Ýakutiýada Ýana atly mamont çagasynyň läşi öwrenilýär. Onuň 50 müň ýyl ýaşy bar

  • 31.03.2025 08:31
  • 12k+

Demirgazyk-Gündogar Federal uniwersitetinde (NEFU) mamont çagasynyň läşini öwrenmäge bagyşlanan halkara ylmy seminar başlandy. Alymlar oňa Ýana diýip at goýdular diýip, RBC habar berýär.

Taryhdan öňki haýwanyň läşi 2024-nji ýylyň iýun aýynda Werhoýanskiý etrabynyň Batagaýka sebitinden tapyldy. Tapyndynyň geologiki ýaşy 50 müň ýyldan geçýär diýip, uniwersitetiň metbugat gullugy habar berýär.
Mamont çagasy barada ilkinji gezek dekabr aýynda jemgyýetçilige mälim edildi. Barlaglar onuň oňat ýagdaýda saklanandygyny tassyklady.

“Kellesinden ýiten ýeri ýok, tumşugynda, gulaklarynda we agyz boşlugynda göze görnüp duran şikes ýok” – diýip, SWFU-nyň Telegram kanalynda habar berildi.  Bu tapyndy dünýäde şeýle gowy ýagdaýda saklanyp galan ýedinji nusga boldy.

Tapyndy SWFU-nyň "Batagaýka" ylmy merkeziniň golaýyndaky Ýana derýasynyň basseýninde ýerli ýaşaýjylar tarapyndan ýüze çykaryldy. Olaryň sözlerine görä, läş hemişelik doň gatlakdan ýarym çözen ýagdaýda çykypdyr.
27–28-nji martda alymlar anatomo-morfologiki, molekulýar-genetiki, mikrobiologiki we beýleki barlaglary geçirdiler. Hünärmenler çaga mamontyň ýaşan ýeriniň tebigy we howa şertlerini täzeden döretmegi meýilleşdirýärler.
Mamontyň ýogalan wagtyndaky takyk ýaşy belli däl, ýöne bir ýaş töwereginde bolandyr diýip çaklanylýar. SWFU-da geçmişde aşa gazaply howa şertleri sebäpli, haýwan çagalarynyň çalt kemala gelendigini, olaryň agyr gyşlara taýynlyk görmeli bolandygyny belläp geçdiler.


29.06.2025 13:27
5.4k+

Ýantar daşynda ýaşy 40 million ýyla golaý bolan gadymy tarakan tapyldy

Kaliningraddaky “Ýantar kombinatynda” (RF-niň “Rosteh” döwlet korporasiýasyna degişli) 35–40 million ýyl mundan ozalky döwre degişli gadymy ýabany tarakan saklanýan täsin ýantar daşy tapyldy. Bu seýrek duş gelýän inklýuziýa 2-nji awgustda Moskwada geçiriljek AmberForum’25 halkara forumynyň çäklerinde guraljak täsin ýantarlar auksionynda esasy lotlaryň biri bolar...

29.06.2025 13:10
4.9k+

Gaýtadan işlenen plastik gormonal ulgam üçin zyýanly bolup çykdy

Plastik çökgünligine çözgüt gözläp, köp ýurtlar soňky onlarça ýylyň dowamynda plastikleri gaýtadan işlemäge aýratyn üns berdiler. Emma täze barlaglar bu usulyň hem howpsuz däldigini görkezýär. Nemes alymlarynyň geçiren ylmy işi Journal of Hazardous Materials žurnalynda neşir edilip, gaýtadan işlenen plastigiň janly organizmlere ýaramaz täsir ýetirip bilýändigini görkezdi...

26.06.2025 14:32
6.8k+

Plastik galyndylardan parasetamol öndürmegiň usuly tapyldy

Edinburg uniwersitetinden professor Stiwen Uollesiň ýolbaşçylygyndaky alymlar topary plastik galyndylarynyň derman öndürmek üçin ulanylyp bilinjekdigini kesgitlediler. Bu barada Nature žurnalyndaky barlaga salgylanýan The Guardian ýazýar...

25.06.2025 10:13
3.9k+

Russiýada emeli aňyň döreden mazmunlaryny tapawutlandyrmaga kömek etjek tehnologiýa döredildi

Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Ulgam programmirleme instituty emeli aňyň kömegi bilen döredilen mazmuny awtomatiki bilgilemäge ukyply ulgamy döretdi diýip, RIA Nowosti habar berýär. Tehnologiýa, adamlar üçin görünmeýän, ýöne kompýuterler tarapyndan aňsat tanalýan sanly bellikleri ulanýar...