Günde magnit hadysasyna getirip biljek güýçli tolgunma bolup geçdi

  • 17.02.2024 12:20
  • 15k+

2024-nji ýylyň 16-njy fewralynda Günüň ýüzünde X2.5 klasa degişli kuuwatly tolgunma bolup geçdi. Bu klas öz kategoriýasynda iň ýokarysydyr. Bu barada TASS agentligi Amaly geofizika institutynyň Geliogeofizika gullugyna salgylanyp habar berdi.

Aşgabat wagty bilen 11:53-de hasaba alnan tolgunma 16 minut dowam etdi we radioşöhlelenme hem-de radioaragatnaşyk-kommunikasiýa ulgamlarynyň bozulmagyna getirdi.
Ýeriň ionosferasyna täsir derejesi bäş derejeli şkalada R3 (güýçli) derejäni görkezdi. R5 - ekstremal dereje. Häzirki wagtda ol R1 (gowşak) derejä çenli aşak düşdi. 
Gün şöhlelenmeleri A, B, C, M we X klaslara bölünýär.
X – iň kuwwatly klas. A0.0 minimal klas Ýeriň orbitasynda 1 inedördül metre 10 nWt şöhlelenme kuwwatyna deň. Indiki harpa geçende kuwwatlylyk 10 esse artýar.
Tolgunma netijesinde Günde plazma buludy emele gelip biler, ol Ýere aralaşyp, magnit hadysasyny döredip biler.
Magnit hadysalary adamlaryň özüni duýşuna, elektrik enjamlaryň we hemra ulgamlarynyň işine täsir edip bilýär.


30.09.2025 18:01
2.4k+

Alymlar berk sosial baglanyşyklar biologiki taýdan garramagy haýalladýar diýip hasaplaýarlar

Amerikaly barlagçylar ömrüň dowamynda berk sosial baglanyşyklaryň biologiki taýdan haýal garramak bilen baglanyşyklydygyny anykladylar. Bu barada "Brain, Behavior & Immunity - Health” žurnalyndaky makala salgylanýan PsyPost ýazýar...

30.09.2025 10:22
4k+

Kofein çylşyrymly meseleleri çözmekde adamlaryň tutanýerliligini ýokarlandyrýar

Täze barlag kofeniň çylşyrymly ýa-da bölekleýin çözmek mümkin bolmadyk meseleleri çözmekde tutanýerliligi ýokarlandyryp biljekdigini görkezdi. Munuň täsiri dartgynly ýagdaýdaky adamlarda has hem göze ilýärdi. Synaglara ABŞ-nyň Massaçusets ştatynyň Amhýorst kollejiniň 329 talyby gatnaşdy...

29.09.2025 12:30
3.5k+

Ýaponiýada mör-möjekleri çekmek üçin "garynja aldawyny" ulanýan ösümlik tapyldy

Ýaponiýada duş gelýän Vincetoxicum nakaianum atly ösümlik tozanlanmak üçin adatdan daşary strategiýany ulanýar. Ol ýarym iýlen ýa-da ýaralanan garynjalaryň çykarýan ysyny gaýtalap, tohumly mör-möjekleri özüne çekýär...

27.09.2025 19:28
9.7k+

Argentinada öň belli bolmadyk ýyrtyjy megaraptoryň we onuň pidasynyň galyndylary tapyldy

Argentinanyň günortasynda paleontologlar güýçli öňki elleri we uzyn dyrnaklary bolan öň näbelli ýyrtyjy dinozawryň galyndylaryny ýüze çykardylar. Bu tapyndy megaraptor nesliniň Günorta Amerikada uzak wagtlap ýaşandygyny tassyklaýar diýip, Nature Communications žurnalynda bellenýär...