Baýkonur kosmodromynda H-1 Aý raketasynyň iň uly maketi oturdyldy

  • 15.05.2025 21:27
  • 3.1k+

Baýkonurda SSSR-iň Aý maksatnamasy üçin döredilen H-1 raketa göterijisiniň dünýäde iň uly maketi peýda boldy. Onuň beýikligi 22 metre ýetýär. Maket 2025-nji ýylyň 2-nji iýunynda bellenjek şäheriň we kosmodromyň 70 ýyllygy mynasybetli gurnaldy.

Maket M.W.Hruniçew adyndaky Döwlet kosmos ylmy-önümçilik merkezi tarapyndan taýýarlandy. Ol açyk asmandaky muzeýiň bir bölegi boldy we onuň açylyşy ýubileýiň esasy wakasy bolar diýip, Baýkonuryň administrasiýasy belledi.
H-1 raketasy 1960-njy ýyllarda Aýa ekipažly uçuş üçin taýýarlandy. Ol “Saturn V” amerikan raketasynyň sowet görnüşidir. Ýöne 1969-njy ýyldan 1972-nji ýyl aralygynda geçirilen dört synag uçuşynyň ählisi-de birinji basgançak bilen bagly näsazlyk sebäpli şowsuz boldy. Bu basgançakda güýçli çekiş güýjüni döredýän 30 sany HK-15 hereketlendirijisi bardy, ýöne olaryň sinhronlaşmagy kynçylyk döredipdi. 1974-nji ýylda H-1 maksatnamasy ýatyryldy, 1976-njy ýylda bolsa resmi taýdan ýapyldy.
Raketanyň 105 metr beýiklikdäki doly göwrümli nusgalary saklanyp galmady. Şonuň üçin 22 metrlik maket dünýäde iň ulusy boldy. Ol sowet kosmonawtikasynyň taryhynda şowsuz bolsa-da, möhüm tapgyry alamatlandyrýar.


düýn 08:56
1.8k+

NASA-da astronawtlyga dalaşgärleriň düzüminde ilkinji gezek zenanlar erkeklerden köp boldy

NASA 2025-nji ýylda astronawt bolmaga dalaş edýän 10 adamyň adyny yglan etdi. Agentligiň taryhynda ilkinji gezek zenanlar erkeklerden köp boldy: alty zenan, dört erkek. Bäsleşige gatnaşmak üçin 8 müňden gowrak amerikaly arza tabşyrdy...

27.09.2025 19:40
2.2k+

NASA 2026-njy ýylda Aýyň daşyndan adamly uçuşy meýilleşdirýär

NASA 2026-njy ýylyň 5-nji fewralynda «Artemida» maksatnamasynyň çäginde ekipažly Aý uçuşyny amala aşyrmagy meýilleşdirýär. Eger bu senä çenli ýetişilmese, iň soňky sene hökmünde aprel aýy görkezilýär diýip, Reuters habar berýär...

25.09.2025 15:48
2.9k+

Aýyň topragynda çaý ösdürip ýetişdirdiler - alymlaryň täze barlagynyň netijeleri

Kentiň uniwersitetiniň alymlary Britaniýanyň Dartmoor Tea çaý plantasiýasy, Lightcurve Films kompaniýasy we Europlanet bilen hyzmatdaşlykda çaýyň Aýyň topragynda ösdürilip ýetişdirilip bilinjekdigini anykladylar...

24.09.2025 13:11
3k+

NASA ýene 6 müňden gowrak planetanyň bardygyny tassyklady

NASA Gün ulgamyndan daşary ýene 6 müňden gowrak planetanyň bardygyny tassyklady diýip, Science Alert neşiri habar berýär. Ilkinji ekzoplanetalar 1992-nji ýylda açyldy: astronomlar pulsaryň töwereginde aýlanýan birnäçe planetany ýüze çykardy...