Pensilwaniýa ştatynyň uniwersitetiniň alymlary üýtgeşik LionGlass aýnasyny döretdiler. Ol adaty aýnadan on esse berk bolup, önümçiligi uglerod zyňyndylaryny adaty aýna taýýarlaýyş usuly bilen deňeşdirilende, 50% azaltmaga mümkinçilik berýär. Geljekde aýnalamak prosesi has ýönekeý we ygtybarly bolup biler hem-de aýna taýýarlamak üçin serişdeleri netijeli harçlamaga mümkinçilik berer diýip, SciTechDaily ýazýar.
Bütin dünýäde aýna önümçiligi netijesinde kömürturşy gazynyň zyňyndylary ýylda azyndan 86 mln tonna barabar bolýar. Täze görnüşli aýna bilen bu görkezijini iki esse azaldyp bolar diýip, alymlar belleýär.
Öý goşlarynyň predmetlerini (penjirelerden başlap gap-gaçlara çenli) taýýarlamak üçin ulanylýan adaty hek-natriý silikat aýnasy üç esasy komponentiň eredilmegi bilen taýýarlanýar: kwars çägesi, kalsinirlenen soda we hek daşy. Kalsinirlenen soda - bu natriý karbonaty, hek daşy bolsa - kalsiý karbonaty.
"Aýna eredilen wagty karbonatlar oksidlere dargaýarlar we atmosfera zyňylýan kömürturşy gazyny çykarýarlar. LionGlass uglerod düzümli materiallaryň ulanylmagyny aradan aýyrýar we aýnanyň ereme temperaturasyny ep-esli peseldýär" - diýip, materiallary öwrenmek we inženeriýa boýunça professor hem-de taslamanyň baş gözlegçisi Jon Mauro düşündirýär.
CO2 zyňyndylarynyň esasy bölegi peçleri ýokary temperaturalara çenli gyzdyrmak üçin zerur bolan energiýanyň paýyna düşýär. Adaty aýnany eretmeklik Selsiý boýunça birnäçe ýüz gradusdan ýokary temperaturalarda bolup geçýär. Mauronyň aýtmagyna görä, LionGlass bilen eretme temperaturasy, takmynan, 300-400 gradus peselýär. Bu hem energiýanyň sarp edilişiniň adaty hek-natriý aýnasy bilen deňeşdirilende, takmynan, 30% azalmagyna getirýär.
