Ýakutiýada Ýana atly mamont çagasynyň läşi öwrenilýär. Onuň 50 müň ýyl ýaşy bar

  • 31.03.2025 08:31
  • 12k+

Demirgazyk-Gündogar Federal uniwersitetinde (NEFU) mamont çagasynyň läşini öwrenmäge bagyşlanan halkara ylmy seminar başlandy. Alymlar oňa Ýana diýip at goýdular diýip, RBC habar berýär.

Taryhdan öňki haýwanyň läşi 2024-nji ýylyň iýun aýynda Werhoýanskiý etrabynyň Batagaýka sebitinden tapyldy. Tapyndynyň geologiki ýaşy 50 müň ýyldan geçýär diýip, uniwersitetiň metbugat gullugy habar berýär.
Mamont çagasy barada ilkinji gezek dekabr aýynda jemgyýetçilige mälim edildi. Barlaglar onuň oňat ýagdaýda saklanandygyny tassyklady.

“Kellesinden ýiten ýeri ýok, tumşugynda, gulaklarynda we agyz boşlugynda göze görnüp duran şikes ýok” – diýip, SWFU-nyň Telegram kanalynda habar berildi.  Bu tapyndy dünýäde şeýle gowy ýagdaýda saklanyp galan ýedinji nusga boldy.

Tapyndy SWFU-nyň "Batagaýka" ylmy merkeziniň golaýyndaky Ýana derýasynyň basseýninde ýerli ýaşaýjylar tarapyndan ýüze çykaryldy. Olaryň sözlerine görä, läş hemişelik doň gatlakdan ýarym çözen ýagdaýda çykypdyr.
27–28-nji martda alymlar anatomo-morfologiki, molekulýar-genetiki, mikrobiologiki we beýleki barlaglary geçirdiler. Hünärmenler çaga mamontyň ýaşan ýeriniň tebigy we howa şertlerini täzeden döretmegi meýilleşdirýärler.
Mamontyň ýogalan wagtyndaky takyk ýaşy belli däl, ýöne bir ýaş töwereginde bolandyr diýip çaklanylýar. SWFU-da geçmişde aşa gazaply howa şertleri sebäpli, haýwan çagalarynyň çalt kemala gelendigini, olaryň agyr gyşlara taýynlyk görmeli bolandygyny belläp geçdiler.


23.12.2025 18:00
4.9k+

Gadymy ösümlikler güller peýda bolmazdan millionlarça ýyl öň, mör-möjekleri özüne çekmek üçin gozalaryny gyzdyrypdyrlar

Biologlaryň halkara topary ösümlikleriň, güller peýda bolmazdan millionlarça ýyl öň, ýylylyk ýaýratma — "görünmeýän ýagtylyk" — arkaly mör-möjekleri özüne çekendigini anyklady. Bu açyş mezozoý eýýamynda agdyklyk eden, infragyzyl yşaratlara esaslanýan aragatnaşyk kanalynyň bolandygyny subut edýär...

21.12.2025 13:20
3.5k+

Fizikler eliňde ody saklamaga mümkinçilik berýän dury materialy oýlap tapdylar

Boulderdäki Kolorado uniwersitetiniň fizikleri binalary ýylatmagyň usullaryna düýpli täsir edip biljek MOCHI diýlip atlandyrylýan dury ýylylyk izolýasiýa materialyny döretdiler. Bu özboluşly oýlap tapyş barada Science žurnalynda habar berildi...

18.12.2025 22:07
2.7k+

Arheologlar Müsürde 4400 ýyllyk Gün ybadathanasyny tapdy

Kairiň golaýyndaky Abusir nekropolynda ýaşy, takmynan, 4400 ýyl bolan Gadymy Müsüriň Gün ybadathanasynyň harabalygy tapyldy. Bu ybadathana, çen bilen, b.e.öň 2420-nji ýyldan 2389-njy ýyl aralygynda V nesilşalygyň döwründe dolandyran faraon Niuserrä degişli bolupdyr...

17.12.2025 11:16
2.6k+

Astronomlar ilkinji gezek Günüň daşky serhediniň kartasyny çyzdylar

Astronomlar ilkinji gezek Günüň atmosferasynyň daşky serhediniň — Alwen üsti (Alfvén surface) hökmünde tanalýan zolagyň yzygiderli iki ölçegli kartasyny düzdüler. Bu serhet Gün şemalynyň magnit tolkunlarynyň tizliklerinden geçip, yzyna dolanmaz ýaly Günüň täsirinden çykýan we planetalarara giňişlige ýaýraýan sebitidir...