  • 14k+

NASA-nyň Ýerden 1,5 million kilometr uzaklykdaky Lagranj L1 nokadynda ýerleşýän DSCOVR hemrasy Kanadadaky tokaý ýangynlaryndan çykan tüssäni surata aldy. Surat 2025-nji ýylyň 31-nji maýynda düşürildi.

Kanadadaky tokaý ýangynlary birnäçe gün bäri dowam edýär. 5-nji iýun ýagdaýyna görä, ýurt boýunça 212 sany ýangyn ojagy hasaba alyndy. Ýangynlaryň tutýan meýdany 2 million gektardan geçdi. 33 müňden gowrak adam howpsuz ýere göçürildi. Manitoba, Saskaçewan we Alberta prowinsiýalarynda adatdan daşary ýagdaý yglan edildi.
Ýangyn söndürijiler, harby gullukçylar we Gyzyl Haç jemgyýetiniň işgärleri ýangyna garşy göreşýärler. Ýangynlaryň köpüsi ýyldyrymyň çakmagyndan we ot bilen seresapsyzlykdan ýüze çykýar.
Umuman, ýylyň başyndan bäri Kanadada 1586 sany ýangyn ýüze çykdy we olaryň netijesinde 2 million gektar tokaý ýandy. Ýangynlaryň häzirem güýçli depginde dowam edýändigi sebäpli, tüsseleriň sütünleri diňe pes orbitadaky hemralardan däl-de, eýsem, çuň kosmosdan hem görünýär.
DSCOVR hemrasynyň düşüren suratynda üç sany uly tüsse sütüni görünýär: olaryň biri Nunawutdan demirgazyk-gündogara geçip, Grenlandiýanyň kenaryna çenli uzalýar; ikinjisi günorta tarap, Florida ştatyna çenli ýetýär; üçünji tüsse bolsa Atlantik ummanynyň üstünde, Ýewropanyň golaýynda görünýär.
Şeýle hem suratda Afrikanyň günbatarynda Sahara çölünden gelýän tozan buludy görünýär. Muny tokaý ýangynlaryndan çykýan tüsse bilen garyşdyrmaly däl.
Tokaý ýangynlaryndan çykýan tüssäniň Kanadada we ABŞ-nyň birnäçe ştatlarynda howanyň hiline ýaramaz täsir edendigi bellenip geçilýär. Miçigan we Minnesota ştatlarynyň häkimiýetleri tüssäniň saglyga ýetirýän howpy barada ilata duýduryş berdiler.


25.09.2025 20:00
6.6k+

Günden soň iň ýagty ýyldyz ýakyn wagtda Ýerden hatda gündiz hem görner

Astronomlar uzak wagt bäri sorag döredýän adaty bolmadyk ýyldyz ulgamynyň syryny açdylar. Gürrüň Betelgeýze — Günüň yzysüre asmandaky iň ýagty ýyldyz — we onuň ýaş egindeş ýyldyzy barada barýar. Alymlaryň pikirine görä, birnäçe ýyldan Betelgeýze supernowa hökmünde partlap biler we onuň ýalynyny Ýerden hatda gündiz hem görmek mümkin bolar...

24.09.2025 23:51
19k+

Bangkokda köçäniň bir bölegi aşak çöküp, uly oý emele geldi

24-nji sentýabrda irden Bangkokyň taryhy böleginde Wajir hassahanasynyň golaýynda uly oý emele geldi. Onuň çuňlugy, takmynan, 50 metre, diametri bolsa 30 metre barabar. Köçäniň bir böleginiň aşak çökmegi netijesinde awtomobiller we elektrik geçiriji liniýalaryň sütünleri ýeriň aşagyna gitdi...

17.09.2025 23:21
8.7k+

Ýere şu ýylda iň uly asteroidleriň biri golaýlaşýar

2025-nji ýylyň 18-nji sentýabrynda Ýeriň golaýyndan 2025 FA22 asteroidi uçup geçer. Ol Aý orbitasynyň diametrinden biraz uly aralykdan geçer diýip, RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasy habar berdi...

13.09.2025 13:03
5.1k+

Alymlar 13-14-nji sentýabrda magnit hadysalarynyň bolmagyny çaklaýarlar

13-14-nji sentýabrda Ýer ýüzünde G2–G3 derejesindäki (bäş derejeli şkalada ikinji we üçünji dereje) magnit tupanlarynyň bolmagyna garaşylýar. Bu barada Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Kosmos barlaglary institutynyň Gün astronomiýasy laboratoriýasy hem-de Gün–Ýer fizikasynyň Sibir bölüminiň institutynda habar berildi...