Baýkonur kosmodromynda H-1 Aý raketasynyň iň uly maketi oturdyldy

  • 15.05.2025 21:27
  • 3.1k+

Baýkonurda SSSR-iň Aý maksatnamasy üçin döredilen H-1 raketa göterijisiniň dünýäde iň uly maketi peýda boldy. Onuň beýikligi 22 metre ýetýär. Maket 2025-nji ýylyň 2-nji iýunynda bellenjek şäheriň we kosmodromyň 70 ýyllygy mynasybetli gurnaldy.

Maket M.W.Hruniçew adyndaky Döwlet kosmos ylmy-önümçilik merkezi tarapyndan taýýarlandy. Ol açyk asmandaky muzeýiň bir bölegi boldy we onuň açylyşy ýubileýiň esasy wakasy bolar diýip, Baýkonuryň administrasiýasy belledi.
H-1 raketasy 1960-njy ýyllarda Aýa ekipažly uçuş üçin taýýarlandy. Ol “Saturn V” amerikan raketasynyň sowet görnüşidir. Ýöne 1969-njy ýyldan 1972-nji ýyl aralygynda geçirilen dört synag uçuşynyň ählisi-de birinji basgançak bilen bagly näsazlyk sebäpli şowsuz boldy. Bu basgançakda güýçli çekiş güýjüni döredýän 30 sany HK-15 hereketlendirijisi bardy, ýöne olaryň sinhronlaşmagy kynçylyk döredipdi. 1974-nji ýylda H-1 maksatnamasy ýatyryldy, 1976-njy ýylda bolsa resmi taýdan ýapyldy.
Raketanyň 105 metr beýiklikdäki doly göwrümli nusgalary saklanyp galmady. Şonuň üçin 22 metrlik maket dünýäde iň ulusy boldy. Ol sowet kosmonawtikasynyň taryhynda şowsuz bolsa-da, möhüm tapgyry alamatlandyrýar.


düýn 13:07
4k+

Hytaý asteroidi urup, planetany goramak tehnologiýasyny iş ýüzünde barlamak isleýär

Hytaý Ýeri kosmos howplaryndan goramak tehnologiýasynyň netijeliligini barlamak üçin, asteroidi urmak boýunça görkezme missiýasyny taýýarlaýar. Bu barada Hytaýyň Aý maksatnamasynyň baş inženeri Wu Weýžen çuň kosmos boýunça maslahatda aýtdy...

08.09.2025 13:21
2.3k+

SpaceX Falcon 9 raketalarynyň uçuş sanyny 120-ä çenli artdyrmaga rugsat aldy

SpaceX Floridadaky Kanaweral burnundan Falcon 9 raketalarynyň uçuş sanyny ep-esli artdyryp biler. ABŞ-nyň Federal raýat awiasiýasy edarasy (FAA) ekologiýa synyny tamamlady, bu hem kompaniýa uçuşlaryň sanyny ýylda 50-den 120-ä çenli artdyrmaga mümkinçilik berdi diýip, TechCrunch habar berýär...

07.09.2025 18:59
3.2k+

Hytaýda kosmos üçin kir ýuwujy maşynyň taslamasyny işläp düzdüler

Orbitada hepdeläp işleýän kosmonawtlar üçin kir ýuwmak işi iň kyn meseleleriň biri bolmagynda galýar: suw üpjünçiliginiň çäkliligi we enjamlaryň ýetmezçiligi sebäpli, eşikler gaty hapa bolýança geýilýär we soň zyňylýar...

06.09.2025 17:40
3.4k+

Fizikler Älemiň geljegini çaklamak üçin matematiki enjam döretdi

Moskwanyň fiziki-tehniki institutyndan (MFTI) rus fizik-teoretikleri Älemimiziň geljegini çaklamak üçin täze matematiki gural döretdi. Ol kosmos masştabynda kwant meýdanlarynyň özüni nähili alyp barýandygyny beýan edýär we Äleme giňelmek şertlerinde nämäniň garaşýandygyna düşünmäge kömek eder...