Duz bölejiginden uly däl: beýniden maglumat ýygnamak üçin ownujak datçikler döredildi

  • 23.03.2024 20:54
  • 6.6k+

Braun uniwersitetiniň ylmy gözlegçiler topary beýniniň işjeňligi baradaky maglumatlary okap bilýän kiçi simsiz datçikleri hödürledi. Her çipiň ululygy gönüden-göni beýni dokumalaryna ýerleşdirmäge mümkinçilik berýän ölçegden - 1 mm-den geçmeýär.

Newrotehnologiýa pudagyndaky täze ösüş barada Nature Electronics üçin taýýarlanan  makalada gürrüň berilýär.
Datçikleriň işleýşi neýronlaryň işleýşine meňzeş, olar hakyky wagtda simsiz aragatnaşyk arkaly maglumaty gysyp geçirýärler. Bu alymlara bedeniň temperaturasy, neýromediatorlaryň derejesi we beýleki biomarkerler ýaly, dürli görkezijilere gözegçilik etmäge mümkinçilik berýär.
Synag wagtynda 78 datçikli ulgam minimal ýalňyşlyklar bilen beýniniň işjeňligi baradaky maglumatlary ýygnamagy we geçirmegi üstünlikli görkezdi.
Alymlaryň sözlerine görä, bu ösüş implant edilýän we ýanyňda göterilýän lukmançylyk enjamlarynyň täze nesli üçin esas bolup biler. Häzirki wagtda gözlegçiler datçikleriň energiýa sarp edişini optimizirlemäge we bu tehnologiýanyň ulanylyp bilinjek  täze ugurlaryny tapmaga ünsi jemleýärler.


30.11.2025 22:24
4.5k+

Türkmenistanyň ýaş startapçylarynyň bäsleşiginiň jemleri jemlenildi

Türkmenistanda «Türkmenistan – mümkinçilikleriň ýurdy» atly ýaş innowatorlaryň bäsleşigi tamamlandy. Ol tehnologiýa, ylym we telekeçilik dünýäsinde özlerini görkezmäge taýýar mekdep okuwçylaryny, talyplary we ýaş mugallymlary birleşdirdi...

30.11.2025 20:51
7.9k+

Garynjalarda agalygy eýelemegiň täsin taktikasy ýüze çykaryldy

Ýaponiýaly alymlar garynjanyň käbir görnüşleriniň başga koloniýalary eýelemek üçin ulanýan täsin mehanizmini ýüze çykardylar. Görnüşine görä, käbir korolewa-basyp alyjylar himiki ýaragy ulanyp, işçi garynjlary aldaw bilen öz urugbaşyny ýok etmäge mejbur edýärler we onuň ýerini eýeleýärler...

26.11.2025 11:15
2.1k+

Türkmen alymlary alunitiň, tozganyň we rozmariniň binýadynda fitomineral bejeriş gelini işläp taýýarladylar

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Intellektual eýeçilik boýunça döwlet gullugy «Alunitiň, tozganyň (Taraxacum officinale) we rozmariniň (Rosmarinus officinalis) fitomineral bejeriş geli» atly işläp taýýarlamak tehnologiýasyna awtorlyk hukugyny bellige aldy...

26.11.2025 10:04
2k+

Garaharsaň hatda adatdan daşary kosmos şertlerinde-de ýaşaýşa ukyply bolup çykdy

Physcomitrium patens garaharsaň (moh) görnüşiniň sporalary Halkara kosmos stansiýasynyň daşynda dokuz aý bolandan soň hem ýaşaýşa ukyply bolup galdy. Kosmosda wagty olar wakuuma, temperatura üýtgemelerine, mikrograwitasiýa, ultrabenewşe şöhlelerine we kosmos radiasiýasyna sezewar boldy diýlip, iScience žurnalyndaky täze makalada aýdylýar...