Ak tam NASA-nyň býujetini azaltmagy, Aý programmasyny ýatyrmagy meýilleşdirýär

  • 07.05.2025 13:51
  • 4.6k+

ABŞ-nyň Prezidenti Donald Trampyň administrasiýasy NASA-nyň maliýeleşdirmesini ep-esli azaltmagy göz öňünde tutýan 2026-njy ýyl üçin býujetiň taslamasyny çap etdi. Space News-yň berýän maglumatlaryna görä, agentligiň býujeti ABŞ-nyň taryhynda iň uly ýyllyk kemeltme boljak 24% ýa-da 6 milliard dollar azalar.

Bu NASA-nyň barlag maksatnamalaryna agyr urgy bolar. Şol bir wagtyň özünde, Marsyň taslamalaryna täze maýa goýumlary sebäpli adam tarapyndan dolandyrylýan kosmos uçuş maksatnamalaryny maliýeleşdirmek milliard dollar artyp biler.
Býujetiň taslamasy 2027-nji ýylda uçurmak meýilleşdirilýän, Artemis III missiýasyndan soňky gymmat bahaly Space Launch System (SLS) raketasyny we Orion kapsulasyny ýatyrmagy teklip edýär. Bu missiýa ýarym asyrdan bäri  kosmonawtlary Aýa ilkinji gezek gondurmaly missiýady.
Mundan başga-da, administrasiýa Gateway Aý stansiýasynyň gurluşygyny we Marsyň nusgalaryny getirmek işini ýatyrmagy teklip edýär. Şeýle hem Halkara kosmos stansiýasynda işleri azaltmak meýilleşdirilýär. Resminamada Artemis III-den soň Aýa uçuşlaryň has irnik missiýalary goldajak arzan täjirçilik ulgamlary ulanylyp amala aşyryljakdygy aýdylýar.
Bu üýtgeşmeler öň Artemis programmasyny tankyt eden SpaceX-iň baş direktory Ilon Mask üçin peýdaly bolup biler. Emma Trampyň meýilnamalarynyň durmuşa geçiriljegi gümana. NASA-nyň Aý programmasy Kongresde güýçli goldaw tapýar we kanun çykaryjylar SLS-iň hem-de beýleki taslamalaryň bary-ýogy üç missiýadan soň ýatyrylmagyna garşy çykyş ederler. Bu mesele babatda gyzgalaňly çekişmäniň bolmagyna garaşylýar.
Býujetiň taslamasy ylmy jemgyýetde ynjalyksyzlyk döretdi, sebäbi gysgaltmalar diňe bir Aý programmasyna däl, NASA-nyň beýleki möhüm maksatnamalaryna-da täsir edip biler. Kongres agentligiň häzirki ugruny dowam etdirmelimi ýa-da teklip edilýän üýtgeşmeleri goldamalymy - bu mesele babatda belli bir karara gelmeli bolar.


03.09.2025 23:13
2.7k+

ABŞ-da kazyýet Google kompaniýasyna Chrome brauzerini satmazlyga rugsat berdi

2-nji sentýabrda ABŞ-nyň Kolumbiýa okrugy boýunça Okrug kazyýetiniň federal kazysy Amit Mehta Google kompaniýasynyň monopoliýa garşy işiň çäklerinde Chrome brauzerini ýa-da Android operasion ulgamyny satmaga ýa-da bermäge borçly däldigi barada karar çykardy...

01.09.2025 16:44
3.9k+

Tramp binagärligiň nusgawy stilini ABŞ-nyň federal edaralary üçin esasy etdi

ABŞ-nyň Prezident administrasiýasy nusgawy binagärligi federal binalary gurmakda ileri tutulýan stil diýip yglan edýän permany çykardy. Resminama Making Federal Architecture Beautiful Again (Federal binagärligi ýene ajap edeliň) adyny aldy we Donald Trampyň saýlawdan öňki Make America Great Again (Amerikany ýene beýik edeliň) şygary bilen gabat gelýär...

26.08.2025 10:54
2.2k+

ABŞ-nyň hökümeti Intel kompaniýasynyň paýnamalarynyň 10%-ini satyn aldy

ABŞ mikroprosessorlary we beýleki kompýuter elementlerini öndürýän Intel korporasiýasynyň paýnamalarynyň 10%-ini satyn aldy. Bu barada Prezident Donald Tramp Truth Social sosial ulgamyndaky sahypasynda habar berdi...

22.08.2025 12:00
7.7k+

Waşingtonda Türkmenistan bilen ABŞ-nyň arasynda syýasy geňeşmeleriň 11-nji tapgyry geçirild

20-nji awgustda Waşingtonda Türkmenistan bilen ABŞ-nyň arasynda her ýyl geçirilýän ikitaraplaýyn syýasy geňeşmeleriň 11-nji tapgyry geçirildi. Türkmenistanyň DIM-niň habar bermegine görä, geňeşmeleriň dowamynda...