Dubaýdaky Al-Sinniýa adasyndaky dürçüler şäheriniň harabalyklary IV asyra degişli hasaplanylýar

  • 16.05.2024 13:37
  • 13k+

Arheologlar Dubaýyň 42 km demirgazyk-gündogarynda ýerleşýän Al-Sinniýa adasyndan birnäçe gadymy oturymly ýerleriň galyndylaryny tapdylar. Tapyndylar sebitiň irki taryhyny açýar diýip, BAE-niň Syýahatçylyk we arheologiýa departamentine salgylanýan Miami Herald ýazýar.

2023-nji ýylyň mart aýynda tamamlanan gazuw-agtaryş işleriniň biri gadymy dürçüleriň şäheriniň harabalyklarynda geçirilipdi. Arheologlaryň bellemegine görä, azyndan 1600 ýyl ozal bu ýerde durmuş gaýnap-joşupdyr we dür işläp bejeriş  senagaty gülläp ösüpdir.
Hünärmenler çen bilen Mesopotamiýadan getirilen köp sanly uly küýzeleriň üstünden barypdyrlar. Indi alymlar tapylan artefaktlaryň ikisinde birinji we dördünji asyrlara degişli arameý ýazgylarynyň bardygyny anykladylar.
Bu harabalyklaryň taryhy çeşmelerde agzalýan ýitip giden Tawam şäherine degişlidigi bellendi. Müňlerçe ýyl bäri sebitiň medeniýetiniň aýrylmaz bölegi bolan dür gözlemek bu ýerde ençeme asyrlaryň dowamynda gülläp ösüpdir.
Adanyň Deýr-as-Siniýa diýlip atlandyrylýan başga bir böleginde geçirilen gazuw-agtaryş işleri hem gyzykly tapyndylary berdi. Departament tarapyndan çap edilen  suratlarda kenar ýakasyny syryp uzap gidýän daş diwarlaryň setiri görkezilýär. Görnüşine görä, olar köp sanly gönüburçly saklawjaýlary emele getirýär.
Adada soňky dört ýylyň dowamynda geçirilen gazuw-agtaryş işleri dowam etdirilse gerek.


08.09.2025 13:16
2.8k+

Fizikler buzy epip, elektrik energiýasyny aldylar

Alymlar suw buzy epilende elektrik togunyň çykýandygyny ýüze çykardylar. Fleksoelektrik täsiri diýlip atlandyrylýan bu hadysa dürli temperaturalarda syn edildi. Bu açyş çabga bulutlarynda ýyldyrymyň nähili emele gelýändigine has gowy düşünmäge kömek edýär...

07.09.2025 18:54
4.7k+

Gadymy ýantar daşynda “şahly” garynjalaryň täze görnüşi tapyldy

Sankt-Peterburg döwlet uniwersitetiniň alymlary Baltika ýantarynda garynjanyň, takmynan, 37 million ýyl ozal ýaşap geçen näbelli görnüşini tapdylar. Nusga Kaliningrad oblastynyň çäginde tapyldy we ol ganatly ene garynjadyr diýip, TechInsider habar berýär...

06.09.2025 17:40
3.4k+

Fizikler Älemiň geljegini çaklamak üçin matematiki enjam döretdi

Moskwanyň fiziki-tehniki institutyndan (MFTI) rus fizik-teoretikleri Älemimiziň geljegini çaklamak üçin täze matematiki gural döretdi. Ol kosmos masştabynda kwant meýdanlarynyň özüni nähili alyp barýandygyny beýan edýär we Äleme giňelmek şertlerinde nämäniň garaşýandygyna düşünmäge kömek eder...

05.09.2025 17:25
3.4k+

Nanotehnologiýa pudagyndaky patentleriniň sany boýunça Hytaý dünýäde birinji ýerde durýar

2000-nji ýyldan 2025-nji ýyla çenli dünýäde nanotehnologiýa pudagynda 1,07 milliondan gowrak patent hasaba alyndy. Şolaryň 464 müň sanysy Hytaýda hasaba alyndy. Şeýle maglumatlar Pekindäki Nanotehnologiýa forumynda neşir edilen “Hytaýyň nanotehnologiýa senagaty 2025” atly Ak kitapda getirilýär...