Ilkinji gezek sütün öýjüklerinden adam düwünçekleriniň nusgalary döredildi

  • 17.06.2023 12:05
  • 9k+

Alymlar ilkinji gezek sütün öýjükleriniň esasynda adam düwünçekleriniň sintetiki nusgalaryny döretdiler. Bu barada The Guardian iňlis gazeti penşenbe günündäki sanynda habar berdi. Bu üstünlik genetiki keselleri we önelgesizligiň sebäplerini öwrenmäge mümkinçilik berer.

"Düwünçejik öýjüklerini gaýtadan programmirlemek arkaly adam düwünçeklerine meňzeş nusgalary döredip bileris" – diýip, neşir Kembrij uniwersitetiniň we Kaliforniýa tehnologik institutynyň professory Magdalena Žerniskaýa-Getsiň sözlerini getirýär.

Alymlaryň döreden gurluşlary gastrulýasiýa diýlip atlandyrylýan ösüş tapgyrynyň başlangyjyna ýetdi - urýan ýürek ýa-da başlangyç beýni ýok, ýöne adatça plasentany, öt haltany we düwünçejigi emele getirýän öýjükleri bar. Şeýle-de bolsa, adam ýumurtgalaryny ulanmazdan döredilen düwünçekler gözlegçilere düwünçekler bilen işlemegiň adaty ýörelgelerinden geçmäge we Angliýanyň kanunlary bilen kesgitlenen 14 günüň dowamynda ösüşini yzarlamaga mümkinçilik berýär.
Neşiriň habar bermegine görä, sintetiki düwünçekler bu golaýda kliniki tejribede ulanylmaz. Sebäbi olary oturtmak bikanun bolardy. Mundan başga-da, bu gurluşlaryň ösüşiň soňky döwürlerine çenli kemala gelmegini dowam etdirip biljekdigi ýa-da ýokdugy entek belli däl, sebäbi amerikan we hytaý alymlarynyň maýmyn we syçan düwünçegi bilen geçiren şuňa meňzeş synaglary üstünlikli bolmady. Alymlaryň halkara jemgyýeti sintetiki düwünçekler bilen işlemegiň esasy ýörelgelerini eýýäm düzüp başlady.


düýn 17:03
5.9k+

Tanis şäherinden tapylan 225 heýkeljik mazarda ýatan faraonyň adyny anyklamaga ýardam etdi

Arheologlar Nil deltasyndaky gadymy Tanis şäherinde ýerleşýän şa mazaryndan 225 sany jaýlamak üçin niýetlenen heýkeljik tapdylar. Bu artefaktlaryň ýüzündäki nyşanlar atsyz sarkofagda ýatan merhumyň şahsyýetini anyklamaga mümkinçilik berdi: ol faraon Şeşonk III bolup çykdy...

düýn 15:06
3.3k+

400 müň ýyllyk oduň yzy tapyldy: neandertallar Homo sapiens-den has öň ot ýakypdyr

Arheologlar Suffolk graflygyndaky arheologik ýadygärligiň çäginde adamlaryň 400 müň ýyl mundan ozal – öňki hasap edilenden tas 350 müň ýyl ir ot ýakmagy öwrenendigine subutnama tapdy. Ylmy gözleg Nature žurnalynda neşir edildi...

14.12.2025 23:36
4.9k+

Geň soňlama: Hytaýda daşdan düwnüp heläk bolan gadymy guş tapyldy

Paleontologlar Hytaýyň Týanýu Tebigy Taryh Muzeýiniň zat saklanýan ýerlerinde adaty bolmadyk açyş etdiler. Geçirilen barlagda öň mälim bolmadyk guş görnüşiniň köp sanly ýuwdulan daşlardan düwnüp ölendigini görkezýän galyndy tapyldy...

12.12.2025 16:06
5.1k+

Pasha adasyndaky äpet daş tokgalary bäsdeşligiň netijesi bolup çykdy – täze barlag

Öň Pasha adasyndaky ýüzlerçe äpet daş tokgalary ýerli jemgyýetiň wekilleri tarapyndan bir serdaryň ýolbaşçylygynda döredilen diýlip hasaplanýardy. Ýöne täze barlagyň awtorlary bu tassyklamany şübhe astyna aldylar...