ABŞ ýarym asyrdan soň Aýa gaýdyp bardy. Hususy Nova-C moduly hemranyň günorta polýusyna gondy

  • 24.02.2024 17:54
  • 8.8k+

23-nji fewralda Intuitive Machines-niň hususy eýeçiligindäki Nova-C moduly Aýa gondy we ABŞ-da döredilen apparat 52 ýylyň içinde ilkinji gezek Aýa gondy. Bu waka hususy kompaniýalaryň kosmos gözleginde barha möhüm rol oýnaýandygyny görkezýär diýip, 3DNews habarlar gullugy ýazýar.

"Odisseý" lakamly Nova-C Aýyň günorta polýusyndan, takmynan, 300 km uzaklykda ýerleşýän Malapert A kraterine gondy. Bu owal-ahyl gonulan iň günorta nokatdyr.
Aýyň üstüne arassa gonuş birbada mümkin däldi. Lidarlaryň nädogry işlemegi sebäpli gonuş Aýyň töwereginden bir aýlaw edip, orbitada biraz gijikdirmeli boldy. Netijede, NASA-nyň dopler lidary ulanyldy.
Odisseý gämisinde 12 sany ylmy gural bar, olaryň 6-sy NASA, galanlary hususy kompaniýalar tarapyndan üpjün edilýär. Olaryň arasynda lazer reflektorlary we beýleki kosmos gämileriniň geljekde aşak gonmagyna kömek etjek maýak, şeýle hem Aýyň heýkeli, Aý obserwatoriýasynyň taslamasy üçin termiki matanyň nusgasy we kameralar bar.
Nova-C missiýasy – bu NASA-nyň kosmos gözlegine hususy kompaniýalary çekmegi maksat edinýän CLPS (Commercial Lunar Payload Services) maksatnamasynyň bir bölegi.
Modulyň enjamlary, takmynan, 14 Ýer gije-gündizinde işlär, şondan soň ol “uka gider”.
Belläp geçsek, häzirki wagtda Aýa kosmos missiýalaryny diňe dört ýurt – SSSR, Hytaý, Hindistan we ýakynda, has dogrusy, geçen aýda Ýaponiýa amala aşyrdy. Birleşen Ştatlar Ýeriň hemrasynyň üstüne adam iberen ýeke-täk ýurtdur.


düýn 19:02
2.3k+

Hytaýda depressiýa garşy göreşmek üçin syçanlara adam beýnisiniň öýjükleri oturdyldy

Hytaýly alymlar sütün öýjüklerinden adam beýnisiniň öýjüklerini döredip, depressiýadan ejir çekýän syçanlara oturtdylar. Synaglaryň netijesinde öýjükleriň transplantasiýasy haýwanlarda aladany, göwnüçökgünlik duýgusyny azaltdy we lezzet almak ukybyny güýçlendirdi diýip, South China Morning Post neşiri ýazýar...

düýn 15:09
1.9k+

Paleontologlar 5 million ýyl mundan ozal ýaşap geçen keýigiň galyndylaryny tapdylar

Tennessiniň (ABŞ) Greý şäherindäki Greý fosil muzeýiniň paleontologlary, takmynan, 5 million ýyllyk keýigiň galyndylaryny tapdylar. Bu barada Palaeontologia Electronica žurnalynda çap edilen ylmy işde aýdylýar...

düýn 14:23
880

Kremniý jülgesinde EKO-da düwünçekleri IQ boýunça saýlamaga gyzyklanma artýar

Kremniý jülgesinde geljekki çaganyň aň derejesini çaklamagy wada berýän düwünçekleriň genetiki barlagyny ulanmak tejribesi giňden ýaýraýar. Şeýle hyzmatlaryň bahasy alty müňden elli müň dollara çenli bolup, barly maşgalalaryň arasynda isleg döredýär diýip, The Wall Street Journal ýazýar...

18.08.2025 19:26
6.4k+

Russiýada kömelegiň ozal näbelli  görnüşi tapyldy

Russiýanyň alym-mikologlary Sihote-Alin goraghanasyna ekspedisiýa wagtynda kömelegiň ozal näbelli görnüşini tapdylar. Bu barada goraghananyň Telegram kanalynda habar berildi. Täze görnüş goraghananyň işgäri Wladimir Sokolowyň hormatyna Sokolowyň krepidotusy (Crepidotus sokolovii) diýlip atlandyryldy...