Oksford sözlügine “enaýyja zada mähriň gitmegini” aňlatmak üçin “gigil” sözi goşuldy

  • 31.03.2025 14:01
  • 2.5k+

Iňlis diliniň Oksford sözlügine (OED) täze sözler, şol sanda alynma sözler goşuldy. Olaryň arasynda aýnyja, enaýyja zada mähriň gitmek duýgusyny aňladýan “gigil” sözi bar diýip, BiBiSi ýazýar.

Bu söz tagal dilinden (Filippinlerde esasy dilleriň biri) gelip çykyp, “eliňi gysmak, dişiňi gyjamak we bize aýnyja bolup görünýän kimdir birini ýa-da nämedir bir zady çümmüklemek ýa-da berk gysmak islegini döredýän örän güýçli duýgyny” aňladýar.
Sözlüge “alamak” – Singapurda we Malaýziýada geň galyjylygy ýa-da gahar-gazaby aňladýan söz hem goşuldy.

“Iňlis dilini göterijiler üçin ýapragy böwsüp geçýän Gün şöhlesini aňlatmak üçin ýörite sözüň bolmagy peýdaly bolmazdymy… Ýa-da köçede oturyp, içgiden lezzet alýan hereketiňi aňlatmak üçin söz?” – diýlip, OED-iň täzelenmesinde aýdylýar.

Sözlügi düzüjileriň aýtmagyna görä, iki dilli iňlis dilinde gürleýjiler, köplenç, leksiki boşluklary başga bir dilden alnan terjime edilmeýän sözler bilen doldurýar. Eger şeýle alynma sözler ulanyşa girse, olar sözlüge girizilýär.
Singapurdan we Malaýziýadan alnan täze sözleriň aglabasy, mysal üçin, kaýa tosty, balyk kellesinden karri ýaly tagamlaryň atlarydyr.

“Iýmit baradaky bu gürrüňleriň ählisi adamy iýmiti ýany bilen alyp gitmäge, ýa-da tapau ruhlandyryp biler” – diýlip, sözlükde aýdylýar. Bu söz hytaý şiwesinden gelip çykyp, “iýmiti ýanyň bilen alyp gitmek üçin gaplamak ýa-da dolamak” diýmegi aňladýar.

Filippinlerden alnan täze sözleriň arasynda wideoke (utuk hasaplamak ulgamy bilen karaokeniň ýerli görnüşi) we salakot (daýhanlaryň arasynda meşhur bolan giň etekli şlýapa) bar. Şeýle-de, bar bolan iňlis sözleriniň başgaça ulanylyşy bar, mysal üçin, Filippinlerde berk we talapkär mugallymy aňladýan “terror” sözi.
Umuman alanyňda, OED-de 600 müňden gowrak söz bolup, bu ony iňlis diliniň dünýäsinde iň doly sözlükleriň birine öwürýär. Her ýyl redaktorlar müňlerçe täze sözi gözden geçirýär.

şu gün 18:15
278

Disney Illusion Island oýny 30-njy maýda PS5, Xbox Series we PK-da çykar

Ilkinji gezek 2023-nji ýylyň iýulynda çykan Disney Illusion Island oýny 30-njy maýda PlayStation 5, Xbox Series X/S konsollarynda we PK-da (Steam, GOG, Microsoft Store) elýeterli bolar. Oýunçylara dört sany belli...

şu gün 18:10
916

Her bäşinji iPhone Hindistanda ýygnalýar

Hindistan iPhone önümçiligini umumy möçberiň 20%-ine çenli artdyryp, geçen ýylky görkezijileri täzeledi. Bloomberg-iň maglumatlaryna görä, mart aýynda tamamlanan maliýe ýylynda Hindistanda 22 mlrd dollarlyk iPhone...

şu gün 18:04
565

Garri Potter serialyndaky Dambldoryň, Sneýpiň we Hagridiň keşpleri üçin aktýorlar tassyklanyldy

HBO telekompaniýasy Garri Potter baradaky täze serialda esasy uly ýaşly gahrymanlaryň keşplerini ýerine ýetirjek aktýorlary resmi taýdan tassyklady. «Deadline» neşiriniň habaryna görä, serialda dört hemişelik gahryman...

şu gün 13:08
4.5k+

Galaxy S25 Ultra-nyň giňburçly kamerasynda kemçilik ýüze çykdy

Galaxy S25 Ultra-nyň eýeleri giňburçly kameranyň surata düşürýän wagty titräp, yrgyldap başlaýandygyny aýdýarlar. Bu mesele, ähtimal, enjamyň özündäki näsazlyk bilen baglanyşykly diýip, «Android Authority» neşiri habar...