2025-nji ýylyň maý aýynda Hytaýyň China Satellite Network Group (China SatNet) kompaniýasy dünýäde ilkinji gezek 5G standarty boýunça hemradan adaty smartfona wideojaňy amala aşyrdy. Synag 13 000 töweregi hemrany uçurmagy meýilleşdirýän Guowang hemra ulgamynyň üsti bilen geçirildi. Bu taslama SpaceX-den Starlink-iň gönümel bäsdeşidir.
Baglanyşyk 5G NTN (Non-Terrestrial Network) halkara standarty boýunça ýola goýuldy. Bu smartfonyň hemra ýörite enjamlar bolmazdan, ýerüsti tor üçin ulanylýan şol bir protokollar boýunça birikdirilendigini aňladýar.
“Biz 5G NTN-niň synagyny üstünlikli tamamladyk we “kosmos-Ýer” ulgamynyň işe ukyplylygyny tassykladyk. Bu ulanyjynyň adaty 5G smartfonyny ulanmak bilen hemra aragatnaşygyna birigip biljekdigini aňladýar” – diýip, China SatNet-iň ýolbaşçysy Lýan Baoszýun aýtdy.
Şeýle tehnologiýa ýerüsti torlary gurmagyň mümkin däl ýa-da has gymmat bolan sebitlerinde aragatnaşygy üpjün etmäge mümkinçilik berýär. Ol awiasiýada, deňiz gämilerinde, betbagtçylyk zolaklarynda, şeýle-de awtonom ulgamlar üçin peýdaly bolup biler.
Muňa garamazdan, tehnologiýanyň çäklendirmeleri bar. Geostasionar hemralar signaly 400 ms çenli gijikdirýär. Ony azaltmak üçin bolsa has köp pes orbital hemra gerek, bu hem uly maýa goýumlary talap edýär. Şonuň üçin hünärmenler hemra aragatnaşygynyň ýerüsti torlary çalyşman, olaryň üstüni ýetirjekdigini belleýär.
Ozal şeýle çözgütler diňe SMS ýa-da ses habarlaryny we diňe ýapyk protokollar arkaly ibermäge mümkinçilik berýärdi.