Baýkonur kosmodromynda H-1 Aý raketasynyň iň uly maketi oturdyldy

  • 15.05.2025 21:27
  • 3.1k+

Baýkonurda SSSR-iň Aý maksatnamasy üçin döredilen H-1 raketa göterijisiniň dünýäde iň uly maketi peýda boldy. Onuň beýikligi 22 metre ýetýär. Maket 2025-nji ýylyň 2-nji iýunynda bellenjek şäheriň we kosmodromyň 70 ýyllygy mynasybetli gurnaldy.

Maket M.W.Hruniçew adyndaky Döwlet kosmos ylmy-önümçilik merkezi tarapyndan taýýarlandy. Ol açyk asmandaky muzeýiň bir bölegi boldy we onuň açylyşy ýubileýiň esasy wakasy bolar diýip, Baýkonuryň administrasiýasy belledi.
H-1 raketasy 1960-njy ýyllarda Aýa ekipažly uçuş üçin taýýarlandy. Ol “Saturn V” amerikan raketasynyň sowet görnüşidir. Ýöne 1969-njy ýyldan 1972-nji ýyl aralygynda geçirilen dört synag uçuşynyň ählisi-de birinji basgançak bilen bagly näsazlyk sebäpli şowsuz boldy. Bu basgançakda güýçli çekiş güýjüni döredýän 30 sany HK-15 hereketlendirijisi bardy, ýöne olaryň sinhronlaşmagy kynçylyk döredipdi. 1974-nji ýylda H-1 maksatnamasy ýatyryldy, 1976-njy ýylda bolsa resmi taýdan ýapyldy.
Raketanyň 105 metr beýiklikdäki doly göwrümli nusgalary saklanyp galmady. Şonuň üçin 22 metrlik maket dünýäde iň ulusy boldy. Ol sowet kosmonawtikasynyň taryhynda şowsuz bolsa-da, möhüm tapgyry alamatlandyrýar.


düýn 18:34
1.6k+

Astronom tutuş Älemiň “aýlanmagynyň” alamatlaryny tapdy

Amerikaly astronom, ABŞ-nyň Harby-deňiz obserwatoriýasynyň ylmy işgäri Waleriý Makarow tutuş Älemiň aýlanýandygyna mümkin bolan subutnamalary tapandygyny aýdýar. Üstesine-de, aýlanma ugry ençeme gezek üýtgän bolmaly diýip, Nature Astronomy žurnalyndaky ylmy gözlege salgylanyp, TASS habar berýär...

düýn 14:09
1.8k+

ABŞ ýene-de hususy kosmos gämilerini uçurmak boýunça rekordy täzeledi

ABŞ bir aýda amala aşyrylan täjirçilik kosmos uçuşlarynyň sany boýunça täze rekord goýdy. Federal raýat awiasiýa edarasynyň (FAA) maglumatlaryna görä, iýun aýynda amerikan kompaniýalary jemi 21 uçuşy amala aşyrdy diýip, Space...

03.07.2025 22:41
1.5k+

SpaceX kompaniýasy Falcon 9 raketasyny 500-nji gezek üstünlikli uçurdy

SpaceX kompaniýasy Falcon 9 raketasynyň 500-nji uçuşyny üstünlikli geçirdi. Ýubileý uçuşy Florida ştatynyň Kanaweral burnundaky kosmodromdan amala aşyryldy. Raketa göterijisi Starlink hemralarynyň täze tapgyryny orbita çykardy...

03.07.2025 18:24
3.1k+

“Habbl” teleskopy Sowur ýyldyzlar toplumynda mawy öwüsýän dumanlygy surata düşürdi

Astronomlar “Habble” kosmos teleskopyny ulanmak bilen, Sowur ýyldyzlar toplumynda Ýerden takmynan 480 ýagtylyk ýyly uzaklykda ýerleşýän yzyna serpikdiriji şöhleli GN 04.32.8 dumanlygyny surata aldylar. DG 41 diýlip hem atlandyrylýan bu ýyldyzlar topary molekulýar buludyň düzümindedir...