ABŞ-nyň Milli seýilgähinde soňky 50 ýylda ilkinji täze ösümlik tapyldy

  • 28.02.2025 11:51
  • 5.6k+

Çiuaua (Tehas ştaty, ABŞ) çölünde Big-Bend milli seýilgähinde ösümlikleriň öň näbelli görnüşi tapyldy. Mymyk tüýli ak ýapraklary we şah çykyp duran ýaly goýy gyzyl gülleri sebäpli alymlar ony “tüýlek arwah” – Ovicula biradiata diýip atlandyrdy.

Bu soňky 50 ýylda ABŞ-nyň Milli seýilgähinde tapylan ilkinji täze ösümlik diýip, Pensoft ýazýar.
Üýtgeşik güli ilkinji bolup seýilgähiň meýletinçisi Deb Menli gördi. Ol suraty iNaturalist programmasyna ýükledi, şondan soň botanikler ony öwrenip başlady. Alymlar onuň özboluşlylygyny tassyklady, olar güli bary-ýogy üç ýerde tapdy, bu hem görnüşiň seýrekdigini görkezýär.

“Çöl ösümlikleri, köplenç, özboluşly, sebäbi olar uzak wagtlap suwsuzlykdan başlap, duýdansyz suw joşgunlaryna çenli adatdan daşary şertlerde ýaşamaga uýgunlaşandyr. Olarda bu gurak landşaftlarda aşa gurakçylyga we suw joşgunlaryna çydamaga mümkinçilik berýän ýörite mehanizmler emele gelýär” – diýip, Kaliforniýanyň ylymlar akademiýasyndan Isaak Lihter düşündirýär. Alym çölleriň has yssy we gurak bolmagyna getirýän howanyň üýtgemegi sebäpli, “tüýlek" gül ýaly seýrek görnüşlere ýitmek howpunyň abanýandygyny belledi.

Ylmy gözlegçiler onuň himiki düzümini-de öwrenýär. Ähtimal, ol dermanlyk aýratynlyklaryna eýedir.

“Biz mikroskopyň astynda, bilşimiz ýaly, günebakar maşgalasyna degişli beýleki ösümliklerde rak we çiş kesellerine garşy häsiýetleri bolan birleşmeleri düzüminde saklaýan aýratyn mäzleri gördük” – diýip, botanik Keýli Peralta aýdýar. Bu häsiýetleri tassyklamak üçin goşmaça gözlegler gerek.


düýn 15:52
7.2k+

ABŞ-da gulçylygy ýatyrmak baradaky resminama 13,7 mln dollara satyldy: ony milliarder Kennet Griffin satyn aldy

Milliarder Kennet S. Griffin Sotheby’s auksionynda ABŞ-nyň Konstitusiýasyna girizilen 13-nji düzedişiň Awraam Linkoln tarapyndan gol çekilen golýazmasyny satyn aldy. Gul eýeçiligini ýatyran resminama 12 mln dollara satyldy, auksionyň komissiýalary hem goşulanda, geleşigiň umumy mukdary 13,7 mln dollar boldy...

05.07.2025 18:56
6.5k+

Nýu-Ýorkda drona garşy täze Iron Drone Raider tehnologiýasy döredildi

Nýu-Ýorkuň şäher polisiýa bölümi American Robotics kompaniýasy tarapyndan işlenip düzülen Iron Drone Raider atly täze drona garşy ulgamy ornaşdyrmaga taýýarlanýar. Ulgam howplary kesgitlemek üçin gijeki görüş kameralary we emeli aň algoritmleri bilen enjamlaşdyrylan awtonom tutujy-dronlary ulanýar diýip, Interesting Engineering habar berýär...

05.07.2025 06:25
2.1k+

Melaniýa Tramp EA-nyň kömegi bilen ses berlen audio kitabyny çykardy

Melaniýa Tramp neýroulgam arkaly ses berlen “Melaniýa” ýatlamalarynyň audio görnüşini çykardy. Emeli aň onuň öz sesini, intonasiýasyny we äheňini gaýtalady diýip, Futurism neşiri ýazýar. ABŞ-nyň Birinji hanymynyň sesiniň sanly nusgasyny döretmek boýunça iş ElevenLabs amerikan kompaniýasy tarapyndan geçirildi...

04.07.2025 17:58
9.7k+

Tramp Ak tamyň howlusynda UFC çempionlyk tutluşygynyň geçiriljekdigini mälim etdi

ABŞ-nyň Prezidenti Donald Tramp Ak tamyň öňündäki meýdançada UFC tutluşygyny geçirmegi meýilleşdirýändigini aýtdy. Bu barada ol ABŞ-nyň Garaşsyzlyk Jarnamasynyň kabul edilmeginiň 250 ýyllygyna taýýarlyk bilen baglanyşykly Aýowa ştatyndaky çykyşynda habar berdi...