Curiosity roweri Marsda adaty bolmadyk hadysany - köp reňkli mezosfera bulutlaryny surata aldy

  • 18.02.2025 17:09
  • 2.6k+

Curiosity mars roweri Marsda seýrek atmosfera hadysasyny, ýagny doňan kömürturşy gazynyň kümüşsöw bulutlaryny surata aldy. 2025-nji ýylyň 17-nji ýanwarynda NASA-nyň Geýla kraterinde ýerleşýän apparaty Mastcam kamerasyny ulanyp, Gün ýaşandan soň, asmany yzygider surata aldy.

Mars roweri Gün ýaşandan soň 16 minutyň dowamynda asmanyň şekillerini yzly-yzyna surata aldy, soňra ol suratlar animasiýa yzygiderliliginde düzüldi. Indi alymlar bu bulutlaryň gelip çykyşyny we Gyzyl planetanyň howasyna täsirini öwrenýärler.
Bulutlar 60–80 km belentlikde ýerleşýär we kömürturşy gazynyň kristallaryndan durýar. Olar Marsyň üstüne ýakynlaşanlarynda bugarýarlar. Takmynan 50 km belentlikde ýüze çykarylan suw bulutlary ters tarapa hereket edýär. Şeýle hadysalar Ýer ýüzünde kümüşsöw bulutlar hökmünde bellidir, ýöne Marsda olar doňan CO₂-den durýar.
Alymlar olaryň älemgoşaryň reňklerinde ýalpyldamak ukybynyň bardygyny  bellediler. Bu bulutlardaky bölejikleriň birmeňzeş ululykdalygy bilen düşündirilýär. Boulderdäki kosmos barlaglary institutyndan Mark Lemmon şeýle bulutlaryň peýda bolmagy bilen pasyllary çaklap boljakdygyna ynanýar.
Ýekeje zat düşnüksiz bolup galýar, näme üçin bu bulutlar diňe günorta ýarym şarda görünýärkä? Bir çaklama olaryň emele gelşini Marsyň atmosferasyndaky dartyş güýjüniň tolkunlary bilen baglanyşdyrýar.
Bu bulutlaryň emele gelşine we ewolýusiýasyna has gowy düşünmek üçin goşmaça maglumatlar zerurdyr.


21.08.2025 19:48
11k+

Gün özünden uly plazma zyňdy

20-nji awgustda astronomlar soňky ýyllaryň iň uly Gün hadysalarynyň birini hasaba aldy: Günüň günorta polýusyndan uly protuberanes zyňyldy. Onuň uzynlygy, takmynan, 1,5 mln kilometr boldy, bu bolsa Günüň öz diametrinden (takmynan, 1,4 mln km) hem uludyr...

18.08.2025 15:56
3.3k+

Günde tegmilleriň sany ep-esli azaldy, ol alawlama işjeňligini gowşadyp biler

Günüň Ýere bakýan tarapynda Gün tegmilleri asla galmady diýen ýaly. Bu barada RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasy habar berdi. Hünärmenleriň maglumatlaryna görä, ýokary takyklykdaky suratlarda häzir dört sany tegmilli ýeri görmek bolýar...

16.08.2025 00:36
7.7k+

17-nji awgustda Ýeriň golaýyndan 15 gatly jaýyň ululygynda asteroid uçup geçer

17-nji awgustda Aşgabat wagty bilen 14:30-da diametri 50 metr töweregi bolan 2025 PM asteroidi Ýeriň golaýyndan uçup geçer. Russiýanyň Ylymlar Akademiýasynyň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasynyň maglumatlaryna görä, planeta çenli iň az aralyk, takmynan, bir Aý orbitasynyň diametrine barabar bolar – bu bir million kilometrden az...

15.08.2025 12:43
6.9k+

ABŞ-da öýüň üçegini deşen meteoritiň ýaşy Ýerden 20 million ýyl uly bolup çykdy

“Makdono meteoriti” adyny alan kosmos daşy iýun aýynda ABŞ-nyň Jorjiýa ştatynyň Makdono şäherindäki bir öýüň üçegini deşdi. Jorjiýa uniwersitetinden planetar geolog Skott Harris bu materialy öwrendi we meteoritiň takmynan 4,56 milliard ýyl ozal emele gelendigini kesgitledi...