Nobel baýragynyň eýeleri azyk howpsuzlygyny ýokarlandyrmak üçin gyssagly çäre görmäge çagyrdylar

  • düýn 23:20
  • 1k+

Nobel we Bütindünýä azyk baýraklarynyň eýeleriniň 150-den gowragy azyk önümçiliginiň haýal etmän ýokarlandyrylmagyny talap edýän açyk hata gol çekdiler.

The Guardian neşiriniň belleýşi ýaly, bu ýüzlenme dünýäde ýüze çykyp biljek açlyk howpy bilen baglanyşyklydyr. Birleşik howa bilen bagly çökgünlige, syýasy gapma-garşylyklara we bazar kynçylyklaryna salgylanyp, 2050-nji ýyla çenli 9,7 milliard adamy azyk bilen üpjün etmäge taýyn bolmaga çagyrdy. Hünärmenler planetanyň ilatynyň, takmynan, şol mukdara çenli köpeljekdigini çaklaýarlar.
Gol çekenleriň arasynda fizik Robert Wudro Wilson, himik Jennifer Dudna, Dalaý-lama, ykdysatçy Jozef Stiglis, NASA-nyň alymy Sintiýa Rozensweýg, genetik Gebisa Ejeta, Afrika Ösüş bankynyň başlygy Akinwumi Adesina we ýazyjylar Wole Şoýinka we Patrik Modiano bar.
Bu başlangyjy 2024-nji ýyldaky Bütindünýä azyk baýragynyň bilelikdäki baýragynyň eýesi we ösüş meseleleri boýunça ýörite wekil Keri Fauler öňe sürdi.
Hünärmenler tüwi we bugdaý ýaly esasy oba hojalyk ekinleriniň öndürilişiniň durgunlaşýandygyny bellediler. Ýetip gelýän çökgünligiň öňüni almak üçin azyk öndürilişini 50-70% ýokarlandyrmaly.
Birleşik halkara syýasy erkiň we innowasiýalaryň goldanylmagynyň möhümdigini nygtaýar.

“Häzirki wagtda 700 million adam azyk ýetmezçiliginden kösenýär we 2050-nji ýyla çenli bolsa dünýä ilatynyň 1,5 milliard adam köpelmegine garaşýarys, şonuň üçin adamzat deňligiň we durnuklylygyň ýok dünýäsine düşer. Biz iň gowy ylmy tagallalarymyzy häzirki ugry üýtgetmäge gönükdirmeli, ýogsam şu günki çökgünlik ertiriň betbagtçylygyna öwrüler "- diýip, Keri Fauler belledi.

Alymlar gijikdirmegiň ýagdaýy has-da erbetleşdirjekdigini we çökgünligiň  netijeleriniň onlarça ýyllap dowam edip biljekdigini duýdurýarlar. Olar döwletleri oba hojalygynyň öndürijiligini ýokarlandyrmaga gönükdirilen ylmy barlaglary gyssagly goldamaga çagyrdy.


12.12.2024 09:14
3.3k+

Stokgolmda Nobel baýraklarynyň gowşurylyş dabarasy geçirildi

10-njy dekabrda Stokgolm filarmoniýasynda Nobel baýraklarynyň gowşurylyş dabarasy geçirildi. Şwesiýanyň patyşasy Karl XVI Gustaw 11 laureaty lukmançylyk, fizika, himiýa, edebiýat we ykdysadyýet ugurlarynda gazanan...

10.10.2024 17:20
1.8k+

Edebiýat boýunça Nobel baýragy günorta koreýaly ýazyjy Han Gana berildi

Nobel komiteti edebiýat boýunça baýragyň laureatyny yglan etdi. Şu ýyl baýrak “taryhy şikeslere garşy durýan we adamzat durmuşynyň gowşaklygyny açyp görkezýän baý şahyrana prozasy” üçin Günorta Koreýadan Han Gana...

12.12.2023 09:47
6.5k+

Stokgolmda Nobel baýragynyň gowşurylyş dabarasy geçirildi

Şwesiýanyň patyşasy Karl XVI Gustaw Stokgolm filarmoniýasynda lukmançylyk, fizika, himiýa, edebiýat we ykdysadyýet boýunça Nobel baýraklaryny gowşurdy. 10 sany baýrak eýesi monarhyň elinden diplomlary we altyn...

08.12.2023 12:29
3.7k+

Stokgolmda Nobel dabarasynyň hepdeligi başlandy

Stokgolmda Nobel dabarasynyň hepdeligi başlandy. Bu barada TASS habar berýär. Däp bolşy ýaly, ol baýragyň laureatlarynyň we olaryň maşgala agzalarynyň Gadymy şäherdäki Nobel muzeýine baryp görmegi bilen başlandy...