Renessans döwrüne degişli alymyň barlaghanasynda wolframyň yzlary tapyldy

  • 01.08.2024 17:41
  • 2.8k+

Daniýaly astronom we alhimik Tiho Brageniň (1546-1601) barlaghanasynda wolframyň yzlary tapyldy, bu metal himikler tarapyndan iki asyrdan soň açyldy. Bu barada, Günorta Daniýa uniwersiteti habar berýär.

Brage Kopengageniň golaýynda ýerleşýän Wen adasyndaky Uraniborg obserwatoriýasynda işläpdir. Alym aradan çykandan soň gysga wagtyň içinde obserwatoriýa ýumrulypdyr. Gözlegçiler bu ýerde tapylan keramiki galyndylary gözden geçirdiler we olarda nikel, mis, sink, galaýy, altyn, simap we gurşun ýaly dürli mikroelementleriniň ýokary konsentrasiýasyny tapdylar. Şeýle-de bolsa, wolfram aýratyn ünsi özüne çekdi.
Alymlaryň aýtmagyna görä, wolfram Brageniň döwründe entek belli bolmadyk himiki elementdi. Bu açyş, 1781-nji ýylda ilkinji gezek sap arassa wolframy alan şwesiýaly himik Karl Şeýele degişli edilýär.
Brageniň öz synaglarynda ulanan mineralynyň düzüminde wolfram bilen çaknyşan bolmagy ahtimal. Beýleki bir çaklama görä, Brageniň XVI asyrda “möjek köpügi” (nemes dilinde - Wolfram) atly näbelli bir zady suratlandyran Georgius Agrikolanyň işleri barada bilen bolmagy hem ähtimal. Şeýle-de bolsa, gözlegçileriň bu çaklamalar bilen baglanyşykly hiç hili subutnamasy ýok.


şu gün 07:29
3.1k+

Hytaýly alymlar ilkinji gezek Arktikanyň buzunyň aşagyna adam tarapyndan dolandyrylýan çümmek işini geçirdiler

Hytaýly ummany öwrenijiler Arktikanyň buzunyň aşagynda ilkinji adam tarapyndan dolandyrylýan çuňluga çümmek işini geçirdiler. Geçen hepde tamamlanan ekspedisiýa polýar ekoulgamynyň ýagdaýy barada täze maglumatlary berdi diýip, Interesting Engineering ýazýar...

düýn 17:45
2.8k+

Fizika boýunça Nobel baýragy kwant tehnologiýalary ulgamynda açyş üçin berildi

Nobel komiteti 2025-nji ýylyň fizika boýunça baýragynyň eýelerini yglan etdi – olar üç amerikaly alym Jon Klark, Mişel Dewore we Jon Martinis boldy. Olara baýrak “makro derejesinde kwant tunneliniň açyşy we elektrik zynjyrynda energiýanyň kwantlaşmagyny görkezendigi üçin” berildi...

düýn 13:08
4.1k+

Astronomlar sekuntda 6 milliard tonna tizlikde ulalýan ýalňyz planetany tapdylar

Astronomlar «sergezdan-planetanyň» – ýyldyzyň daşyndan aýlanman, kosmosda erkin gezip ýören obýektiň massasynyň rekord derejede ösýändigini hasaba aldylar. Ýewropanyň Günorta obserwatoriýasynyň «Örän uly teleskopynyň» (VLT) kömegi bilen geçirilen gözegçilikler, bu planetanyň sekuntda 6 milliard tonna tizlikde gaz we tozan sorup alýandygyny görkezdi...

düýn 13:02
3.6k+

Alymlar ebedi doňaklykdaky ýaşy, takmynan, 40 müň ýyl bolan mikrob­lary oýartdylar

Kolorado uniwersitetiniň (Boulder şäheri, ABŞ) alymlary on müňlerçe ýyl mundan ozal ebedi doňaklykda doňup galan gadymy mikroblary janlandyrdylar. Käbir nusgalardaky mikroorganizmler, takmynan, 40 müň ýyl bäri «uklapdyr»...