Alymlar adaty aýnadan 10 esse berk aýna döretdiler

  • 19.08.2023 17:02
  • 14k+

Pensilwaniýa ştatynyň uniwersitetiniň alymlary üýtgeşik LionGlass aýnasyny döretdiler. Ol adaty aýnadan on esse berk bolup, önümçiligi uglerod zyňyndylaryny adaty aýna taýýarlaýyş usuly bilen deňeşdirilende, 50% azaltmaga mümkinçilik berýär. Geljekde aýnalamak prosesi has ýönekeý we ygtybarly bolup biler hem-de aýna taýýarlamak üçin serişdeleri netijeli harçlamaga mümkinçilik berer diýip, SciTechDaily ýazýar.

Bütin dünýäde aýna önümçiligi netijesinde kömürturşy gazynyň zyňyndylary ýylda azyndan 86 mln tonna barabar bolýar. Täze görnüşli aýna bilen bu görkezijini iki esse azaldyp bolar diýip, alymlar belleýär.
Öý goşlarynyň predmetlerini (penjirelerden başlap gap-gaçlara çenli) taýýarlamak üçin ulanylýan adaty hek-natriý silikat aýnasy üç esasy komponentiň eredilmegi bilen taýýarlanýar: kwars çägesi, kalsinirlenen soda we hek daşy. Kalsinirlenen soda - bu natriý karbonaty, hek daşy bolsa - kalsiý karbonaty.

"Aýna eredilen wagty karbonatlar oksidlere dargaýarlar we atmosfera zyňylýan kömürturşy gazyny çykarýarlar. LionGlass uglerod düzümli materiallaryň ulanylmagyny aradan aýyrýar we aýnanyň ereme temperaturasyny ep-esli peseldýär" - diýip,  materiallary öwrenmek we inženeriýa boýunça professor hem-de taslamanyň baş gözlegçisi Jon Mauro düşündirýär.

CO2 zyňyndylarynyň esasy bölegi peçleri ýokary temperaturalara çenli gyzdyrmak üçin zerur bolan energiýanyň paýyna düşýär. Adaty aýnany eretmeklik Selsiý boýunça birnäçe ýüz gradusdan ýokary temperaturalarda bolup geçýär. Mauronyň aýtmagyna görä, LionGlass bilen eretme temperaturasy, takmynan, 300-400 gradus peselýär. Bu hem energiýanyň sarp edilişiniň adaty hek-natriý aýnasy bilen deňeşdirilende, takmynan, 30% azalmagyna getirýär. 


düýn 14:30
6.1k+

ABŞ-da sesden tiz uçýan sessiz X-59 uçarynyň ilkinji uçurylyşy geçirildi

ABŞ-da Lockheed Martin we NASA tarapyndan bilelikde işlenip düzülen synag görnüşli ýokary derejeli X-59 uçarynyň ilkinji uçuşy üstünlikli amala aşyryldy. Synaglar Kaliforniýada geçirildi: uçar ABŞ-nyň Harby-howa güýçleriniň Skunk Works zawodyndan uçup, Eduard howa güýçleri bazasyna gondy...

29.10.2025 11:02
3.8k+

Alymlar birnäçe ösümlikleriň rak keseline garşy täsiriniň bardygyny tassykladylar

Yrakly, hindistanly we russiýaly alymlar Hytaýyň halk lukmançylygynda ulanylýan birnäçe ösümlikden alnan maddalary barladylar we olaryň iň azyndan sekizsinde rak keseline garşy täsirleriň bardygyny subut etdiler...

29.10.2025 10:52
1.4k+

Mýanmada molýuskalaryň iki täze görnüşi tapyldy

Halkara alymlar topary Mýanmada süýji suwda ýaşaýan korbikul (Corbicula) tohumyna degişli molýuskalaryň iki täze görnüşini we sferokorbikul (Sphaerocorbicula) atly täze kiçi tohumy ýüze çykardylar. Şeýlelikde, tohumyň doly klassifikasiýasy täzeden anyklandy...

27.10.2025 16:42
6.1k+

Türkmenistanly okuwçylar Panamada geçiriljek «Robotlaryň olimpiadasyna» ugradylar

Türkmen mekdep okuwçylary robototehnika boýunça halkara derejeli abraýly bäsleşik hasaplanýan "First Global Challenge 2025" ýaryşyna gatnaşarlar. «Robotlaryň Olimpiadasy» diýlip hem atlandyrylýan bu ýaryş 29-njy oktýabrdan 1-nji noýabra çenli Panamada geçirilip, dünýäniň 190 döwletinden gatnaşyjylary bir ýere jemlär...