Merkuriýniň üstünden kükürt, alýuminiý we kaliý tapyldy

  • 28.10.2024 11:03
  • 3k+

BepiColombo missiýasynyň MPO apparatyna oturdylan MGNS rus neýtron spektrometri Merkuriýniň üstünde kükürdiň, alýuminiýniň we kaliýniň bardygynyň yzlaryny tapdy. Bu barada Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Kosmos barlaglary institutynyň (IKI) uly ylmy işgäri Aleksandr Kozyrewiň sözlerine salgylanýan TASS habar berdi.

“Guralymyzyň esasy wezipelerinden biri - Merkuriýde suwuň toplanyp biläýjek ýerlerini gözlemek we planetanyň global himiki kartasyny döretmekdir. Bu planeta dört golaýlaşmanyň dowamynda eýýäm bu görnüşdäki ilkinji spektroskopiki ölçegleri amala aşyrdyk. Bu gysga möhletli ölçegler Merkuriýde kükürdiň, alýuminiýniň we kaliýniň bardygyny görkezdi, olaryň deňeşdirmeleri, adatça, Messenger gözlegindäki GRS guralynyň öňki ölçeglerine laýyk gelýär "- diýip, Kozyrew XV Moskwa Gün ulgamlarynyň barlagy ylmy maslahatynda aýtdy.

Alym bu üstünlikli ölçemeleriň rus enjamynyň işleýşini we Merkuriýniň üstünde bar bolan maddalaryň global kartasyny düzmekde ulanmak mümkinçiligini tassyklandygyny düşündirdi.
Hünärmeniň sözlerine görä, MPO zondy 2027-nji ýylyň başynda Merkuriýniň töweregindäki durnukly orbita gireninden soň, ilkinji aýlarda zerur maglumatlary ýygnamaga başlar. Bu deslap yglan edilen möhletlerden bir ýyl soň bolýar. Gijä goýulmagy maý aýynda missiýanyň hereketlendirijileriniň işleýşi bilen bagly ýüze çykan kynçylyklar sebäplidir.
BepiColombo programmasy ESA bilen JAXA-nyň bilelikdäki tagallasy bilen 2008-nji ýyldan bäri işleýär. Missiýanyň dowamynda Merkuriýe iki orbital apparat - MPO we MMO eltilmeli, olaryň wezipesi Güne iň ýakyn planetany we onuň töweregindäki giňişligi, şol sanda Merkuriýniň Ýerden görünmeýän tarapyny öwrenmek bolar.
BepiColombo-nyň iki enjamynda oturdylan birnäçe ylmy gural rus hünärmenleriniň gatnaşmagynda işlenip düzüldi. Hususan-da, olar iki neýtron spektrometrden ybarat MGNS gurnamasyny döretdiler. Olar alymlara Merkuriýniň polýuslarynda ýerleşýän kraterlerde suwuň we beýleki uçýan maddalaryň bardygyna ýa-da ýokdugyna düşünmäge we Gün ulgamynyň ilkinji planetasyna olaryň haýsy ýol bilen düşendiklerini açmaga kömek eder.


24.12.2025 10:36
10k+

Günorta Koreýanyň ilkinji hususy raketasy uçurylandan az wagt soň heläkçilige uçrady

23-nji dekabrda Aşgabat wagty bilen sagat 06:13-de Günorta Koreýanyň Innospace hususy kompaniýasynyň raketasynyň ilkinji orbital uçurylyşy amala aşyryldy. Bu synanyşyk şowsuz tamamlandy: uçurylandan takmynan 30 sekunt soň raketa ýere gaçdy we bortundaky ähli ýük ýitirildi...

23.12.2025 18:00
4.6k+

Gadymy ösümlikler güller peýda bolmazdan millionlarça ýyl öň, mör-möjekleri özüne çekmek üçin gozalaryny gyzdyrypdyrlar

Biologlaryň halkara topary ösümlikleriň, güller peýda bolmazdan millionlarça ýyl öň, ýylylyk ýaýratma — "görünmeýän ýagtylyk" — arkaly mör-möjekleri özüne çekendigini anyklady. Bu açyş mezozoý eýýamynda agdyklyk eden, infragyzyl yşaratlara esaslanýan aragatnaşyk kanalynyň bolandygyny subut edýär...

23.12.2025 13:31
6.5k+

Mihaela Benthaus maýyp arabasynda kosmosa uçan ilkinji adam boldy

Germaniýaly 33 ýaşly aerokosmos inženeri Mihaela Benthaus maýyp arabasynda kosmosda bolup gören ilkinji adam hökmünde taryha girdi. Uçuş Blue Origin kompaniýasynyň New Shepard suborbital kapsulasynda amala aşyryldy diýip, CNN habar berýär...

22.12.2025 14:44
3.5k+

NASA Günüň ýüzündäki plazma partlamasynyň iň jikme-jik kadrlaryny çap etdi

NASA-nyň Parker Solar Probe apparaty Günüň ýüzünden zyňylýan Gün maddasynyň şu wagta çenli iň aýdyň suratlaryny almagy başardy. Suratlarda gyzgyn plazmanyň bir böleginiň partlamadan soň kosmosa gitmän, tersine, yzyna öwrülip, ýyldyza tarap "U-öwrümini" amala aşyrýandygy görünýär...