Kanadadaky tokaý ýangynlaryndan çykýan tüsse baryp kosmosdan hem görünýär

  • 07.06.2025 19:01
  • 14k+

NASA-nyň Ýerden 1,5 million kilometr uzaklykdaky Lagranj L1 nokadynda ýerleşýän DSCOVR hemrasy Kanadadaky tokaý ýangynlaryndan çykan tüssäni surata aldy. Surat 2025-nji ýylyň 31-nji maýynda düşürildi.

Kanadadaky tokaý ýangynlary birnäçe gün bäri dowam edýär. 5-nji iýun ýagdaýyna görä, ýurt boýunça 212 sany ýangyn ojagy hasaba alyndy. Ýangynlaryň tutýan meýdany 2 million gektardan geçdi. 33 müňden gowrak adam howpsuz ýere göçürildi. Manitoba, Saskaçewan we Alberta prowinsiýalarynda adatdan daşary ýagdaý yglan edildi.
Ýangyn söndürijiler, harby gullukçylar we Gyzyl Haç jemgyýetiniň işgärleri ýangyna garşy göreşýärler. Ýangynlaryň köpüsi ýyldyrymyň çakmagyndan we ot bilen seresapsyzlykdan ýüze çykýar.
Umuman, ýylyň başyndan bäri Kanadada 1586 sany ýangyn ýüze çykdy we olaryň netijesinde 2 million gektar tokaý ýandy. Ýangynlaryň häzirem güýçli depginde dowam edýändigi sebäpli, tüsseleriň sütünleri diňe pes orbitadaky hemralardan däl-de, eýsem, çuň kosmosdan hem görünýär.
DSCOVR hemrasynyň düşüren suratynda üç sany uly tüsse sütüni görünýär: olaryň biri Nunawutdan demirgazyk-gündogara geçip, Grenlandiýanyň kenaryna çenli uzalýar; ikinjisi günorta tarap, Florida ştatyna çenli ýetýär; üçünji tüsse bolsa Atlantik ummanynyň üstünde, Ýewropanyň golaýynda görünýär.
Şeýle hem suratda Afrikanyň günbatarynda Sahara çölünden gelýän tozan buludy görünýär. Muny tokaý ýangynlaryndan çykýan tüsse bilen garyşdyrmaly däl.
Tokaý ýangynlaryndan çykýan tüssäniň Kanadada we ABŞ-nyň birnäçe ştatlarynda howanyň hiline ýaramaz täsir edendigi bellenip geçilýär. Miçigan we Minnesota ştatlarynyň häkimiýetleri tüssäniň saglyga ýetirýän howpy barada ilata duýduryş berdiler.


02.09.2025 16:30
5.3k+

Ýeri G2-G3 derejeli magnit tupanlary gurşap aldy. Olar azyndan bir gün dowam eder

Ýerde 2-nji sentýabra geçilen gije magnit tupanlary başlady. Olar azyndan bir gün dowam eder diýip, RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň we Gün-Ýer fizikasy institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasynyň metbugat gullugy habar berýär...

25.08.2025 13:42
10k+

Aý Günüň golaýyndan geçdi: teleskoplar Gün tutulmasyna taýýarlygy düşürip ýetişdiler

23-nji awgustda Aý Günüň ýanyndan geçdi. Bu hadysany GOES-19 kosmos apparatyna ornaşdyrylan SUVI Gün teleskoplary ýazga aldy. Suratlar we wideo ýazgylar Aşgabat wagty bilen irden sagat 10 töwereginde, astronomik täze Aý döwründen takmynan bir sagat öň düşürildi...

21.08.2025 19:48
13k+

Gün özünden uly plazma zyňdy

20-nji awgustda astronomlar soňky ýyllaryň iň uly Gün hadysalarynyň birini hasaba aldy: Günüň günorta polýusyndan uly protuberanes zyňyldy. Onuň uzynlygy, takmynan, 1,5 mln kilometr boldy, bu bolsa Günüň öz diametrinden (takmynan, 1,4 mln km) hem uludyr...

18.08.2025 15:56
3.7k+

Günde tegmilleriň sany ep-esli azaldy, ol alawlama işjeňligini gowşadyp biler

Günüň Ýere bakýan tarapynda Gün tegmilleri asla galmady diýen ýaly. Bu barada RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasy habar berdi. Hünärmenleriň maglumatlaryna görä, ýokary takyklykdaky suratlarda häzir dört sany tegmilli ýeri görmek bolýar...