Marsda ilkinji gezek polýar şöhleleri surata düşürildi

  • 17.05.2025 13:28
  • 4.9k+

NASA-nyň Perseverance mars roweri ilkinji gezek Marsda polýar şöhleleriniň emele gelýän pursadyny surata almagy başardy. Bu hadysa Günden gelýän koronal massa zyňyndylarynyň netijesinde ýüze çykdy. MAVEN we Mars Express atly missiýalaryň maglumatlary bu açyşy tassyklady.

Bu hadysa güýçli massa zyňyndylary bolandan birnäçe gün soň, 2024-nji ýylyň 18-nji martynda bolup geçdi, emma bu barada NASA indi maglumat berdi. Günüň bölejikleri Marsa ýetende, planetanyň asmanynda ähli tarapa deň bolan ýagtylyk döredi. Ýezero krateriniň üstündäki gijeki asman çalaja, ýöne aýdyň ýaşyl reňk bilen ýagtylandy. Şol pursady Perseverance-iň kameralary surata düşürdi.
Marsda şeýle hadysalaryň bolup geçýändigi öňdenem bilinýärdi, emma adamlar ilkinji gezek onuň surata düşürilen pursadyna şaýat boldular.
Hadysanyň hakykatdanam bolup geçendigini anyklamak üçin, alymlar MAVEN apparatyndaky SEP datçiginiň we Mars Express-däki maglumatlaryň kömegi bilen barlag geçirdiler. Netijede, bu şöhleleriň Günüň energiýasynyň bölejikleri tarapyndan döredilendigi subut edildi.

«Bu missiýalaryň arasyndaky ajaýyp utgaşyklygyň nusgasydyr. Astronawtlaryň bir gün öz gözi bilen görjek hadysasyny düşürmek üçin biz gaty çalt işledik» — diýip, Kolorado uniwersitetinden MAVEN-iň baş gözlegçisi Şennon Karri aýtdy.

Perseverance-iň geçiren synlary şöhleleriň 557,7 nm tolkun uzynlygyndaky ýagtylyk bilen baglanyşyklydygyny, ýagny onuň Ýerdäki ýaşyl polýar şöhlelerine meňzeşdigini görkezdi.

«Perseverance-iň geçiren synlary Marsdaky polýar şöhleleri öwrenmegiň täze usulydyr. Şeýle hadysalara düşünmek bolsa, adamlary Marsa howpsuz ugratmak üçin örän möhüm bolup durýar» — diýip, NASA-nyň Reaktiw hereketler laboratoriýasyndaky Perseverance taslamasynyň ylmy ýolbaşçysy Keti Stek Morgan belläp geçdi.


düýn 15:56
2.4k+

Günde tegmilleriň sany ep-esli azaldy, ol alawlama işjeňligini gowşadyp biler

Günüň Ýere bakýan tarapynda Gün tegmilleri asla galmady diýen ýaly. Bu barada RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasy habar berdi. Hünärmenleriň maglumatlaryna görä, ýokary takyklykdaky suratlarda häzir dört sany tegmilli ýeri görmek bolýar...

16.08.2025 00:36
7.4k+

17-nji awgustda Ýeriň golaýyndan 15 gatly jaýyň ululygynda asteroid uçup geçer

17-nji awgustda Aşgabat wagty bilen 14:30-da diametri 50 metr töweregi bolan 2025 PM asteroidi Ýeriň golaýyndan uçup geçer. Russiýanyň Ylymlar Akademiýasynyň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasynyň maglumatlaryna görä, planeta çenli iň az aralyk, takmynan, bir Aý orbitasynyň diametrine barabar bolar – bu bir million kilometrden az...

15.08.2025 12:43
6.6k+

ABŞ-da öýüň üçegini deşen meteoritiň ýaşy Ýerden 20 million ýyl uly bolup çykdy

“Makdono meteoriti” adyny alan kosmos daşy iýun aýynda ABŞ-nyň Jorjiýa ştatynyň Makdono şäherindäki bir öýüň üçegini deşdi. Jorjiýa uniwersitetinden planetar geolog Skott Harris bu materialy öwrendi we meteoritiň takmynan 4,56 milliard ýyl ozal emele gelendigini kesgitledi...

08.08.2025 15:15
4.9k+

Aý 7-nji sentýabrdaky tutulma wagtynda gyzyl reňke eýe bolar

7-nji sentýabrda doly Aý tutulmasy bolup geçer we onuň dowamynda Aý bir ýarym sagat töweregi Ýeriň kölegesinde bolar. Bu döwürde tebigy hemra gyzylymtyl reňke eýe bolar diýip, Moskwa planetariýasynyň usuly goldaw bölüminiň başlygy, astronom Lýudmila Koşmana salgylanyp, TASS habar berýär...