Curiosity roweri Marsda adaty bolmadyk hadysany - köp reňkli mezosfera bulutlaryny surata aldy

  • 18.02.2025 17:09
  • 2.6k+

Curiosity mars roweri Marsda seýrek atmosfera hadysasyny, ýagny doňan kömürturşy gazynyň kümüşsöw bulutlaryny surata aldy. 2025-nji ýylyň 17-nji ýanwarynda NASA-nyň Geýla kraterinde ýerleşýän apparaty Mastcam kamerasyny ulanyp, Gün ýaşandan soň, asmany yzygider surata aldy.

Mars roweri Gün ýaşandan soň 16 minutyň dowamynda asmanyň şekillerini yzly-yzyna surata aldy, soňra ol suratlar animasiýa yzygiderliliginde düzüldi. Indi alymlar bu bulutlaryň gelip çykyşyny we Gyzyl planetanyň howasyna täsirini öwrenýärler.
Bulutlar 60–80 km belentlikde ýerleşýär we kömürturşy gazynyň kristallaryndan durýar. Olar Marsyň üstüne ýakynlaşanlarynda bugarýarlar. Takmynan 50 km belentlikde ýüze çykarylan suw bulutlary ters tarapa hereket edýär. Şeýle hadysalar Ýer ýüzünde kümüşsöw bulutlar hökmünde bellidir, ýöne Marsda olar doňan CO₂-den durýar.
Alymlar olaryň älemgoşaryň reňklerinde ýalpyldamak ukybynyň bardygyny  bellediler. Bu bulutlardaky bölejikleriň birmeňzeş ululykdalygy bilen düşündirilýär. Boulderdäki kosmos barlaglary institutyndan Mark Lemmon şeýle bulutlaryň peýda bolmagy bilen pasyllary çaklap boljakdygyna ynanýar.
Ýekeje zat düşnüksiz bolup galýar, näme üçin bu bulutlar diňe günorta ýarym şarda görünýärkä? Bir çaklama olaryň emele gelşini Marsyň atmosferasyndaky dartyş güýjüniň tolkunlary bilen baglanyşdyrýar.
Bu bulutlaryň emele gelşine we ewolýusiýasyna has gowy düşünmek üçin goşmaça maglumatlar zerurdyr.


13.09.2025 13:03
4.9k+

Alymlar 13-14-nji sentýabrda magnit hadysalarynyň bolmagyny çaklaýarlar

13-14-nji sentýabrda Ýer ýüzünde G2–G3 derejesindäki (bäş derejeli şkalada ikinji we üçünji dereje) magnit tupanlarynyň bolmagyna garaşylýar. Bu barada Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Kosmos barlaglary institutynyň Gün astronomiýasy laboratoriýasy hem-de Gün–Ýer fizikasynyň Sibir bölüminiň institutynda habar berildi...

07.09.2025 19:15
10k+

Kosmosdan dünýäniň iň beýik dag derýasynyň ugrunyň nähili üýtgändigini görkezdiler

Tibetdäki Ýarlung Zangbo derýasy ortaça 4000 metr belentlikden akýar, bu bolsa ony dünýäniň iň beýik derýasyna öwürýär. Ýol ugrunda ol 6000 metrden gowrak çuňlukdan - Arizonadaky Uly kanýondan üç esse diýen ýaly uly, planetanyň iň çuň gurak kanýonyndan akyp geçýär...

02.09.2025 16:30
5.5k+

Ýeri G2-G3 derejeli magnit tupanlary gurşap aldy. Olar azyndan bir gün dowam eder

Ýerde 2-nji sentýabra geçilen gije magnit tupanlary başlady. Olar azyndan bir gün dowam eder diýip, RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň we Gün-Ýer fizikasy institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasynyň metbugat gullugy habar berýär...

25.08.2025 13:42
11k+

Aý Günüň golaýyndan geçdi: teleskoplar Gün tutulmasyna taýýarlygy düşürip ýetişdiler

23-nji awgustda Aý Günüň ýanyndan geçdi. Bu hadysany GOES-19 kosmos apparatyna ornaşdyrylan SUVI Gün teleskoplary ýazga aldy. Suratlar we wideo ýazgylar Aşgabat wagty bilen irden sagat 10 töwereginde, astronomik täze Aý döwründen takmynan bir sagat öň düşürildi...