Duz bölejiginden uly däl: beýniden maglumat ýygnamak üçin ownujak datçikler döredildi

  • 23.03.2024 20:54
  • 6.6k+

Braun uniwersitetiniň ylmy gözlegçiler topary beýniniň işjeňligi baradaky maglumatlary okap bilýän kiçi simsiz datçikleri hödürledi. Her çipiň ululygy gönüden-göni beýni dokumalaryna ýerleşdirmäge mümkinçilik berýän ölçegden - 1 mm-den geçmeýär.

Newrotehnologiýa pudagyndaky täze ösüş barada Nature Electronics üçin taýýarlanan  makalada gürrüň berilýär.
Datçikleriň işleýşi neýronlaryň işleýşine meňzeş, olar hakyky wagtda simsiz aragatnaşyk arkaly maglumaty gysyp geçirýärler. Bu alymlara bedeniň temperaturasy, neýromediatorlaryň derejesi we beýleki biomarkerler ýaly, dürli görkezijilere gözegçilik etmäge mümkinçilik berýär.
Synag wagtynda 78 datçikli ulgam minimal ýalňyşlyklar bilen beýniniň işjeňligi baradaky maglumatlary ýygnamagy we geçirmegi üstünlikli görkezdi.
Alymlaryň sözlerine görä, bu ösüş implant edilýän we ýanyňda göterilýän lukmançylyk enjamlarynyň täze nesli üçin esas bolup biler. Häzirki wagtda gözlegçiler datçikleriň energiýa sarp edişini optimizirlemäge we bu tehnologiýanyň ulanylyp bilinjek  täze ugurlaryny tapmaga ünsi jemleýärler.


düýn 11:53
3.7k+

Alymlar Atlantika ummanynda mega ýertitremeler zolagyny açdylar

Atlantika ummanynda güýçli ýertitremelerine we sunamilere sebäp bolup biljek tektoniki jaýryklar emele gelýär diýip, Nature Geoscience  žurnalynda çap edilen barlagyň netijesinde aýdylýar. Alymlar Portugaliýanyň litosfera plitalaryndaky belli jaýryklardan uzakda ýerleşýändigini, ýöne bu ýurtda ýertitremeleriniň ençeme gezek hasaba alnandygyny ýatlatdylar...

31.08.2025 08:48
8.8k+

Koloradoda dinozawrlardanam has gadymy pyşbaganyň görnüşi tapyldy

Paleontologlar Chelydridae maşgalasyndan bolan pyşbagalaryň ozal näbelli sütün öýjükli neslini  we görnüşini tapdylar. Olary Koloradodan tapylan bitin çanagyna we beýleki galyndylaryna esaslanyp suratlandyrmak başartdy...

26.08.2025 13:37
9.7k+

Müsürde suwdan gadymy Kanopus şäheriniň bölekleri çykaryldy

Müsür häkimiýetleri Aleksandriýanyň golaýynda Abu-Kir aýlagynda ýerleşen suwa giden gadymy şäheriň böleklerini gury ýere çykardy diýip, The Guardian habar berýär. Bu Müsüri tas 300 ýyl dolandyran Ptolemeý nesilşalygynyň dolandyran we 600 ýyl töweregi ýurdy dolandyran Rim imperiýasynyň döwründe möhüm merkeze öwrülen Kanopus şäheri hasaplanýar...

26.08.2025 13:26
5.2k+

Paleontologlar dinozawrlaryň ýelken şekilli arkasy bolan täze görnüşini açdy

Paleontologlar dinozawrlaryň ýelken şekilli arkasy bolan täze görnüşini açdy. Istiorachis macarthurae adyny alan bu jandarlar 120 mln ýyldan gowrak ozal Angliýanyň günorta kenaryndan uzak bolmadyk ýerde ýaşapdyr diýip, Londondaky Tebigy taryh muzeýine salgylanyp, CNN habar berýär...