Nobel we Bütindünýä azyk baýraklarynyň eýeleriniň 150-den gowragy azyk önümçiliginiň haýal etmän ýokarlandyrylmagyny talap edýän açyk hata gol çekdiler.
The Guardian neşiriniň belleýşi ýaly, bu ýüzlenme dünýäde ýüze çykyp biljek açlyk howpy bilen baglanyşyklydyr. Birleşik howa bilen bagly çökgünlige, syýasy gapma-garşylyklara we bazar kynçylyklaryna salgylanyp, 2050-nji ýyla çenli 9,7 milliard adamy azyk bilen üpjün etmäge taýyn bolmaga çagyrdy. Hünärmenler planetanyň ilatynyň, takmynan, şol mukdara çenli köpeljekdigini çaklaýarlar.
Gol çekenleriň arasynda fizik Robert Wudro Wilson, himik Jennifer Dudna, Dalaý-lama, ykdysatçy Jozef Stiglis, NASA-nyň alymy Sintiýa Rozensweýg, genetik Gebisa Ejeta, Afrika Ösüş bankynyň başlygy Akinwumi Adesina we ýazyjylar Wole Şoýinka we Patrik Modiano bar.
Bu başlangyjy 2024-nji ýyldaky Bütindünýä azyk baýragynyň bilelikdäki baýragynyň eýesi we ösüş meseleleri boýunça ýörite wekil Keri Fauler öňe sürdi.
Hünärmenler tüwi we bugdaý ýaly esasy oba hojalyk ekinleriniň öndürilişiniň durgunlaşýandygyny bellediler. Ýetip gelýän çökgünligiň öňüni almak üçin azyk öndürilişini 50-70% ýokarlandyrmaly.
Birleşik halkara syýasy erkiň we innowasiýalaryň goldanylmagynyň möhümdigini nygtaýar.
“Häzirki wagtda 700 million adam azyk ýetmezçiliginden kösenýär we 2050-nji ýyla çenli bolsa dünýä ilatynyň 1,5 milliard adam köpelmegine garaşýarys, şonuň üçin adamzat deňligiň we durnuklylygyň ýok dünýäsine düşer. Biz iň gowy ylmy tagallalarymyzy häzirki ugry üýtgetmäge gönükdirmeli, ýogsam şu günki çökgünlik ertiriň betbagtçylygyna öwrüler "- diýip, Keri Fauler belledi.
Alymlar gijikdirmegiň ýagdaýy has-da erbetleşdirjekdigini we çökgünligiň netijeleriniň onlarça ýyllap dowam edip biljekdigini duýdurýarlar. Olar döwletleri oba hojalygynyň öndürijiligini ýokarlandyrmaga gönükdirilen ylmy barlaglary gyssagly goldamaga çagyrdy.