Curiosity roweri Marsda adaty bolmadyk hadysany - köp reňkli mezosfera bulutlaryny surata aldy

  • 18.02.2025 17:09
  • 2.7k+

Curiosity mars roweri Marsda seýrek atmosfera hadysasyny, ýagny doňan kömürturşy gazynyň kümüşsöw bulutlaryny surata aldy. 2025-nji ýylyň 17-nji ýanwarynda NASA-nyň Geýla kraterinde ýerleşýän apparaty Mastcam kamerasyny ulanyp, Gün ýaşandan soň, asmany yzygider surata aldy.

Mars roweri Gün ýaşandan soň 16 minutyň dowamynda asmanyň şekillerini yzly-yzyna surata aldy, soňra ol suratlar animasiýa yzygiderliliginde düzüldi. Indi alymlar bu bulutlaryň gelip çykyşyny we Gyzyl planetanyň howasyna täsirini öwrenýärler.
Bulutlar 60–80 km belentlikde ýerleşýär we kömürturşy gazynyň kristallaryndan durýar. Olar Marsyň üstüne ýakynlaşanlarynda bugarýarlar. Takmynan 50 km belentlikde ýüze çykarylan suw bulutlary ters tarapa hereket edýär. Şeýle hadysalar Ýer ýüzünde kümüşsöw bulutlar hökmünde bellidir, ýöne Marsda olar doňan CO₂-den durýar.
Alymlar olaryň älemgoşaryň reňklerinde ýalpyldamak ukybynyň bardygyny  bellediler. Bu bulutlardaky bölejikleriň birmeňzeş ululykdalygy bilen düşündirilýär. Boulderdäki kosmos barlaglary institutyndan Mark Lemmon şeýle bulutlaryň peýda bolmagy bilen pasyllary çaklap boljakdygyna ynanýar.
Ýekeje zat düşnüksiz bolup galýar, näme üçin bu bulutlar diňe günorta ýarym şarda görünýärkä? Bir çaklama olaryň emele gelşini Marsyň atmosferasyndaky dartyş güýjüniň tolkunlary bilen baglanyşdyrýar.
Bu bulutlaryň emele gelşine we ewolýusiýasyna has gowy düşünmek üçin goşmaça maglumatlar zerurdyr.


16.12.2025 09:48
8k+

Aýa bir sagatda üç meteorit baryp urdy

15-nji dekabra geçilen gije Aýyň üstüne üç meteoritiň gaçyşy hasaba alyndy. Hadysa bir sagatdan az wagtyň içinde bolup geçdi. Seýrek çaknyşma seriýasy iň kuwwatly meteor akymlarynyň biri bolan Geminidiň iň ýokary işjeňligi bilen baglanyşyklydyr diýip, ýaponiýaly astronom-höwesjeň Daiçi Fuji habar berdi...

10.12.2025 09:53
5.3k+

7-nji ýanwarda planetalaryň ýörişi bolar we ol indiki gezek 2267-nji ýylda gaýtalanar

2026-njy ýylyň 7-nji ýanwarynda planetalaryň ýörişi bolar: Gün, Wenera we Mars bir hatara diýen ýaly düzüler, olaryň arasyndaky burç aralygy bolsa bir gradusa çenli azalar. Bu astronomik hadysanyň indiki gezek diňe XXIII asyrda gaýtalanmagyna garaşylýar diýip, RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň we Gün-Ýer fizikasy institutynyň metbugat gullugy habar berdi...

03.12.2025 09:20
10k+

Dekabrda Ýeriň ýaşaýjylary Superaýy, Ýupiteriň hemralaryny we sagatda 150-ä golaý meteory görüp biler

Ýeriň ýaşaýjylary dekabryň başynda birnäçe täsin astronomik hadysalara: Superaýa, Geminid meteor akymyna we Ýupiteriň iň uly hemralaryna syn edip biler. Bu barada UrFU okuw astronomiýa obserwatoriýasynyň inženeri Wladilen Sanakoýewe salgylanyp, TASS habar berýär...

25.11.2025 17:22
3.8k+

Hytaý taryhynda ilkinji halas ediş kosmos missiýasyny uçurdy

2025-nji ýylyň 25-nji noýabrynda ýerli wagt boýunça 12:11-de (Aşgabat wagty bilen 09:11) Hytaý gyssagly ýagdaýda “Şençžou-22” kosmos gämisiniň “Týangun” orbital stansiýasyna uçuşyny amala aşyrdy. Gämi “Çançžen-2F” raketasynda Szýusýuan kosmodromyndan ekipažsyz uçup, orbita üstünlikli çykdy...