BSGG 2030-njy ýyla çenli dünýäde 4,1 mln şepagat uýasynyň ýetmezçilik etjekdigini çaklaýar

  • 15.05.2025 11:52
  • 5.6k+

Ýyl geçdigisaýyn global saglygy goraýyş ulgamynda şepagat uýalarynyň ýetmezçiligi barha artýar. 2030-njy ýyla çenli olaryň ýetmezçiligi 4,1 mln adama barabar bolup biler diýlip, Bütindünýä saglygy gorayş guramasy, Halkara şepagat uýalarynyň geňeşi we olaryň hyzmatdaşlary tarapyndan hödürlenen hasabatda aýdylýar.

Materialda 2018-nji ýyldan 2023-nji ýyl aralygynda dünýädäki şepagat uýalarynyň sanynyň 27,9 milliondan 29,8 milliona çenli artandygy bellenilýär. Bu ugurda işgärleriň ýetmezçiligi 2020-2023-nji ýyllarda 6,2 milliondan 5,8 milliona çenli azaldy we 2030-njy ýyla çenli ýene 4,1 milliona çenli azalmagyna garaşylýar.
Şol bir wagtyň özünde, hasabatyň awtorlary sebitleriň arasynda düýpli tapawutlaryň saklanýandygyny belledi. Olaryň aýtmagyna görä, häzirki wagtda şepagat uýalarynyň 78%-i dünýä ilatynyň 49%-ini düzýän ýurtlarda işleýär. Pes we orta girdejili ýurtlarda şepagat uýalaryny okatmak, işe almak we saklamak üçin mümkinçilik az. Awtorlar häkimiýetleriň iş orunlaryny döretmäge we saklamaga maýa goýumlary artdyrmalydygyny belleýär. Ýogsam, hünärmenleriň ýetmezçiligi hemme adamlara lukmançylyk kömegini almakda kynçylyk döredip biler.
Hünärmenler, aýratynam, döwletlere şepagat uýalarynyň zähmet şertlerini gowulandyrmagy maslahat berdi. 


düýn 10:48
1.2k+

Russiýada B gepatitini çalt anyklaýan dünýäde ilkinji ýokary duýgur test döredildi

Russiýada ilkinji gezek duýgurlygy boýunça PZR bilen deňeşdirip bolýan B gepatitini anyklaýan çalt test resmi taýdan hasaba alyndy. Bu barada Rospotrebnadzor (RF) habar berdi. Bu synag Rospotrebnadzoryň Merkezi epidemiologiýa ylmy-barlag institutynyň alymlary tarapyndan LAMP (Loop mediated isothermal amplification) tehnologiýasy esasynda işlendi...

düýn 09:41
4.9k+

Rak keselini bejermegiň täze usuly ýarym sagatda rak öýjükleriniň 92%-ni ýok etdi

Rak häzirki wagtda dünýäde ölüme sebäp bolýan keselleriň arasynda ikinji ýerde durýar. Şonuň üçin alymlar has netijeli we howpsuz bejergi usullaryny gözlemegini dowam etdirýärler. Tehas uniwersitetiniň (Ostin) we Portu uniwersitetiniň alymlary täze tehnologiýany işläp düzdüler...

28.10.2025 10:35
2.9k+

Täze göz implanty görüş ukybyny ýitiren adamlara gaýtadan görmäge kömek etdi

Alymlar kiçi bir göz implantyny ulanyp, ýaş makulýar degenerasiýasy (ÝMD) sebäpli görüş ukybyny ýitiren adamlaryň görşüni dikeltdiler. Enjamyň ölçegi 2×2 mm we galyňlygy 30 mikrometr bolup, operatiw ýol bilen gözüň torly perdesiniň astyna ýerleşdirilýär we ýitirilýän ýagtylyk duýgur öýjükleriniň ornuny tutýar...

28.10.2025 10:25
4.1k+

Gök çaý semizlik we süýjüli diabet bilen göreşmäge kömek edýär — ylmy barlag

Gök çaý artykmaç agram we süýji keseli (diýabet) bilen göreşmekde peýdaly bolup biler. Braziliýanyň «Kruzeýru-du-Sul» uniwersitetinden professor Rozmari Ottonyň ýolbaşçylygyndaky halkara alymlar topary şeýle netijä geldi...