Oksford sözlügine “enaýyja zada mähriň gitmegini” aňlatmak üçin “gigil” sözi goşuldy

  • 31.03.2025 14:01
  • 2.6k+

Iňlis diliniň Oksford sözlügine (OED) täze sözler, şol sanda alynma sözler goşuldy. Olaryň arasynda aýnyja, enaýyja zada mähriň gitmek duýgusyny aňladýan “gigil” sözi bar diýip, BiBiSi ýazýar.

Bu söz tagal dilinden (Filippinlerde esasy dilleriň biri) gelip çykyp, “eliňi gysmak, dişiňi gyjamak we bize aýnyja bolup görünýän kimdir birini ýa-da nämedir bir zady çümmüklemek ýa-da berk gysmak islegini döredýän örän güýçli duýgyny” aňladýar.
Sözlüge “alamak” – Singapurda we Malaýziýada geň galyjylygy ýa-da gahar-gazaby aňladýan söz hem goşuldy.

“Iňlis dilini göterijiler üçin ýapragy böwsüp geçýän Gün şöhlesini aňlatmak üçin ýörite sözüň bolmagy peýdaly bolmazdymy… Ýa-da köçede oturyp, içgiden lezzet alýan hereketiňi aňlatmak üçin söz?” – diýlip, OED-iň täzelenmesinde aýdylýar.

Sözlügi düzüjileriň aýtmagyna görä, iki dilli iňlis dilinde gürleýjiler, köplenç, leksiki boşluklary başga bir dilden alnan terjime edilmeýän sözler bilen doldurýar. Eger şeýle alynma sözler ulanyşa girse, olar sözlüge girizilýär.
Singapurdan we Malaýziýadan alnan täze sözleriň aglabasy, mysal üçin, kaýa tosty, balyk kellesinden karri ýaly tagamlaryň atlarydyr.

“Iýmit baradaky bu gürrüňleriň ählisi adamy iýmiti ýany bilen alyp gitmäge, ýa-da tapau ruhlandyryp biler” – diýlip, sözlükde aýdylýar. Bu söz hytaý şiwesinden gelip çykyp, “iýmiti ýanyň bilen alyp gitmek üçin gaplamak ýa-da dolamak” diýmegi aňladýar.

Filippinlerden alnan täze sözleriň arasynda wideoke (utuk hasaplamak ulgamy bilen karaokeniň ýerli görnüşi) we salakot (daýhanlaryň arasynda meşhur bolan giň etekli şlýapa) bar. Şeýle-de, bar bolan iňlis sözleriniň başgaça ulanylyşy bar, mysal üçin, Filippinlerde berk we talapkär mugallymy aňladýan “terror” sözi.
Umuman alanyňda, OED-de 600 müňden gowrak söz bolup, bu ony iňlis diliniň dünýäsinde iň doly sözlükleriň birine öwürýär. Her ýyl redaktorlar müňlerçe täze sözi gözden geçirýär.

düýn 18:36
3.4k+

Maýkl Jekson barada biografik filmiň ilkinji tizeri çykdy

Lionsgate kinokompaniýasy pop sazynyň şasy Maýkl Jeksonyň durmuşyna we döredijiligine bagyşlanan köpden bäri garaşylan biografik filmiň ilkinji tizerini hödürledi. “Maýkl” filminiň premýerasy 2026-njy ýylyň 24-nji apreline meýilleşdirilýär...

düýn 18:27
743

Collins sözlügi “Waýb-kodingi” ýylyň sözi hökmünde saýlady

Vibe coding (“waýb-koding”) adalgasy iňlis diliniň sözlügi Collins tarapyndan 2025-nji ýylyň sözi diýlip saýlandy. Sözlükde bu sözüň emeli aňyň gündelik durmuşa we hünär işine artýan täsirini görkezýändigi bellenilýär...

düýn 18:04
2k+

GTA VI-nyň relizi ýene süýşürildi: oýun 2026-njy ýylyň noýabrynda çykar

Grand Theft Auto VI wideooýnunyň relizi ýene süýşürildi – oýun indi 2026-njy ýylyň 19-njy noýabrynda çykar. Bu barada Rockstar Games-iň X sosial ulgamyndaky resmi akkauntynda habar berildi. Işläp düzüjiler taslamany doly işläp gutarmak üçin köp wagtyň gerek boljakdygyny belledi...

düýn 18:00
1.1k+

Ankarada Döwletmämmet Azadynyň 330 ýyllygy mynasybetli «Wagzy-Azat» kitabynyň türk dilindäki nusgasy tanyşdyryldy

6-njy noýabrda Ankara şäherindäki Türki medeniýetiň halkara guramasynyň (TÜRKSOÝ) Baş sekretariatynyň binasynda beýik türkmen akyldary we şahyry Döwletmämmet Azadynyň 330 ýyllygy mynasybetli, onuň «Wagzy-Azat» atly kitabynyň türk dilindäki nusgasynyň tanyşdyrylyş dabarasy geçirildi...