Emeli hemralar Aralgum çölüniň ulalýandygyny görkezýär: Aral deňzi çekilmegini dowam edýär

  • 10.04.2025 16:03
  • 16k+

Ýewropa kosmos agentligi (ESA) Aral deňziniň 2025-nji ýylyň martynda Sentinel-2 emeli hemrasy tarapyndan düşürilen suratyny çap etdi.

Gazagystan bilen Özbegistanyň araçäginde ýerleşýän suw howdany bir wagtlar Merkezi Aziýadaky iň uly suw giňişlikleriniň biridi. Emma 1960-njy ýyllarda Syrderýa bilen Amyderýanyň suwlary pagta meýdanlaryny suwarmak üçin başga tarapa ugrukdyryldy. Şondan soň deňiz çalt kiçelip, gurap başlady.
Täze düşürilen suratda Aral deňziniň günbatar böleginiň ep-esli kiçelendigi, gündogar böleginiň bolsa doly diýen ýaly gurandygy görnüp dur. Suwuň gurap galan ýerinde gurak meýdan peýda bolupdyr. Suratda ozal deňziň düýbüniň bolan ýerinde açyk reňkli meýdan göze ilýär. Indi bu ýerlere Aralgum çöli diýilýär. Ol Ýerdäki iň ýaş çöl hasaplanylýar.


02.08.2025 07:41
11k+

“Tomus, güýz, gyş, zibil...” Alymlar täze möwsümleriň dörändigini öňe sürýär

Londonyň ykdysadyýet mekdebiniň we Beýik Britaniýadaky Ýork uniwersitetiniň alymlary adamzat işiniň Ýeriň tebigy sazlaşygyny düýpgöter üýtgedendigini aýdýar. Bu hem täze möwsümleriň – “tüsse” we “zibil” möwsüminiň peýda bolmagyna getirdi diýip, ylmy gözlege salgylanyp, Live Science habar berýär...

26.07.2025 12:54
20k+

Hazar deňziniň derejesiniň peselmegi suwdaky jandarlaryň günorta süýşmegine getirdi

Hazar deňzi gözegçiligiň bütin taryhynda rekord pes derejä – ýörite Baltika ulgamy boýunça minus 29 metre ýetdi. Şeýle maglumatlary Bütinrussiýa balyk hojalygy ylmy-gözleg institutynyň Hazar şahamçasynyň hünärmenleri berýär diýip, TASS belleýär...

08.07.2025 10:25
5.1k+

Dünýäde CO₂ zyňyndylary rekord derejede 40,8 milliard tonna ýetdi

Geçen ýyl dünýäde kömürturşy gazynyň zyňyndylary CO₂ ekwiwalentinde 40,8 milliard tonna ýetdi. Bu barada Energetika instituty (EI) tarapyndan neşir edilen “2025-nji ýylda dünýä energetikasynyň san maglumatyna syn” atly täze hasabatda aýdylýar...

07.06.2025 12:21
15k+

Türkmen alymlary Derweze gaz krateriniň alawlamasyny peseltmegi başardylar

Garagum sährasyndaky Derweze gaz krateriniň ýanmagynyň depgini üç esse azaldy. Bu barada «Türkmengaz» döwlet konserniniň Tebigy gaz ylmy-barlag institutynyň barlaghanasynyň müdiri Irina Lurýewa habar berdi. "Krateriň tertipsiz ýanmagynyň ýygjamlygy 2023-nji ýylyň awgust aýy bilen deňeşdirilende üç esseden gowrak azaldy...