Hindistanda gurluşykçylar Mogollar imperiýasyna degişli hum tapdylar

  • 08.11.2024 11:32
  • 12k+

Hindistanda gurluşykçylar gazuw işlerini geçirýärkä, tötänleýin Mogollar döwründen galan hum tapdylar. Bu waka Uttar-Pradeş ştatynyň Çaubara şäherinde bolup geçdi diýip, Heritage Daily ýazýar.

Tapyndy gudrat bilen arheologlaryň eline düşdi, sebäbi işçiler teňňeleri öz aralarynda paýlaşmagy maksat edinýärdiler. Bu açyş baradaky myş-myşlar şäheriň hemme ýerine ýaýrady. Mundan başga-da, “hazyna awçylary” açyş ýerine gelip başladylar. Bularyň hemmesi polisiýanyň ünsüni özüne çekdi, işgärleri derrew tapyp, gymmatly tapyndylary ellerinden aldy. Ol tapyndy 49 teňňeden ybarat bolup, Mogollar döwrüne (1526-1857-nji ýyllar) degişlidir.
Şaý pullaryň käbirinde Şah Jahan I ady bilen hem tanalýan Mirza Şahab-ud-Din Muhammet Hurram bilen baglanyşykly ýazgylar bar. Ol 1628-nji ýyldan 1658-nji ýyla çenli höküm süren Mogol dinastiýasynyň bäşinji imperatorydy.
Beýleki teňňelerde 1719-njy ýyldan 1748-nji ýyla çenli höküm süren 13-nji Mogol imperatory Muhammet şa diýlip tanalýan Mirza Nasir-ud-Din Muhammet şa şekillendirilýär. Mundan başga-da, hazyna pars dilinde ýazylan birnäçe teňňäni öz içine alýar diýip, rambler.ru ýazýar. 
Ýöne hünärmenler parslaryň Mogol imperiýasynyň resmi dillerinden biridigini, mogol diliniň aslynda mongol diliniň hindi-pars görnüşidigini düşündirýärler.
Şeýle-de bolsa, hazyna entek jikme-jik öwrenilmedi. Ol häzir polisiýa bölüminde saklanýar we diňe ähli ýagdaýlar aýdyňlaşdyrylansoň, polisiýa jikme-jik gözden geçirmek üçin arheologlara tapyndylary tabşyrmagy wada berýär.
Mogol imperiýasy esasan häzirki Hindistan, Pakistan, Bangladeş we Owganystanyň günorta-gündogarynda ýerleşýän giň meýdany eýeledi. Takmynan iki asyrlap sebitdäki iň güýçli döwletleriň biri boldy.
Imperiýa 1526-njy ýylda häzirki Özbegistanyň Andijan şäherinden bolan serkerde Babyr tarapyndan esaslandyryldy. Babyr uly goşuna serkerdelik edip, Deliniň soltany Ybraýym Şah Lodiniň üstüne çozdy we goşunlaryny ýeňdi.
Mogollar neberesi dolandyryş we salgyt ulgamynyň özgertmeleri bilen tapawutlanypdyr. Hökümdarlar sansyz hazynalara eýe bolupdyrlar, ýöne 18-nji asyryň başynda raýatlyk uruşyndan soň, imperiýa Aurangzeb tarapyndan pese düşürilipdir. Mogol imperiýasy gowşap, XIX asyrda iňlisler tarapyndan resmi taýdan ýok edilipdir.


düýn 11:03
2.9k+

And daglarynda ýitirilen Tiuanako siwilizasiýasynyň ybadathanasy tapyldy

Arheologlar adybir meşhur arheologik toplumdan, takmynan, 215 km günorta-gündogarda Boliwiýanyň günortasyndaky gadymy Tiuanako siwilizasiýasynyň ybadathanasyny tapdylar. Bu açyş hakynda Antiquity žurnalynda habar berildi...

22.06.2025 19:31
20k+

Hindistanda balykçy birbada 29 sany seýrek balygy tutup, 38 müň dollar gazandy

Hindistanyň Odişa ştatyndan bir balykçy bir gezekde 29 sany seýrek Telia Bhola balygyny tutup, garaşylmadyk ýagdaýda utuş gazandy diýip, KalingaTV neşiri habar berdi. Bu adam Digha derýasynyň deltasynda Nani Gopal traulerinde balyk tutýardy...

22.06.2025 11:49
7k+

Hytaýda seýilgähdäki abatlaýyş işleri wagtynda hazynadan doly gadymy aramgähler tapyldy

Žiçžao şäher okrugynda (Şandun welaýaty, Hytaý) seýilgähdäki abatlaýyş işleri wagtynda arheologlar üç gadymy aramgähiň üstünden bardy. Bu barada Hytaýyň jemgyýetçilik ylymlary akademiýasynyň Arheologiýa institutyna salgylanyp, Independent habar berýär...

17.06.2025 13:01
9.5k+

Ortaýer deňzinde 2570 m çuňlukdan XVI asyra degişli adaty bolmadyk ýükli gämi tapyldy

Fransuz arheologlary Ortaýer deňzinde 2570 metr çuňlukdan XVI asyrda gark bolan söwda gämisini tapdylar. Medeniýet ministrliginiň Suwasty arheologiýa bölüminiň müdiri Arno Şomas bu Fransiýanyň territorial suwlarynda gämi heläkçiligi hasaba alnan iň çuň ýerdir diýip, habar berdi...