Saud Arabystanynyň The Line «ýatan gökdiräni» sebitiň howasyny üýtgedip biler

  • 13.05.2025 14:23
  • 16k+

Saud Arabystanynda alnyp barylýan birnäçe megataslama sebitiň howa şertlerine oňaýsyz täsir edip biler. Şol taslamalaryň biri hem geljekde Neom tehnologik toplumynyň paýtagty boljak «The Line» şäher-binasydyr diýip, klimat meseleleri boýunça bilermen Donald Wublza salgylanyp, «Financial Times» habar berýär.

«The Line» taslamasynyň uzynlygy 170 kilometr, beýikligi bolsa 500 metr bolar. Bu gurluşyk «ýatan gökdirän» ady bilen meşhurdyr. Ol Sues kanalynyň golaýynda ýerleşer. Dokuz million ilatly megapolisi zerur serişdeler bilen üpjün etmek örän uly we çylşyrymly mesele bolar.
Bilermenleriň pikirine görä, şeýle ägirt uly bina ýeliň ugruny üýtgedip, aşa gyzgyn zolaklaryň emele gelmegine sebäp bolup biler. Mundan öňem şuňa meňzeş binalar aýnaly diwarlary sebäpli, Günüň şöhlelerini serpikdirip, duralgadaky ulaglaryň «eremegine» sebäp bolupdy.

Ekologlar bu ýagdaýyň sebitiň ösümlik we haýwanat dünýäsine ýaramaz täsir ýetirjekdigini duýdurýarlar. Çöllük ýerlerdäki guşlar we haýwanlar zyýan çekip biler ýa-da doly ýitip biler, bu bolsa ýerli ekoulgamyň bozulmagyna getirer.
«The Line» taslamasynyň 2,5 km uzynlykdaky we 500 m beýiklikdäki ilkinji tapgyrynyň 2030-njy ýylda tamamlanmagyna garaşylýar. Bu ýerde 300 müň adam ýaşap biler. Patyşalyk ykdysady girdejiniň alternatiw çeşmesi hökmünde syýahatçylygy ösdürmäge uly üns berýär.
Neom-dan başga-da, ýurtda beýikligi 1 kilometre deň bolan JEC Tower gökdiräniniň hem-de 20 sany gökdiräni öz içine alýan kub görnüşli Mukaab-yň gurluşygy meýilleşdirilýär.
«The Line» taslamasynyň gurluşygy eýýämden dünýä boýunça öndürilýän poladyň 20%-ine golaýyny talap edýär. Şeýle-de bu taslama üçin, sebitdäki iň uly beton zawody gurulýar. Bu zawod «ýaşyl energetikadan» daşda, iň köp energiýa talap edýän desgalaryň biri bolar.


23.10.2025 09:57
6.7k+

Alymlar Sahara çölüniň häzirkisinden 75%-e çenli “ygally” bolmagynyň mümkindigini çaklaýarlar

XXI asyryň ikinji ýarymynda Sahara çölünde ýagşyň mukdary häzirki döwrüň görkezijileri bilen deňeşdirilende takmynan 75% ýokarlanyp biler diýip, ABŞ-nyň Illinoýs uniwersitetiniň klimatologlary çaklaýarlar. Barlaglaryň netijeleri npj Climate and Atmospheric Science žurnalynda çap edildi...

16.10.2025 09:22
5.6k+

Alymlar: Ýer klimat çökgünliginde “yzyna gaýtaryp bolmajak ilkinji sepgidi” aşdy

Täze ylmy barlaglaryň maglumatlaryna görä, planeta klimat üýtgemeleriniň “yzyna gaýtaryp bolmajak ilkinji sepgitden” geçdi. Ummanlaryň gyzmagy tas milliard adamyň durmuşyny kesgitleýän merjen rifleriň köpçülikleýin ölmegine getirdi diýlip, Science News žurnalynda neşir edilen hasabatda aýdylýar...

14.10.2025 13:44
3.9k+

IUCN-iň hasabaty: 48 müňden gowrak haýwan görnüşi ýitmek howpunyň astynda

Tebigaty goramagyň halkara bileleşigi (IUCN) bütin dünýäde 48 646 haýwan we ösümlik görnüşiniň ýitmek howpunyň astyndadygy barada hasabat berdi. Maglumatlar Abu-Dabide Bileleşigiň kongresinde hödürlenen Gyzyl sanawyň soňky täzelenmesinde getirilýär...

06.10.2025 10:59
5k+

Aşgabatda “Ýaş tebigatçy” jemgyýetçilik guramasynyň döredilmeginiň 3 ýyllygy bellenildi

3-nji oktýabrda Aşgabatda “Ýaş tebigatçy” jemgyýetçilik guramasynyň döredilmeginiň 3 ýyllygy bellendi. Dabara jemgyýetçilik guramalaryň, ýokary okuw mekdepleriň, ilçihanalaryň we köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri gatnaşdy diýip, guramada habar berdiler...