3000-den gowrak hassada inçekeseli anyklamaga kömek eden alaka dynç alşa çykýar

  • 19.03.2025 06:16
  • 11k+

Karolina atly torbaly uly afrikan alakasy lukmanlara 7 ýylyň dowamynda  inçekeseli anyklamaga kömek etdi. Ol 3000-den gowrak adamyň janyny halas etdi, indi bolsa hormatly dynç alşa çykýar diýip, National Geographic ýazýar.

Hakykatda  torbaly syçanlaryň (Cricetomys) adatdan daşary ys alyş duýgusy bar. Olar ýarym damja hloryň ysyny 20 Olimpiýa basseýnine deň mukdarda alyp bilýärler. Şeýle ägirt güýç Karolina keseli haýran galdyryjy takyklyk bilen tanamaga mümkinçilik berdi. Alaka inçekeseli adaty laboratoriýa anyklaýyş usullaryndan has çalt we has anyk tapyp bildi. Ol 100 gakylyk nusgasynda infeksiýanyň bardygyny-ýokdugyny 20 minutda barlap bilýärdi. Oňa muny keselleri ýüze çykarmak we minalary tapmak üçin syçanlary ulanýan APOPO-nyň hünärmenleri öwretdi.
Karolina Tanzaniýada we Efiopiýada ýedi ýyl işlän döwründe 3000-den gowrak ýokanç kesellini ýüze çykardy.
Emma ýyllar öz möhrüni basýar. Indi "detektor" syçan dynç alşa çykdy we başga bir weteran syçan Gilbert bilen giň kapasada ýaşaýar. Olar üns we alada bilen gurşalan alaka "internatynda" ýaşaýarlar.

“Men degişme bilen muňa biziň Floridamyz diýýärin. Bu pensionerleriň kiçijik jemgyýetine meňzeýär. Hatda olaryň mydama işjeň bolmagy üçin täze oýunjaklar hem döredýäris "-diýip, APOPO-nyň taýýarlyk bölüminiň başlygy Sindi Fast aýdýar.


26.11.2025 12:04
6.6k+

Lancet: Aşa işlenen önümler adamyň ähli organlaryna diýen ýaly zyýan berýär

"Lancet" lukmançylyk žurnalynda çap edilen birnäçe biologik gözlegler aşa işlenip taýýarlanan iýmitleriň adamyň ähli organlaryna diýen ýaly ýaramaz täsir edip bilýändigini we ikinji görnüşli süýji keseli we beýleki keselleriň döremek howpuny ýokarlandyrýandygyny görkezdi...

23.11.2025 20:23
5.2k+

Alymlar süňkleriň öz-özüni dikeltmegine kömek etmegiň ýoluny tapdylar

Alymlar köp ýyllardan bäri süňk dykyzlygynyň peselýän we döwülme howpuny ýokarlandyrýan kesel bolan – osteoporoz keselini öwrenýärler. Häzirki dermanlar süňk dokumasynyň ýumrulmagyny haýalladýar ýa-da gysga wagtlyk onuň ösüşini höweslendirýär, emma käbirleri ýaramaz täsirleri döredýär...

23.11.2025 00:31
2.7k+

BMGÖM Türkmenistana kliniki barlaghanalar üçin enjamlary we reaktiwleri getirdi

BMG-niň Ösüş Maksatnamasy (ÖM) Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligi bilen bilelikde durmuşa geçirýän «Türkmenistanyň kliniki-barlaghana gullugyny güýçlendirmek» atly taslamanyň çäginde laboratoriýa enjamlarynyň, reaktiwleriň we sarp ediş serişdeleriniň nobatdaky tapgyryny Türkmenistana gowşurdy...

19.11.2025 13:53
4.1k+

Ýaponiýaly lukmanlar türkmen kärdeşleri bilen tejribe alyşýarlar

Ýaponiýanyň Halkara hyzmatdaşlyk agentliginiň (JICA) ýörite maksatnamasynyň çäklerinde Fukuoka şäheriniň Kýuşu milli uniwersitetiniň klinikasynyň lukmanlary Türkmenistanda saparda bolup, ýerli hünärmenler bilen tejribelerini paýlaşýarlar...