Alymlar sütün öýjüklerini almagyň täze usulyny oýlap tapdylar

  • 19.08.2023 17:22
  • 6.2k+

Garri Perkins lukmançylyk gözleg institutynyň, Günbatar Awstraliýa uniwersitetiniň we Awstraliýanyň beýleki ylmy guramalarynyň alymlary sütün öýjüklerini almak üçin adam öýjüklerini programmirlemegiň täze usulyny oýlap tapdylar. Gözlegiň netijeleri Nature žurnalynda çap edildi.

2000-nji ýyllarda jynsy köpelmä gatnaşmaýan bedeniň somatik öýjükleriniň düwünçejik öýjüklerine (ESC) meňzeş öýjüklere emeli usulda gaýtadan düzülip bilinjekdigi ýüze çykaryldy. ESC-ler adam bedenindäki islendik öýjüge öwrülmäge ukyply bolup, olary biomedikal we bejeriş maksatlary üçin peýdaly edýär.
Şeýle-de bolsa, gaýtadan düzülen öýjükler ESK-leriň arasynda funksional tapawutlary döredip biljek öňki ýagdaýynyň epigenetiki ýadyny saklaýar we olaryň ulanylyşyny çäklendirýär. Bu meseläni çözmek üçin alymlar düwünçejik ösüşiniň has ir ýüze çykýan öýjüginiň epigenomynyň täzeden açylmagyna meňzeýän TNT-gaýtadan programmirlemek atly täze bir usul döretdiler.
Geçirilen synaglar täze düzülen TNT öýjükleriniň adam ESK-lerine, adaty gaýtadan programmirlemek arkaly öndürilenlere garanyňda, molekulýar taýdanam we işleýiş taýdanam has meňzeýändigini görkezdi.


düýn 14:32
4.3k+

Plastik galyndylardan parasetamol öndürmegiň usuly tapyldy

Edinburg uniwersitetinden professor Stiwen Uollesiň ýolbaşçylygyndaky alymlar topary plastik galyndylarynyň derman öndürmek üçin ulanylyp bilinjekdigini kesgitlediler. Bu barada Nature žurnalyndaky barlaga salgylanýan The Guardian ýazýar...

24.06.2025 13:34
2.3k+

Awstraliýaly kebeleklerde ugruny ýyldyzlara görä kesgitlemek ukyby ýüze çykaryldy

Awstraliýaly bogong kebelekleri ( Agrotis infusa ) ýyldyzlardan we Ýeriň magnit meýdanyndan ugur alyp, müň kilometre çenli aralygy geçmäge ukyply. Bu Awstraliýanyň Milli uniwersitetiniň, Günorta Awstraliýa uniwersitetiniň we beýleki barlag merkezleriniň hünärmenleriniň gelen netijesidir...

24.06.2025 13:32
2.4k+

Aýnadan çap etmek üçin ilkinji 3D printeri döredildi

Massaçusets Tehnologiýa institutynyň Linkoln barlaghanasynyň barlagçylary aýna zatlary öndürmäge ukyply ilkinji 3D printeri çykardylar. Şu wagta çenli additiw önümçilik şokolad we plastmassa ýaly dürli materiallary öz içine alypdy, ýöne organiki däl aýna bu tehnologiýanyň çäginden daşarda galyp gelýärdi...

24.06.2025 12:40
6.1k+

Britaniýaly alymlar robotlaryň kömegi bilen Arktikany gaýtadan doňdurmak isleýär

Britaniýanyň ARIA hökümet agentligi suwasty robotlaryň kömegi bilen Arktikanyň buz örtüginiň galyňlygyny saklamak we artdyrmak mümkinçiliklerini öwrenmek üçin 10 mln funt sterling (takmynan, $13,4 mln) bölüp berdi diýip, The Times habar berýär...