Merjen deňziniň temperaturasy 400 ýylyň içinde rekord derejä ýetdi

  • 10.08.2024 12:24
  • 6.9k+

Merjen deňziniň suwunyň temperaturasy soňky 400 ýylyň içinde iň ýokary derejä ýetdi. Bu barada Nature žurnalynda çap edilen täze barlagda aýdylýar.

Alymlar 1618-nji ýyldan 2024-nji ýyla çenli ýygnalan merjen skeletleri we gurallar arkaly alnan maglumatlary seljerdiler. Barlag çalt maýlamaklygyň 1960-njy ýylda başlandygyny we soňky ýyllarda iň ýokary derejä ýetendigini görkezdi.
Alty yssy ýylyň bäşisi soňky on ýylda hasaba alyndy, 2016, 2017, 2020, 2022 we 2024-nji ýyllarda temperatura ortaça temperaturadan 1 dereje ýokary boldy.
Barlagçylar bu görkezijileri adamyň parnik gazlarynyň zyňylmagyna sebäp bolýan işi bilen baglanyşdyrýarlar.
Ählumumy maýlamak dowam edýärkä, Uly Barýer rifine howp salýan, merjenleriň köpçülikleýin solmasy bolup geçýär. Eger global maýlamak dowam etse, merjen rifleriniň 90% -i ýakyn onýyllyklarda ýok bolup biler.
Alymlar täsin deňiz ekoulgamlaryny gorap saklamak üçin zyýanly zyňyndylary haýal etmän azaltmaga çagyrýarlar.


24.10.2025 16:48
8.1k+

Islandiýada ilkinji gezek çybynlar peýda boldy

Islandiýada ilkinji gezek çybynlar ýüze çykaryldy. Häzire çenli ýurt dünýäde olardan azat bolan iki ýeriň biri hasaplanýardy – indi ýeke-täk şeýle ýer Antarktida bolup galdy. Ilkinji çybynlar Reýkýawikden günorta-günbatarda Kýos buzluk jülgesinde göründi...

16.10.2025 10:42
6.9k+

Hytaýda maýlama sebäpli XXI asyryň ahyrynda tutuş ýurtda çaý ösdürip ýetişdirip bolar

2090-njy ýyla çenli Hytaýda çaý ösdürip ýetişdirmek üçin amatly 137 müň inedördül kilometre golaý täze ýer peýda bolup biler diýip, Günorta-Günbatar uniwersitetiniň alymlary N+1 neşirine beren maglumatynda aýdýarlar...

19.09.2025 14:55
5.3k+

Awstraliýada 1,5 mln adam umman derejesiniň ýokarlanmagy sebäpli howp astynda

Awstraliýanyň klimat gullugy global ýylamanyň netijeleri barada çaklamasyny hödürledi. Maglumatlara görä, 2050-nji ýyla çenli umman derejesiniň ýokarlanmagy ýurduň 1,5 million ýaşaýjysynyň janyny howp astyna goýup biler diýip, The Guardian habar berýär...

13.09.2025 15:05
7.4k+

Alýaskadaky derýa baky doňaklygyň eremegi sebäpli mämişi reňke boýaldy

Bir wagtlar arassa suwy bilen tanalýan Alýaskanyň demirgazyk-günbataryndaky Salmon derýasy soňky ýyllarda ep-esli üýtgedi. 1977-nji ýylda ýazyjy Jon Makfi ony "meniň öňde-soňda gören iň arassa suwum" diýip häsiýetlendirdi...