BMG: 2023-nji ýyl gyzgynlyk, buzlaryň eremegi we howanyň üýtgemegi boýunça rekordlary täzeledi

  • 21.03.2024 11:21
  • 15k+

Bütindünýä Meteorologiýa Guramasynyň hasabatyna görä, 2023-nji ýyl gözegçiligiň taryhynda iň yssy ýyl boldy. Ýeriň üstüniň ortaça temperaturasy industrialdan öňki derejeden Selsiý boýunça 1,45 gradus ýokary geçdi diýip, TASS habar berýär.

“Bu gözegçiligiň taryhynda iň yssy onýyllyk boldy” – diýip, gurama belledi.

2023-nji ýylyň iýun aýyndan dekabr aýy aralygyndaky ähli aýlar rekord derejede maýyl boldy, iýul, awgust we sentýabr bolsa aýratyn uly tapawut bilen rekord goýdy.
Gurama global temperaturanyň uzak möhletleýin ýokarlanmagyny atmosferada bug gazlarynyň konsentrasiýasynyň ýokarlanmagy bilen baglanyşdyrýar. 2023-nji ýylda Antarktikada deňiz buzunyň giňişligi gözegçiligiň taryhynda iň pesi boldy. Gyşyň ahyrynda onuň iň uly meýdany geçen rekord ýylyna garanyňda 1 mln inedördül kilometr azdy.
Bütindünýä Meteorologiýa Guramasynyň Baş sekretary Andreýa Seleste Saulo adamzadyň Pariž şertnamasy tarapyndan kesgitlenen Selsiý boýunça 1,5 gradus ýylylyk derejesine hiç haçan şeýle ýakyn bolmandygyny aýdýar. “BMG jemgyýeti dünýä gyzyl howp signalyny iberýär” diýip, ol belledi.
Gurama howanyň üýtgemegine garşy aýgytly hereketlere çagyrýar.
Ýatlap geçsek, Pariž şertnamasyna 2015-nji ýylda gol çekildi. Oňa gatnaşyjy ýurtlar ortaça ýyllyk temperaturanyň ösüşini Selsiý boýunça 1,5 ýa-da 2 gradus derejesinde saklamak üçin geljek onýyllyklarda CO2 žyňyndylaryny meýletin azaltmaga borçlandylar.


16.01.2025 15:49
5.7k+

Süýji suwda ýaşaýan jandarlaryň dörtden bir bölegine ýitip gitmek howpy abanýar

Tebigaty goramagyň halkara bileleşiginiň (IUCN) ýolbaşçylygyndaky alymlar derýalarda, köllerde we beýleki süýji suw howdanlarynda ýaşaýan janly-jandarlaryň ýagdaýyny ilkinji gezek giňişleýin öwrendiler. Netijeler...

12.01.2025 23:56
7.1k+

Zambezi gurap gutardy diýen ýaly: Derýada suwuň derejesi örän pese düşdi

Namibiýanyň çägindäki Zambezi derýasynda suwuň derejesi howsalaly görkezijä ýetdi. Derýanyň guramagy ýerli infrastruktura we ykdysadyýet üçin uly howp döredýär diýip, The Namibian habar berýär. Afrikanyň iň uly...

11.01.2025 15:30
7.2k+

2024-nji ýyl howa gözegçilikleriniň taryhynda hasaba alnan iň yssy ýyl boldy

1850-nji ýyllardan bäri hasaba alynýan maglumatlara görä, 2024-nji ýyl iň yssy ýyl boldy. Ýewropanyň «Kopernik» howa gullugynyň maglumatlaryna görä, ýyllyk ortaça temperatura senagatlaşmadan öňki döwür (1850-1900...

31.12.2024 13:22
10k+

Dünýäde iň uly aýsberg ýyly suwlara tarap ýüzýär. Ol bir aýda bölünip başlar

Ýer ýüzünde iň uly aýsberg “A23a” Antarktikanyň demirgazyk bölegine tarap hereket edýär we alymlaryň pikiriçe, bir aýyň içinde ol bölünip başlar diýip, Anadolu agentligi habar berýär. Ägirt buz massasy baryp 1986...